Kurs na pojazdy uprzywilejowane

Kierowcy karetek, wozów strażackich czy policyjnych muszą wykazać się sporymi umiejętnościami za kierownicą. Ważne są refleks, spostrzegawczość i trzymanie nerwów na wodzy, znajomości tras bez GPS-a nie wspominając. Jak zrobić kurs na pojazdy uprzywilejowane? I czy każdy może zastać kierowcą pojazdu na sygnale? Oto szczegóły na ten temat.

Uzupełnij tylko 2 pola i poznaj cenę OC/AC od razu!Poznaj cenę OC

Każdy wie, a przynajmniej powinien wiedzieć, jak zachować się, gdy mija nas pojazd na sygnale. Zwalniasz lub zatrzymujesz się, ustępujesz miejsca, tworzysz z innymi kierowcami korytarz życia, czyli robisz wszystko, by ułatwić takiemu samochodowi przejazd. A czy wiesz, że kierowcą takiego pojazdu może być tylko osoba, która ma zezwolenie na jego prowadzenie? Może je dostać ktoś, kto ma 21 lat, orzeczenie lekarskie oraz psychologiczne, prawo jazdy odpowiedniej kategorii i przeszedł specjalny kurs na pojazdy uprzywilejowane.

Pojazd uprzywilejowany – co to znaczy?

Pojazdami uprzywilejowanymi są te używane w związku z ratowaniem życia lub mienia. Są to też samochody należące do służb, które odpowiadają za zachowanie bezpieczeństwa oraz maszyny przeznaczone do usuwania skutków katastrof. Katalog jest dość szeroki, ale sumując chodzi m.in. o karetki pogotowia, wozy strażackie, samochody policyjne, pojazdy straży granicznej, leśnej, celnej, ABW, SOP czy ITD.

Prawo o ruchu drogowym wskazuje na trzy wyróżniki pojazdów uprzywilejowanych.

Tego typu wehikuły po pierwsze wysyłają niebieskie sygnały błyskowe oraz – po drugie – sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie. Trzecim wymogiem formalnym są zawsze włączone światła mijania lub drogowe. Znakomita większość samochodów „na sygnale” ma również zewnętrzny system nagłaśniający, który służy do nadawania komunikatów, ale nie jest to warunek konieczny. Pojazdami uprzywilejowanymi są też te, jadące w kolumnie, w której na początku i na końcu jadą wozy wysyłające sygnały świetlne.

Co oznacza jazda na sygnale?

Co jasne, pojazdy należące do służb nie jeżdżą na sygnale cały czas. Nie ma takiej potrzeby. Koguty oraz sygnały dźwiękowe są włączane, by dać znać innym uczestnikom drogi, że mają obowiązek ułatwienia przejazdu takiej maszynie. Jak to zrobić? Zależy od sytuacji – można zwolnić jazdę, usunąć się z toru drogi lub zatrzymać się w razie potrzeby. Przy drogach wielopasmowych pamiętaj, że auta z prawego pasa zjeżdżają zawsze na prawo, a z pozostałych zawsze na lewo. W ten sposób powstanie przestrzeń do przejazdu uprzywilejowanego pojazdu. W naszym poradniku „Korytarz życia. Jak go utworzyć?” przeczytasz też, więcej o tym, jak się robi korytarz życia dla karetek czy innych służb.

To, że dane auto jest karetką pogotowia czy wozem policyjnym nie oznacza jeszcze, że jest pojazdem uprzywilejowanym w ruchu drogowym. Kodeks wyraźnie określa, że dane auto staje się pojazdem uprzywilejowanym, gdy wysyła sygnały dźwiękowe i świetle. Co to oznacza? Że tylko w przypadku jazdy w włączonym kogutem i dźwiękiem pojazdy służb mogą korzystać ze specjalnych praw w ruchu drogowym.

W każdym innym przypadku kierowców tego typu samochodów obowiązują przepisy ruchu drogowego.

