Poduszki powietrzne to bardzo przydatne elementy w samochodzie chroniące pasażerów oraz kierowcę przed uszkodzeniami podczas wypadków drogowych. Czy to jednak wszystko? Czy właściciel pojazdu powinien o nie jakoś szczególnie dbać? Podpowiadamy.
Historia poduszki powietrznej w samochodzie
W latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku John Hetrick był uczestnikiem wypadku drogowego wraz ze swoją rodziną. To doświadczenie skłoniło go do tego, aby stworzyć sprzęt, który chronił pojazd, kierowcę oraz pasażerów przed wypadkami śmiertelnymi. I tak już w 1953 roku otrzymał patent pierwowzoru poduszki bezpieczeństwa.
Tymczasem na starym kontynencie Walter Liderer przygotował bardzo zbliżone urządzenie. Jego poduszki miały napełniać się sprężonym powietrzem gdy tylko zderzak samochodu gwałtownie spotka się z innym elementem drogi. Już 10 lat później w Stanach Zjednoczonych opracowano pierwszy elektromechaniczny system, który korzystał z poduszki powietrznej w przypadku zdarzeń. Wprowadzono też innowacyjne rozwiązanie związane z tym, że poduszka powinna być napełniona poprzez wybuch. Dzięki temu czas jej napełnienia skrócony był minimum.
W 1971 Ford wprowadził pojazdy z tego rodzaju systemowym rozwiązaniem, ale dopiero 1973 wprowadzono z tego rodzaju rozwiązaniem na rynek. Co ciekawe, rozwiązanie to było proponowane jako alternatywa dla pasów bezpieczeństwa. Powszechne obecnie poduszki boczne zostały wprowadzone na rynek przez szwedzkie Volvo w 1995 roku.
Poduszki powietrzne – jak działa ten mechanizm?
Poduszki powietrzne posiadają trzy podstawowe elementy. Elementem podstawowym naturalnie jest układ uaktywniający, czyli taki, który odpowiada za decyzję o tym, czy zgodnie z normami przyjętymi przez danego producenta, doszło właśnie do kolizji i należy uruchomić poduszki powietrzne. Kolejnym elementem jest generator gazu. Dzięki niemu poduszka napełnia się powietrzem sposób prawie natychmiastowy. Generator gazu zawiera w sobie zapalnik oraz stałe paliwo.
Sama poduszka powietrzna to tak naprawdę elastyczny pojemnik z tkaniny nylonowo bawełnianej lub poliamidowej impregnowanej kluczykiem neoprenowym.
To w niej zatrzymywane jest powietrza dające efekt nadmuchania. W Polsce, tak jak w całej Europie, poduszki powietrzne pasażera oraz kierowcy będą się różnić się rozmiarami. I tak kierowca będzie miał poduszkę powietrzną o rozmiarach: 35 do 45 dm sześciennych, a pasażer: 60 do 75 dm sześciennych. To, że poduszka powietrzna zostanie gwałtownie napełniona, czyli nastąpi tak zwany wybuch poduszki, wynika z informacji, którą otrzymuje od czujników.
Są to czujniki bezwładnościowe rozmieszczone w różnych częściach samochodu. Dzięki nim odczytywana jest siła, a także kierunek zderzenia. Dzięki temu wykorzystywane są albo czołowe, albo boczne poduszki w konkretnym aucie. Gdy dochodzi do zdarzenia lub kolizji drogowej poduszka jest napełniana gazem niezwykle szybko, bo poniżej jednej sekundy. Dzięki temu wszyscy pasażerowie nie uderzają głową w twarde elementy pojazdu, takie jak kokpit czy drzwi boczne. A ich bezwładne podczas wypadku ruchy amortyzowane są właśnie przez poduszki powietrzne.
Poduszki powietrzne, które zaś znajdują się przy kierownicy i kokpicie, to najczęściej spotykane rozwiązanie. W autach klasy średniej w Polsce mamy poduszki również boczne oraz również kurtynowe. Osoby, które podróżują na tylnej kanapie samochodu mogą liczyć na poduszki boczne.
Niegdyś montowane były również poduszki czołowe dla pasażerów podróżujących z tyłu, ale to rozwiązanie nie przyjęło się w użytkowaniu i wśród producentów.
Poduszki powietrzne – kurtyna powietrzna
W przypadku zderzeń bocznych aktywowana jest tak zwana kurtyna powietrzna. Oznacza to, że poduszki powietrzne wystrzeliwane są z granicy krawędzi dachu pojazdu i dzięki temu pasażerowie mają chronioną głowę. Jest to również przydatne w momencie gdy auto dachuje. Kurtyny powietrzne mają dokładnie te same czujniki, co poduszki boczne.
Poduszki powietrzne boczne w samochodzie
Tego rodzaju poduszki powietrzne zamontowane są najczęściej na drzwiach pojazdu, a czasem też w krawędzi fotela. Poduszki powietrzne boczne mają z reguły mniejszą objętość, bo około 15 dm sześciennych. W autach średniej klasy można tego rodzaju poduszki często dokupić za dodatkową opłatą, a w najwyższych standardach montowane są fabrycznie.
