Dorota Bajorek
Dorota Bajorek
Aktualizowano: 31.08.2023 Nieruchomości
🕐 Ten artykuł przeczytasz w 12 minut.
5/5 - (1 vote)

Obecnie ceny mieszkań i budowy domu mogą przyprawiać o zawrót głowy. Ale nie dajesz za wygraną, bo przecież masz już uzbierane pieniądze na wkład własny, a z kredytem na pewno nie będzie problemu. Ale uważaj! Decydując się na zakup własnych czterech kątów, musisz pamiętać, że potrzebujesz jeszcze dodatkowej sumy, bo cena nieruchomości to absolutnie nie wszystko! Jakie więc koszty dodatkowe przy zakupie nieruchomości czekają nabywcę? Koniecznie zapoznaj się ze szczegółami.

Ile mogą wynieść koszty dodatkowe przy zakupie nieruchomości?

Niestety trzeba spojrzeć prawdzie w oczy – jeśli chcesz kupić mieszkanie, musisz się liczyć z kosztami już na etapie przygotowanie się do zakupu. Część wydatków zapewne przewidujesz od samego początku. Na przykład wiesz, że trzeba będzie przeznaczyć pewną sumę pieniędzy na opłatę notariusza. Inne wydatki z kolei mogą cię mocno zaskoczyć. Dlatego koniecznie zapoznaj się wcześniej z listą opłat, które sięgają nawet 10 tysięcy zł.

A na koszty dodatkowe przy zakupie nieruchomości składają się między innymi: prowizja biura nieruchomości, opłaty skarbowe, bankowe i sądowe, opłata notarialna, podatek VAT. Musisz być przygotowany na większość z tych wydatków, ale na szczęście niektóre z nich można zminimalizować lub ominąć. Dobra wiadomość jest też taka, że niektóre z dodatkowych opłat obowiązują przy zakupie mieszkania, a inne przy budowie domu.

Poszukiwanie idealnego mieszkania

Zacznijmy od zakupu nieruchomości. Jednym z kosztów do cięcia zdecydowanie jest prowizja, którą trzeba zapłacić w biurze nieruchomości. Dlaczego jest to możliwe? Wszystko zależy od tego, w jaki sposób szuka się wymarzonego lokum. W pierwszym odruchu można oczywiście szukać pomocy biura nieruchomości, które się ogłaszają w Internecie. Wydaje się to wygodne i rozsądne rozwiązanie, jednak za skorzystanie z takiej usługi trzeba zapłacić prowizję w wysokości 1,5 – 3% przewidzianej ceny mieszkania.

Wszystko zależy oczywiście od indywidualnej umowy z pośrednikiem. Jednak mieszkanie spokojnie można kupić samodzielnie, ponieważ współpraca z biurem podróży, jakkolwiek bardzo pomocna, wcale nie jest obowiązkowa. Portale ogłoszeniowe są pełne informacji o lokalach na sprzedaż.

Wystarczy więc poświęcić nieco czasu na poszukiwania i porozumieć się bezpośrednio ze sprzedającym lokal. Wówczas kilka tysięcy zł od razu zostaje w kieszeni.

Przygotowanie do zaciągnięcia kredytu

Klamka zapadła, mieszkanie zaklepane, czas na przygotowanie się do wzięcia kredytu. Już przy tej okazji pojawiają się koszty dodatkowe przy zakupie nieruchomości. Na szczęście na tym etapie są one niewielkie i mogą sięgać kilkudziesięciu złotych. Aby w ogóle otrzymać kredyt na mieszkanie, musisz udać się do wybranego przez siebie banku i złożyć wniosek o kredyt hipoteczny.

Niestety skompletowanie dokumentów może potrwać nawet kilka tygodni, ponieważ bank wymaga dostarczenia kilku ważnych dokumentów.

Większość z nich nie wymaga dodatkowej opłaty. Oto bezpłatne dokumenty składane w banku:

  • wniosek o kredyt hipoteczny
  • zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach
  • wyciąg z rachunku bankowego
  • zaświadczenie o podstawie naliczania składek
  • w przypadku przedsiębiorców zaświadczenie z ZUS-u o niezaleganiu ze składkami.

Dokumenty, za które należy zapłacić, są na tym etapie tylko dwa:

  • odpis z księgi wieczystej nieruchomości – koszt 20 zł za pobranie online lub 30 zł za odebranie w siedzibie sądu
  • w przypadku przedsiębiorców zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o niezaleganiu z podatkami – 21 zł.