Jak zostać kierowcą pojazdu uprzywilejowanego?

Nie ma czegoś takiego jak oddzielne prawo jazdy na pojazdy uprzywilejowane. Nie każdy też może być kierowcą takiego auta. Do prowadzenia samochodów uprzywilejowanych musisz zrobić kurs na pojazdy uprzywilejowane oraz uzyskać stosowne zezwolenie, o czym za chwilę. Ponadto, zgodnie z prawem, osoba kierująca takimi autami musi spełnić kilka formalnych wymogów:

• mieć ukończone 21 lat (nie dotyczy kierowców policji i straży granicznej, którzy prowadzą pojazdy z kategorii A),
• mieć prawo jazdy odpowiedniej kategorii (uwaga: od kategorii będzie zależał kurs na pojazdy uprzywilejowane – jego zakres i czas trwania),
• mieć orzeczenie lekarskie oraz psychologiczne o braku przeciwskazań do prowadzenia tego typu pojazdów.

Dlaczego kurs na pojazdy uprzywilejowane jest konieczny?

W Polsce, aby prowadzić pojazdy uprzywilejowane, takie jak karetki, wozy strażackie czy radiowozy policyjne, konieczne jest uzyskanie specjalnych uprawnień, potwierdzonych ukończeniem odpowiedniego kursu. Wymóg ten wynika z przepisów prawa o ruchu drogowym, które nakładają obowiązek posiadania kwalifikacji umożliwiających bezpieczne i sprawne poruszanie się pojazdami w warunkach wzmożonego stresu oraz w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia innych osób.

Szkolenie na pojazdy uprzywilejowane ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa na drogach. Kierowcy tych pojazdów często poruszają się w niebezpiecznych warunkach, np. podczas interwencji ratunkowych, kiedy ważna jest szybka reakcja i umiejętność podejmowania decyzji pod presją czasu. Odpowiednie szkolenie pozwala kierowcom lepiej radzić sobie w sytuacjach kryzysowych, takich jak omijanie przeszkód czy manewrowanie w zatłoczonym ruchu miejskim. Bez odpowiedniego przygotowania, nie tylko kierowca, ale także inne osoby na drodze mogłyby być narażone na niebezpieczeństwo.

Kierowcy pojazdów uprzywilejowanych ponoszą ogromną odpowiedzialność za życie i zdrowie osób, które mogą być zagrożone w sytuacjach awaryjnych. Dlatego tak ważne jest, aby posiadać nie tylko umiejętności techniczne, ale również świadomość odpowiedzialności związanej z prowadzeniem takich pojazdów. Kierowca, który prowadzi pojazd uprzywilejowany, musi być gotowy do podejmowania trudnych decyzji w ułamku sekundy, a brak odpowiedniego szkolenia może prowadzić do tragicznych konsekwencji.

Kurs na pojazdy uprzywilejowane

Kurs na pojazdy uprzywilejowane jest szkoleniem uzupełniającym, które doskonali techniki jazdy. Miejscem uprawnionym do organizacji tego typu kursu są Ośrodki Doskonalenia Techniki Jazdy stopnia wyższego. Szkolenie składa się z części teoretycznej, która obejmuje podstawy nauki jazdy czy przepisów drogowych oraz z części praktycznej, która skupia się na technice jazdy w warunkach specjalnych. Szczegółowy zakres kursu i czas trwania zależy od kategorii prawa jazdy, do której dorabiasz sobie dodatkowe uprawnienia.

Kurs na pojazdy uprzywilejowane dla kategorii A1, A2 i A trwa łącznie 24 godziny i składa się z 6 godzin teorii oraz 18 godzin praktyki.

Szkolenia dla pozostałych kategorii (B1, B i B+E; C1, C1+E, C, C+E; D1, D1+E, D i D+E) trwają łącznie 14 godzin, z czego 6 godzin stanowią zajęcia teoretyczne, a 8 godzin zajęcia praktyczne.

