Droga dwujezdniowa a jezdnia dwukierunkowa

Czy na pewno znasz różnice między drogą a jezdnią? Wydaje ci się, że to wszystko jedno czy powiesz droga dwujezdniowa, jezdnia dwukierunkowa czy wielopasmówka? Otóż nie. Z punktu widzenia jazdy samochodem takie rozróżnienia mają znaczenie. W naszym poradniku wyjaśniamy dlaczego.

Uzupełnij tylko 2 pola i poznaj cenę OC/AC od razu!Poznaj cenę OC

W potocznej mowie nie ma to zbyt dużego znaczenia czy powiemy droga czy jezdnia. Na co dzień używa się tych pojęć wymiennie i nic się z tego powodu nie dzieje. Różnice stają się ważne, gdy w grę wchodzi egzamin na prawo jazdy. Pomylenie obu pojęć przez przyszłych kierowców powoduje stratę punktów na egzaminie.

Nie jest to jednak wiedza potrzebna tylko do zaliczenia części teoretycznej przy zdawaniu na prawko. To, z jakimi drogami i jezdniami mamy do czynienia decyduje o przepisach i obowiązujących zasadach ruchu samochodowego. Nie miałeś o tym pojęcia? Nie tylko ty. Z rozróżnianiem dróg od jezdni mają problem nawet bardzo doświadczeni kierowcy, którzy egzaminy mają dawno za sobą.

Jezdnia i droga – gdzie różnica?

Tak jak mieszkanie jest częścią bloku, tak jezdnia jest częścią drogi. Jest przeznaczona do ruchu pojazdów i w określonych warunkach pieszych, ale uwaga – nie należą do niej torowiska. Droga natomiast to wydzielony pas terenu, który może składać się z:

• jezdni,
• pobocza,
• chodnika,
• drogi dla pieszych,
• drogi dla rowerów,

Do czego jest przeznaczona droga? Do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych i rowerów, jazdy wierzchem na zwierzętach lub do pędzenia zwierząt. W zależności od rodzaju drogi określone zastosowania i elementy mogą być wyłączone. Na autostradzie przykładowo nie odbywa się ruch pieszych, rowerów czy pojazdów szynowych. Tym samym nie ma nich dedykowanych ścieżek rowerowych, pieszych czy torowisk.

Droga jednojezdniowa i droga dwujezdniowa

To o drogach powiemy autostrada, ekspresówka, a nie o jezdniach. Przy czym autostrada zawsze jest drogą dwujezdniową. Natomiast droga ekspresowa  to zarówno drogą  jednojezdniowa, jak i droga dwujezdniowa. Co to dokładnie znaczy?

Jak same nazwy wskazują droga jednojezdniowa ma jedną jezdnię, natomiast droga dwujezdniowa ma tych jezdni dwie. Mogą być one przedzielone pasem zieleni lub jakąś barierą, na które nie można wjeżdżać i zwykle oznaczają rozdzielenie jezdni o przeciwnych kierunkach ruchu. Na drogach może pojawić się też boczny pas dzielący, który z kolei oddziela od siebie jezdnie o różnych funkcjach. Na mapach droga dwujezdniowa jest oznaczona najczęściej podwójną linią.

Co ciekawe, w ustawie Prawo o ruchu drogowym są używane pojęcia: droga jednojezdniowa i droga dwujezdniowa, ale nie znajdziemy w tekście tego dokumentu wprost ich definicji. Wynikają one z tego, w jaki sposób Kodeks wyjaśnia czym są: droga, jezdnia i pas ruchu.

Definicje drogi, jezdni i pasa ruchu w Kodeksie Drogowym

Definicje drogi, jezdni i pasa ruchu znajdziesz w ustawie Prawo o ruchu drogowym w art. 2.