Dodatkowe koszty związane z kredytem hipotecznym

Chyba każdy to rozumie, że suma, o którą wnioskuje się w kredycie nie ma nic wspólnego z faktyczną sumą, którą potem trzeba spłacić do banku. Składają się na to nie tylko odsetki, ale także opłaty bankowe. Oczywiście to kwestia polityki konkretnego banku, w którym zamierzasz wziąć kredyt. Wszystko zależy od Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania (RRSO) oraz Całkowitego Kosztu Kredytu. To właśnie w tych warunkach przygotowanej przez doradcę kredytowego umowy znajdują się dodatkowe opłaty i prowizje. Dlatego koniecznie trzeba dokładnie przeanalizować dokumenty przed ich podpisaniem, by nie zostać zaskoczonym przez finansowe niespodzianki. Zdarza się, że wraz z kredytem otrzymasz również dodatkowe produkty, na które musisz się zdecydować.

I wreszcie trzeba opłacić takie usługi banku jak koszty wyceny nieruchomości, opłaty przygotowawcze. Te opłaty mogą sięgać kilkuset złotych. Najwięcej na tym etapie wyniesie na pewno prowizja za udzielenie kredytu – w zależności od jego wysokości może ona sięgać nawet kilku tysięcy złotych.

Koszty ubezpieczenia nieruchomości

Uwaga! Możesz dać się zaskoczyć w tym momencie. Jeszcze nie masz mieszkania, a już musisz je ubezpieczyć. Ale tak to właśnie wygląda. Bank wymaga bezwzględnie, by kredytobiorca wykupił polisę mieszkaniową na lokal, który kupuje za kredyt. W razie odmowy kredyt może zostać cofnięty. Dlatego musisz wybrać odpowiednią dla siebie polisę.

Na potrzeby kredytu wystarczy podstawowe ubezpieczenie czyli ochrona murów, a do tego ochrona przez zdarzeniami losowymi. Oczywiście warunkiem wykupienia polisy jest także cesja tego ubezpieczenia na bank.

Jak szukać takiej polisy potrzebnej do kredytu? Dobra wiadomość dla przeciążonych emocjami kredytobiorców jest taka, że doradca kredytowy pomoże i przygotuje dla nas odpowiednią polisę i sprawa może zostać załatwiona  na miejscu. Chociaż oczywiście można taką polisę wykupić samodzielnie po porywaniu wielu ofert. A ile może kosztować takie ubezpieczenie mieszkania? Otóż stawki dla mieszkań trzydziestoparometrowych, które cieszą się największym wzięciem na rynku to suma od ok. 130 do ok. 200 zł za roczną polisę. Wiele banków wymaga także od kredytobiorcy wykupienia polisy na życie, a to już wydatek co najmniej kolejnych 200 zł. Możesz też jednorazowo opłacić ubezpieczenie kredytu na wypadek utraty pracy w pierwszych latach spłacania hipoteki.

Zadatek przy kupnie nieruchomości

W koszty dodatkowe przy zakupie nieruchomości można niekiedy także wliczyć zadatek. Ale tylko w szczególnych okolicznościach. Wyjaśnimy najpierw kwestię zawierania umowy podczas zakupu nieruchomości. Najpierw kiedy dopiero rozpoczyna się załatwianie formalności w związku z mieszkaniem, które chce się kupić, trzeba sporządzić między stronami tak zwaną umowę przedwstępną. Warto zaznaczyć, że ta umowa nie musi być potwierdzona notarialnie.

Jednak ma ona na celu zmobilizowanie obu stron do wywiązania się z umowy. Często elementem umowy przedwstępnej jest zadatek, choć umowa bez zadatku także jest ważna. Jednak jeśli już została umówiona między stronami zadatku pewna kwota i następnie zapłacona przez ciebie jako nabywcę, istnieje pewne niebezpieczeństwo. Jeśli się rozmyślisz i nie dotrzymasz umowy, zadatek przepada. Jeśli z kolei sprawa zostanie doprowadzona do końca, zadatek dolicza się do ceny mieszkania.

Opłata notarialna

Po umowie przedwstępnej czas na umowę notarialną. Opłata notarialna to chyba najbardziej kojarzący się wszystkim wydatek z serii, jaką tworzą koszty dodatkowe przy zakupie nieruchomości. Koniecznie trzeba podkreślić, że zanim jako osoba chętna na zakup mieszkania, otrzymasz kredyt na sfinansowanie transakcji, musisz mieć w ręku umowę kupna lokalu potwierdzoną notarialnie.