Poduszki powietrzne chroniące stopy
W Niemczech firma Passive Rueckhaltsysteme stworzyła (podobnie jak szwedzki Autoliv) rozwiązania, które chronią stopy prowadzącego pojazd. To w sumie najmniejsza poduszka, bo jej pojemność to około 10 dm sześciennych. Umieszczona jest tuż pod podłogą i gdy dochodzi do zderzenia lub kolizji, automatycznie uruchamia się chroniąc kończyny dolne.
Środkowy pasażer tylnej kanapy
Osoby podróżujące w tym miejscu w pojeździe są szczególnie narażone na duże przeciążenia, ponieważ pasy bezpieczeństwa znajdują się najczęściej tylko w obrębie bioder, a górna część kręgosłupa nie jest podtrzymywana i chroniona przez pasy bezpieczeństwa. O ile można założyć, że w większości wypadków drogowych taka osoba ma mniejsze szanse na uderzenie w coś głową, to jednak przeciążenia, którym ulega podczas wypadku i które dotykają tak istotnego elementu jak w kręgosłup, są istotne i mogą prowadzić do dotkliwych urazów.
Te zaś, co prawda nie wyglądają dramatycznie, ale niosą ze sobą ból ciągnący się często latami. Dlatego też obecnie prowadzona jest faza testów dla poduszek, które wspierać będą pasażerów podróżujących w tym miejscu w samochodzie. Tego rodzaju poduszki powietrzne mają wydłużony kształt tak, aby korpus osoby podróżującej w całości mógł opierać się o poduszkę, stanowiąc dodatkowe wsparcie przy brakującym elemencie pasa podtrzymującego górną część tułowia.
Poduszki powietrzne – czy to można sprawdzać i naprawiać samodzielnie?
Najważniejszą rzeczą jest to zapamiętać, że jeżeli w naszym samochodzie nie doszło nigdy do wybuchu powietrznej poduszki, nie musimy się nią zajmować.
Jest ona ważna, aktywna i nie wymaga terminowego przeglądu w takiej sytuacji. Trochę bardziej skomplikowana może być chwila gdy kupujemy auto używane. Oczywiście możemy zaufać sprzedającemu w kwestii użycia lub nie posiadanych poduszek, ale pewnie warto będzie to zweryfikować dla własnego bezpieczeństwa na drodze podczas kolizji lub zdarzenia. Jest to bardzo ważne, bo nawet nie używając poduszki powietrznej, można ją uszkodzić.
Gdy świecić się będzie kontrolka poduszki powietrznej możemy podejrzewać, że najprawdopodobniej mamy awarię czujnika zderzeniowego, a co za tym idzie, nie jesteśmy w stanie prawidłowo określić tego, czy dochodzi do zderzenia, czy też nie – a może to być kluczowa dla ratowania naszego życia lub zdrowia. Może być też tak, że któryś z elementów rozłączył się i należy sprawdzić, czy wszystkie przewody podłączone są w sposób prawidłowy i nie uległy mechanicznemu poluzowaniu.
Poduszki powietrzne będą się też świecić w sytuacji gdy wyłączymy jedną z nich. Wyłączenie poduszki jest możliwe na przykład na przednim siedzeniu pasażerskim i wynika to z montowania fotelika 0 + tyłem do kierunku jazdy. Jeżeli nie jesteśmy pewni osoby, która sprzedawała nam pojazd, najlepiej udać się do warsztatu, który dzięki specjalnemu oprzyrządowaniu zweryfikuje stan techniczny poduszki powietrznej. Jeżeli jednak byliśmy uczestnikiem wypadku lub auto kupiliśmy powypadkowe, musimy liczyć się z tym, że trzeba będzie wymienić wszystkie poduszki na nowe.
Poduszka prawidłowo działa tylko raz. Nie można jej spakować i kolejny raz przygotować do ewentualnego wypadku lub kolizji napełniając jedynie pojemnik z gazem.
Jeżeli więc decydujemy się na zakup auta, które było wcześniej uczestnikiem zdarzenia drogowego, sprawdźmy, czy poduszki zostały już wymienione i potwierdźmy to najlepiej na stacji diagnostycznej. To bardzo istotne, ponieważ wymiana wszystkich poduszek powietrznych w aucie jest bardzo droga.
Poduszki powietrzne co do zasady ratują życie. Trzeba się jednak liczyć z tym, że gwałtownie wybuchające sprzęty tuż przed naszą twarzą, nawet w postaci poduszki powietrznej, też oznaczają uderzenie. Jest ono oczywiście o wiele mniejsze niż to, którego doznalibyśmy w momencie bezpośredniego przełożenia siły z uderzenia na nas jako pasażerów lub kierowców, ale nadal trzeba liczyć się z uszkodzeniami twarzy, takimi jak: złamany nos czy uszkodzenia w zakresie odcinka szyjnego kręgosłupa.
Warto pamiętać, że musimy nie tylko korzystać z poduszek bezpieczeństwa, ale również z pasów bezpieczeństwa, które powinny być zapięte w sposób prawidłowy, dostosowane do naszego wzrostu i odpowiednio napięte.