„Art. 2. punkt 1. – droga – wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt;

Art. 2. punkt 6 – jezdnia – część drogi przeznaczoną do ruchu pojazdów; określenie to nie dotyczy torowisk wydzielonych z jezdni”;

Art. 2. punkt 7 – pas ruchu – każdy z podłużnych pasów jezdni wystarczający do ruchu jednego rzędu pojazdów wielośladowych, oznaczony lub nieoznaczony znakami drogowymi”.

Pas ruchu to nie jezdnia?

Teraz uwaga, jezdnia nie jest tym samym co pas ruchu. Jak to najłatwiej wyjaśnić? Weźmy za przykład autostradę. Jak już wiemy musi ona mieć dwie jezdnie. Uzupełniając, każda z tych dwóch jezdni musi mieć przynajmniej dwa pasy ruchu. Czyli wyznaczoną ścieżkę, po której pojazdy poruszają się w tym samym kierunku jeden za drugim.

Prawo precyzuje też szerokość pasa. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej (z dnia 2 marca 1999 r.) w sprawie warunków technicznych, którym powinny odpowiadać drogi mówi, że minimalna szerokość pasa ruchu wynosi od 2,50 m do 3,75 m – zależy od kategorii drogi. W paragrafie 15 rozporządzenia czytamy:

„1. Szerokość pasów ruchu, z zastrzeżeniem § 16, powinna wynosić:
1) na drodze klasy A – 3,75 m;
2) na drodze klasy S:
a) dwujezdniowej – 3,75 m lub 3,50 m,
b) jednojezdniowej – 3,75 m;
3) na drodze klasy GP i G – 3,50 m;
4) na drodze klasy Z – 3,00 m;
5) na drodze klasy L – 2,75 m;
6) na drodze klasy D – 2,50 m.”

Pamiętaj też, że są drogi wielopasmowe, gdzie pasy ruchu nie są „narysowane”. Bo nie muszą być oznaczone. Jeśli obok siebie na danej jezdni mieszczą się dwa samochody, to znaczy, że poruszasz się na drodze z nieoznaczonymi pasami drogowymi. Jazda środkiem nie będzie więc najlepszym wyborem w takim miejscu.

Jezdnia dwukierunkowa i jednokierunkowa a drogi

Każdy z nas spotkał się z pojęciami: droga czy jezdnia dwukierunkowa i jednokierunkowa. Chodzi oczywiście o to, czy samochody w ramach drogi lub jezdni będą poruszać się w jednym czy w dwóch kierunkach. I znowu, mimo że potocznie nie musimy się zastanawiać czy powiedzieć droga czy jezdnia, to z perspektywy Kodeksu Drogowego takie rozróżnienie jest.

Jezdnia jednokierunkowa może być elementem drogi jednokierunkowej, jak i dwukierunkowej. Skomplikowane? Tylko na pierwszy rzut oka. Znowu za przykład niech posłuży nam autostrada. Jak już pisaliśmy, to droga dwujezdniowa. Każda ze składowych jest jezdnią jednokierunkową, bo samochody poruszają się po nich w tylko w jedną stronę. Jezdnia jednokierunkowa może mieć jeden pas lub więcej (tak jest na autostradach i ekspresówkach), na których poruszasz się zawsze w jednym kierunku

Natomiast jezdnia dwukierunkowa występuje tylko na drogach dwukierunkowych i ma przynajmniej dwa pasy ruchu, na których jazda odbywa się w dwie strony.

Limity prędkości a rodzaj dróg

Jazda autostradą, ekspresówką, inną drogą dwujezdniową czy zwykłą zależy przede wszystkim od przepisów. Bywają one skomplikowane, na szczęście nie dotyczy to dozwolonych limitów prędkości. W terenie zabudowanym, niezależnie do rodzaju drogi limity są stałe:

• do 50 km/h w godzinach od 5.00 do 23.00,
• do 60 km/h w godzinach nocnych, czyli od 23.00 do 5.00,
• do 20 km/h w strefie zamieszkania.