W tym celu obie strony transakcji muszą pojawić się u notariusza.

Za sporządzenie umowy przyrzeczonej czyli docelowej umowy sprzedaży nieruchomości trzeba opłacić w kancelarii:

  • tak zwaną taksę notarialną czyli wynagrodzenie notariusza
  • podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% ceny nieruchomości, czyli jeśli mieszkanie kosztowało 500 tys. złotych, to trzeba będzie zapłacić dodatkowe 10 tys. zł
  • podatek od czynności cywilnoprawnych za wpis do hipoteki – 19 zł
  • opłaty sądowe za wpisy do księgi wieczystej – po 200 zł za każdy
  • opłatę za odpisy aktu notarialnego.

Jeśli dany lokal do tej pory nie był ujęty w księdze wieczystej, trzeba ponadto opłacić założenie księgi wieczystej dla konkretnej nieruchomości. Płaci się za to 60 zł. Co ciekawe taksa notarialna podlega negocjacji, ale zazwyczaj w emocjach związanych z tak poważną transakcją niewiele osób o tym myśli. A kto płaci koszty notarialne transakcji? Przyjęło się, że kupujący w całości. Jednak zdarza się, że strony się porozumiewają w tej kwestii i dzielą się kosztami notarialnymi.

Jak wyglądają koszty dokumentacji wstępnej przy budowie domu? 

Wiemy już, jak wyglądają koszty dodatkowe przy zakupie nieruchomości na rynku wtórnym. A czy jest łatwiej i może mniej zamieszania z formalnościami, jeśli zdecydujesz się na budowę własnego domu? Zdecydowanie nie. Załatwianie formalności ma jednak na początku nieco inny charakter. Koszty budowy domu są ogromne i tylko nieliczni mogą sobie pozwolić na zbudowanie wymarzonego domu jednorodzinnego bez brania kredytu hipotecznego.

Ale już zanim załatwisz w banku kredyt czekają cię poważne wydatki już na etapie projektu domu. W tym przypadku koszty mogą znacznie przekroczyć sumę 10 tysięcy, a więc jeszcze więcej niż dodatkowe koszty przy zakupie mieszkania. A oto, co się składa na te wydatki:

  • projekt budowlany – zdecydowanie największy wydatek na tym etapie przygotowania do budowy, może on sięgać kilku tysięcy złotych, a jego cena zależy od indywidualnego projektu i potrzeb przyszłych mieszkańców
  • wypis i wyrys z planu zagospodarowania przestrzennego – cena zależy od ilości stron – maksymalnie do 5 stron każda kosztuje 30 zł, powyżej tej liczby 50 zł, co łącznie daje sumę kilkuset złotych
  • opłata skarbowa za ustalenie warunków zabudowy, za którą płaci się 107 zł
  • opłata skarbowa za zezwolenie na lokalizację lub przebudowę zjazdu – koszt 82 zł
  • mapa zasadnicza w formacie A4 – koszt od 30 do 50 zł.

Koszty dodatkowe przy zakupie nieruchomości na rynku pierwotnym

Mamy już omówioną sytuację w przypadku zakupu mieszkania na rynku wtórnym, a także koszty poniesione przy gromadzeniu dokumentacji dotyczącej budowy domu jednorodzinnego. Czas na przedstawienie, jak wyglądają dodatkowe koszty, jeśli zdecydujesz się na zakup mieszkania lub domu u dewelopera. A to przecież bardzo częsty wybór ze względu na nowoczesne rozwiązania i piękne osiedla. Czy jest jakaś wyraźna różnica w zakupie lokalu na rynku wtórnym i pierwotnym? Niestety tak i dotyczy to przede wszystkim podatku VAT.

Ceny na rynku pierwotnym mogą niekiedy wydawać się niezwykle kuszące. Niestety znajduje się w tej strategii dość nieprzyjemny haczyk. Otóż sprzedający podają cenę netto, która zachęca do wyboru mieszkania u dewelopera.

Jednak koniecznie musisz mieć świadomość, że do ceny netto trzeba doliczyć podatek VAT za nieruchomość. A wówczas już cena brutto nie okaże się tak przyjazna. Niestety podatek VAT na lokale kupowane u dewelopera wynosi aż 8%.