Bezpieczeństwo ponad wszystko – obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne
Należy pamiętać, że podróżując spotykamy się z innymi uczestnikami ruchu drogowego, których umiejętności i zachowania nie zawsze będą dostosowane do aktualnie panujących warunków na drodze. Bywają sytuacje, w których, mimo wybitnej ostrożności osób prowadzących, dochodzi do kolizji lub wypadku. Bardzo istotnym jest, aby zawsze pamiętać o posiadaniu obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego. Dzięki niemu jesteśmy chronieni przed wypłatą należnej rekompensaty osobom poszkodowanym i ofiarom wypadku z własnej kieszeni.
Jeżeli doprowadzimy do wypadku drogowego bez obowiązkowego OC, nie tylko otrzymamy wezwanie do wyrównania rekompensat, które za nas i w naszym imieniu zapłacił Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, ale również otrzymamy grzywnę od Funduszu za brak posiadania AC, a także będziemy zmuszeni wykupić jak najszybciej obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny w przypadku osób, które nie posiadają OC, z własnych środków wypłaci odszkodowania.
Jednakże zwrócił się on do sprawcy o zwrot wypłaconych środków. Mogą być to niemałe kwoty, gdyż w ramach rekompensaty wypłacane są nie tylko szkody za uszkodzone na przykład pojazdu lub elementy drogi, ale również może być wypłacana renta czy opłacana kosztowna rehabilitacja. Bywa i tak, że choć uszkodzenia pojazdów czy drogi są niewielkie, to szkody na osobie okazują się być bardzo poważne, a czasem wręcz na tyle, że uniemożliwiają ofierze kontynuowanie dotychczasowej ścieżki zawodowej. Wtedy też za zmianę torów kariery zapłaci sprawca zdarzenia, a jeżeli nie posiadał OC, zrobi to z własnych środków.
Jeżeli sprawca wypadku, w momencie gdy do niego dojdzie, będzie w związku małżeńskim bez rozdzielności majątkowej, za jego szkody odpowiadać będzie również współmałżonek. A więc to i z jego pensji pobierane zostaną opłaty, których domagać się będzie Fundusz Gwarancyjny. Sprawa zwrotu rekompensaty wypłaconej przez Fundusz może zatem znacznie przekraczać majątek posiadany przez sprawcę zdarzenia drogowego, jak również całą jego rodzinę. W takim wypadku interweniować może również komornik.
Kary za brak OC
Pamiętajmy również o karach za brak obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego, które nakłada Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Nie należą one do najniższych. Od stycznia 2021 roku uległy podwyższeniu.
I tak za samochód osobowy, który jest nieubezpieczony do 3 dni zapłacimy 1120 zł, za brak OC od 4 do 14 dni 2800 zł, natomiast za brak ubezpieczenia powyżej 14 dni aż 5600 zł.
Jeżeli zaś będziemy poruszać się samochodem ciężarowym za brak OC do 3 dni zapłacimy 1680 zł, od 4 do 14 dni 4200 zł a powyżej 14 dni aż 8400 zł! Ustawodawca nie pominął również pozostałych pojazdów, do których zaliczane są na przykład motory lub skutery. Za brak OC do 3 dni właściciel pojazdu zapłaci 190 zł, od 4 do 14 dni 470 ,a powyżej 14 dni 930 zł.
PODSUMOWANIE:
- Poduszki powietrzne samochodu należą do tak zwanego pasywnego systemu bezpieczeństwa pojazdu.
- Najczęściej chronią przed urazami głowy w przypadku zderzeń czołowych lub bocznych.
- Poduszki powietrzne powstały już w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku Stworzono je równolegle: w Stanach Zjednoczonych oraz w Niemczech.
- Początkowo poduszki powietrzne oferowane były jako alternatywa dla pasów bezpieczeństwa w USA.
- W 1995 roku szwedzkie Volvo wprowadziło poduszki powietrzne boczne.
- Obecnie w samochodach możemy spotkać zarówno powietrze poduszki powietrzne czołowe, poduszki powietrzne boczne, jak i poduszkę powietrzną w postaci kurtyny.
- Poduszki powietrzne powinny zostać wyłączone na przednim siedzeniu pasażera w momencie gdy zamontowany jest fotelik grupy 0 +.
- Wymiana poduszek powietrznych powinna nastąpić każdorazowo po wypadku lub kolizji drogowej, w której zostały one wykorzystane.
- Koszt wymiany poduszek może wynosić nawet do kilka tysięcy złotych.
- Poduszki powietrzne działają prawidłowo jedynie w momencie gdy współdziałają z prawidłowo zapiętymi i napiętymi pasami bezpieczeństwa.
- Samo użycie poduszki powietrznej może również doprowadzić do powierzchownych uszkodzeń twarzy, jak również uszkodzenia odcinka szyjnego kręgosłupa.
- Pamiętaj, aby nie wyruszać w jakąkolwiek podróż bez obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego.
Słowenia samochodem
Autostrady na Słowacji
Automatyczne wyrejestrowanie pojazdu.
Nagrania egzaminów na prawo jazdy.
Jak przewieźć choinkę
Zmiany w ITD