Poza terenem zabudowanym rodzaj drogi zaczyna mieć znaczenie. Poniżej prezentujemy ograniczenia dla samochodów osobowych, ciężarowych do 3,5 tony oraz motocykli w obszarze zabudowanym. Dopuszczalna prędkość na drogach to:

Zawsze prawy pas

W Polsce, jak wiadomo obowiązuje ruch prawostronny. Oznacza to, że zawsze poruszamy się po prawej stronie drogi. Czyli w przypadku wielopasmowej jezdni powinniśmy jechać prawym pasem. No chyba że prawa skrajna jezdnia jest dojazdówką do nieruchomości położonych przy drodze. Trzymanie się prawego pasa na każdej drodze, nawet tej, która biegnie przez miasto, to nie tylko kwestia obyczaju, tylko konkretnego przepisu, który znajdziemy w art. 16 kodeksu drogowego.

Niestety, obserwując kierowców na autostradach, drogach ekspresowych czy innych wielopasmówkach także miejskich, jazda prawą stroną wydaje się ogromnym wyzwaniem. Szczególnie na miejskich drogach panuje przekonanie, że to wszystko jedno, którym pasem się jedzie. W rzeczywistości lewe pasy służą do wyprzedzania. Po zakończeniu tego manewru powinno się wrócić na prawy pas. Oczywiście, nie chodzi też o to, żeby skakać z pasa na pas, gdy wymijamy sznur pojazdów. Jak w każdej sytuacji, należy zachować zdrowy rozsądek.

Lewy pas na drodze ekspresowej oraz autostradzie może też służyć do okazania uprzejmości. Brzmi dziwnie? Za chwilę przestanie. Chodzi o sytuację, gdy zbliżasz się do pasu rozbiegowego i widzisz na nim pojazd, który chce się włączyć do ruchu. Mimo że nie masz takiego obowiązku, warto ustąpić mu miejsca, zjeżdżając na lewy pas.

I mała rada: warto korzystać z prawych pasów z powodów praktycznych. Ciągłe poruszanie się lewym pasem, szczególnie na autostradzie i drodze ekspresowej, jest zwyczajnie bardziej męczące. Część swojej uwagi musisz skupić na lusterkach i pilnowaniu, czy przypadkiem z tyłu nie zbliża się szybciej jadący pojazd, któremu trzeba ustąpić drogi.

Wyprzedzanie prawą stroną – to możliwe

Zwyczajowo manewr wyprzedzania przeprowadza się z lewej strony. Podejście takie jest uzasadnione, gdy przed tobą jezdnia dwukierunkowa z jednym pasem w każdą stronę. Nie musisz się jednak do tej zasady stosować, gdy w grę wchodzi droga dwujezdniowa. Z definicji każda jezdnia na takich drogach ma więcej niż jeden pas w jedną stronę i dopuszczona jest możliwość wyprzedzania także z prawej strony. Przy naszej polskiej modzie na jazdę lewym pasem po autostradzie czy drodze ekspresowej, jazda prawym pasem i przy okazji wyprzedzanie innych pojazdów w ten sposób, może okazać się efektywne. Gdy inni kiszą się na lewym pasie, ty spokojnie jedziesz swoje prawym.

Suwak na drodze wielopasmowej

Jazda na suwak budzi nadal spore emocje, a to za sprawą niedawno wprowadzonych przepisów regulujących jego zasady. Na drodze wielopasmowej suwak obowiązuje, gdy z jakiegoś powodu nie można jechać jednym z pasów ruchu. Na czym on polega? Na wpuszczeniu samochodu z pasa, gdzie ten ruch z jakiegoś powodu jest zahamowany. Jeśli jedziesz pasem środkowym i oba sąsiadujące pasy  będą zanikać, przy wpuszczaniu pojazdów obowiązuje zasada prawej ręki. Czyli najpierw wpuszczasz delikwenta z prawej, a następnie  z lewej.