Można też rozszerzyć swoje uprawnienia o możliwość prowadzenia pojazdów z innej kategorii niż posiadane prawo jazdy. Szczegóły dotyczące czasu trwania szkolenia znajdziesz w poniższej tabeli:

Jak każdy kurs, tak i ten kończy się egzaminem oraz wydaniem stosownego zaświadczenia.

Ważne: z listy osób zobowiązanych do zrobienia kursu na pojazdy uprzywilejowane są wyłączeni m.in. przyszli kierowcy pojazdów wojskowych, policji, straży pożarnej, BOR, ABW, kontrwywiadu wojskowego, ITD, służby więziennej czy celno-skarbowej. Wynika to z tego, że jednostki robią odpowiednie kursy we własnym zakresie. Mogą też stawiać kandydatom inne wymagania niż te ogólne (np. wyższy wiek, konieczna znajomość języków itd.).

Zezwolenie na prowadzenie pojazdów uprzywilejowanych

Zezwolenie na kierowanie pojazdami uprzywilejowanymi załatwiasz w starostwie lub odpowiedniej jednostce (jeśli starasz się o kierowanie pojazdami służb wojskowych, policji, straży pożarnej, BOR, ABW, ITD, kontrwywiadu wojskowego, służby więziennej czy celno-skarbowej).

W urzędzie lub w jednostce składasz zaświadczenie o ukończonym kursie (jeśli miałeś taki obowiązek) oraz zaświadczenia medyczne i psychologiczne. W trybie decyzji administracyjnej (do 30 dni) otrzymasz zezwolenie na kierowanie określoną kategorią pojazdów uprzywilejowanych. Jest ono ważne przez 5 lat.

Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi

Czy każdy może zapisać się na kurs?

Nie, nie każdy może zapisać się na kurs na pojazdy uprzywilejowane. Aby móc wziąć udział w takim szkoleniu, konieczne jest spełnienie kilku wymogów. Przede wszystkim kandydat musi posiadać prawo jazdy kategorii B, a także być pełnoletni. Wymagane są również odpowiednie predyspozycje zdrowotne i psychologiczne, potwierdzone badaniami lekarskimi i psychologicznymi. Niezbędna jest także zaświadczenie o niekaralności za przestępstwa drogowe. Kursy te są zazwyczaj skierowane do osób pracujących w służbach publicznych, takich jak policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe, ale również dla pracowników ochrony VIP.

Ile trwa kurs na pojazdy uprzywilejowane?

Czas trwania kursu na pojazdy uprzywilejowane zależy od ośrodka szkoleniowego oraz intensywności zajęć. Zazwyczaj kurs trwa od kilku dni do kilkunastu dni. Szkolenie obejmuje zarówno część teoretyczną, jak i praktyczną, w tym ćwiczenia na torze szkoleniowym i symulacje w warunkach rzeczywistych. Średnio można spodziewać się od kilkunastu do kilkudziesięciu godzin zajęć, przy czym kluczowe znaczenie ma intensywność i zakres zajęć praktycznych, które są nieodzowną częścią szkolenia.

Jakie pojazdy mogę prowadzić po ukończeniu kursu?

Po ukończeniu kursu na pojazdy uprzywilejowane i uzyskaniu odpowiednich uprawnień, można prowadzić pojazdy wyposażone w sygnały świetlne i dźwiękowe, które mają uprawnienia do pierwszeństwa na drodze. Są to przede wszystkim:

• Karetki pogotowia ratunkowego,
• Wozy strażackie,
• Radiowozy policyjne,
• Pojazdy służb ochrony (np. ochrona VIP),
• Pojazdy innych służb ratunkowych (np. jednostki ratownictwa technicznego). Te uprawnienia mogą być wykorzystane zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, zależnie od tego, gdzie kierowca znajduje zatrudnienie.

Sprawdź najszybszy kalkulator OC