Gdyby jednak ktoś miał zamiar narzekać, to oczywiście może być jeszcze drożej. A to dlatego, że 8-procentowy VAT obowiązuje tylko w przypadku lokali, które mają powyżej 25 metrów kwadratowych. Niestety deweloperzy oferują przecież znacznie mniejsze mieszkania. I tu ciekawostka. Według polskiego prawa, aby lokal uchodził za mieszkanie, musi mieć właśnie co najmniej 25 metrów kwadratowych. Jeśli mieszkanie jest mniejsze, często bywa określane mianem mikroapartamentu.

A przecież mamy świadomość, że pojawiają się na rynku kawalerki o znacznie mniejszym metrażu. wówczas jednak niestety przestają być traktowane według prawa jako mieszkanie, a zaczynają jako lokale użytkowe. I niestety jako lokale użytkowe mają nałożony na siebie znacznie wyższy podatek VAT. Okazuje się, że za taką maleńką kawalerkę trzeba będzie zapłacić aż 23% podatku VAT, co sprawi, że zakup wymarzonego mieszkania od dewelopera będzie znacznie droższy niż to wygląda w zachęcającej ofercie.

PODSUMOWANIE:

  • Koszty dodatkowe przy zakupie nieruchomości mogą wynieść nawet ponad 10 tysięcy zł.
  • Biuro nieruchomości pobiera prowizję w wysokości 1,5 – 3% ceny lokalu, jednak można zrezygnować z jego usług i poszukać mieszkania samodzielnie.
  • Opłata w trakcie kompletowania dokumentów kredytowych dotyczy odpisu z księgi wieczystej nieruchomości i wynosi 20 lub 30 zł.
  • Z kredytem hipotecznym wiążą się takie dodatkowe opłaty jak koszty wyceny nieruchomości, prowizja banku, opłaty przygotowawcze oraz oczywiście oprocentowanie kredytu.
  • Koszty ubezpieczenia nieruchomości to ubezpieczenie nieruchomości, ubezpieczenie na życie oraz ubezpieczenie kredytu od utraty pracy.
  • Jeśli podczas zawarcia umowy przedwstępnej pojawił się zadatek, to po zerwaniu umowy przez kupującego, zadatek ten przepada.
  • Za sporządzenie umowy notarialnej trzeba zapłacić taksę notarialną oraz podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% wartości mieszkania.
  • Przed rozpoczęciem budowy domu jednorodzinnego czekają na każdego znaczne koszty związane dokumentacją wstępną, w tym największy koszt stanowi projekt domu (kilka tysięcy złotych).
  • Przy nieruchomościach kupowanych od dewelopera naliczany jest za nieruchomość podatek VAT w wysokości 8% za mieszkanie powyżej 25 m2 oraz 23% za mniejsze mieszkanie.

Dorota Bajorek
Dorota Bajorek

Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, autorka tekstów w Internecie. Dzięki pisaniu łączy przyjemne z pożytecznym. Miłośniczka natury, dobrej książki i sudoku.

Dołącz do dyskusji

  • Piotr pisze:

    Bardzo przydatny artykuł dla osób, które mają zamiar nabyć swoje m3. Wszystko zależy od indywidualnych potrzeb, jednak zauważyłem, że wiele osób decyduje się teraz na mieszkanie z rynku pierwotnego, na przykład inwestycje od https://wawel-service.pl to całkiem interesująca opcja

Budowa DK9
Budowa DK9 Autor Weronika Cichocka Komunikacyjne
GDDKiA zapowiedziała budowę nowego odcinka drogi krajowej DK9, który będzie kluczowym elementem poprawy ruchu na osi północ-południe w okolicach Rzeszowa. Ten imponujący fragment trasy rozciągnie się na 60 kilometrów, stanowiąc znaczący krok w ułatwieniu podróży dla kierowców w tym...
Czytaj dalej
Które auta mogą jeździć na E10
Które auta mogą jeździć na E10? Autor Weronika Cichocka Komunikacyjne
Od 1 stycznia 2024 roku, polskie stacje paliw wprowadzają rewolucyjną zmianę - benzynę silnikową 95-oktanową zawierającą do 10% biokomponentów, znaną jako E10. Ta przełomowa inicjatywa zastąpi obecną benzynę E5 o tej samej liczbie oktanowej. Co to oznacza dla kierowców i jak wpłynie...
Czytaj dalej