Pojazdy wpuszcza się tuż przed przeszkodą tamującą ruch na danym pasie, lub w miejscu zaniku takiego pasa. Wcześniej nie masz takiego obowiązku. A jeśli ktoś próbuje zmiany na siłę wcześniej, zwyczajnie zajeżdża ci drogę, a nie stosuje się do jazdy na suwak.

Korytarz życia

Od stosunkowo niedługiego czasu, korytarz życia jest obowiązkowy. Mówi o tym art. 9 ustawy Prawo o ruchu drogowym:

„ 1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani ułatwić przejazd pojazdu uprzywilejowanego, w szczególności przez niezwłoczne usunięcie się z jego drogi, a w razie potrzeby zatrzymanie się.”

Niestety, jego tworzenie dla wielu kierowców jest niejasne. Zasady jednak trudne nie są i do tego są wszędzie takie same. Dotyczą zarówno dwujezdniowych dróg, jak i jednojezdniowych. Przy czym w drugim przypadku jezdnie muszą być wielopasmowe.

Jak się do tego zabrać? Tak jak opisuje to punkt 2. wymienionego wyżej art. 9 Kodeksu Drogowego. Niezależnie od tego, czy mamy dwa pasy czy więcej, samochody z lewego pasa zawsze zjeżdżają skrajnie na lewo. Natomiast pojazdy z pasa prawego i środkowych przytulają się do prawej krawędzi jezdni. W ten sposób pojazdy uprzywilejowane mają wygodny i swobodny korytarz do przejazdu na miejsce wypadku.

Zatrzymanie na drodze

Zasady są takie, że na autostradzie oraz drodze ekspresowej nie możemy się zatrzymać. Zakaz jest bezwzględny. Awarie mają jednak to do siebie, że mogą zdarzyć się wszędzie i rodzaj drogi średnio ma w tym przypadku znaczenie. Co robić? Zgodnie z przepisami, samochód możemy zatrzymać tylko w miejscu do tego wyznaczonym. Jeśli więc auto rozkraczy ci się na jezdni w pasie ruchu, musisz je usunąć i do tego ustawić znaki ostrzegawcze.

Nieco mniej restrykcyjnie działają przepisy na drogach dwujezdniowych, które nie są autostradą czy ekspresówką. Na tego typu drogach chodzi o to, by nie hamować ruchu. Jeśli nie masz gdzie usunąć wozu, może on zostać w tym miejscu, gdzie jest. Oczywiście odpowiednio oznakowany.

Bezpieczeństwo na drogach niezależnie do ich rodzaju jest niezwykle ważne. Przestrzeganie przepisów, szczególnie tych dotyczących limitów prędkości jest kluczowe. Wypadek spowodowany przy nadmiernej prędkości oznacza nie tylko szkody na samochodzie, ale i na zdrowiu. Oczywiście koszty napraw, leczenia czy hospitalizacji pokryjesz z ubezpieczenia OC, AC czy NNW. Ale nawet najlepsze ubezpieczenie nie zwróci ci zdrowia, jeśli poważnie uszkodzisz się w wypadku drogowym.

PODSUMOWANIE:

• Droga to wydzielony pas, który składa się kilka elementów, np. jezdni, pobocza, chodnika. Poszczególne składkowe drogi mogą występować wszystkie na raz lub tylko ich część.
• Jezdnia to część drogi, przeznaczona do ruchu pojazdów (w tym rowerów) oraz pieszych. Przy czym piesi nie zawsze mogą poruszać się po jezdni, zależy to od rodzaju drogi.
• Drogi dzielą się na dwujezdniowe i jednojezdniowe. Od tego podziału zależy czy mamy do czynienia z autostradą (zawsze droga dwujezdniowa), czy z inną kategorią.
• Droga jednokierunkowa składa się z jezdni jednokierunkowej, która może mieć jeden pas lub więcej. Jezdnie dwukierunkowe zawsze mają przynajmniej dwa pasy.
• Rodzaje dróg, jezdni i liczba pasów mają wpływ na znaki i przepisy obowiązujące na danej trasie.

Sprawdź najszybszy kalkulator OC