Gdzie potrzebny jest paszport

Uwielbiasz kolekcjonować pieczątki w paszporcie – doskonale! Świat po chwilowym covidowym zamknięciu znów stoi przed turystami otworem. Korzystaj więc z życia i zwiedzaj, podróżuj, odpoczywaj. Oczywiście do wielu krajów możesz wjechać jedynie z dowodem osobistym, ale do innych potrzebujesz paszportu. Gdzie potrzebny jest paszport w Europie, a w jakich krajach obejdziemy się bez niego? Jak wygląda to w innych częściach świata? Oto szczegóły.

Paszport – co warto wiedzieć?

Zanim odpowiemy na pytanie, do jakich krajów potrzebny jest paszport, warto zapoznać się z najważniejszymi informacjami dotyczącymi tego dokumentu. Jego głównym zadaniem jest umożliwienie przekraczania granic, jednak w niektórych regionach – na przykład w strefie Schengen – możliwe jest swobodne podróżowanie po różnych krajach bez tego dokumentu.

Paszport może także okazać się wymogiem do podjęcia pracy w innym państwie.

Zastosowania paszportu nie kończą się jednak na samych podróżach. To dokument, który stanowi poświadczenie obywatelstwa, a przy tym funkcjonuje jako dokument stwierdzający tożsamość posiadacza. Podobnie jak w dowodzie osobistym, znajdziemy tutaj imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, narodowość, płeć, zdjęcie oraz podpis.

Dodatkowo paszport może zawierać numer identyfikujący posiadacza w systemie właściwym dla danego kraju – w Polsce jest to PESEL. Istotną różnicą jest jednak obecność danych biometrycznych, które mogą być odczytane przez komputer, w szczególności odcisków palców.

Co ciekawe, ogólny wygląd paszportu jest spójny na całym świecie. W 1920 roku wprowadzono wzór książeczki w formacie B7 (125 na 88 milimetrów), który jest stosowany do dziś.

Do jakich krajów Europy potrzebny jest paszport?

Przekraczanie granicy zazwyczaj wiąże się z potrzebą udowodnienia swojej tożsamości, jednak dokładne zasady zależą od prawa obowiązującego w danym kraju oraz wytycznych organizacji międzynarodowych, do których należy wybrane państwo. Gdzie potrzebny jest paszport?

W Europie jest zaledwie kilka takich państw – w większości przypadków krajów Starego Kontynentu paszport nie jest konieczny. Bez tego dokumentu nie wjedziemy jednak na Ukrainę i Białoruś, do Kosowa, Rosji, Turcji, Kazachstanu, a także na teren Wielkiej Brytanii.

Należy mieć przy tym na uwadze, że nawet w przypadku krajów, w których dowód osobisty wystarczy do przekroczenia granicy, dłuższy pobyt może wiązać się z obowiązkiem posiadania tego dokumentu.

Gdzie potrzebny jest paszport przy długiej podróży? Dotyczy to na przykład Czarnogóry – dowód osobisty upoważnia na pobyt do maksymalnie 30 dni, z kolei posiadacze polskiego paszportu mogą spędzić w tym kraju nawet do 3 miesięcy bez dodatkowych zezwoleń.

Co więcej, warto przypilnować także terminu ważności dokumentu. Dokładne zasady mogą zależeć od kraju, jednak w większości przypadków możemy spotkać się z wymogiem ważności paszportu minimum 3 lub 6 miesięcy od planowanej daty wyjazdu, bez względu na długość pobytu.

W wybranych krajach oprócz paszportu konieczne będzie uzyskanie wizy – w Europie są to Rosja i Białoruś, a do 2020 roku ta dość krótka lista obejmowała także Turcję.

Co to jest wiza i jak uzyskać ten dokument?

Odpowiedzieliśmy już na pytanie, gdzie wymagany jest paszport – warto również zapoznać się z tematem wiz, który jest mocno powiązany z tym dokumentem. Wiza stanowi zezwolenie do przekroczenia granicy lub przejazdu przez teren danego kraju. Ponadto osoby, które planują dłuższy pobyt lub pracę w innym państwie, mogą być objęte obowiązkiem uzyskania wizy konkretnego typu. Ważność wizy jest bardziej ograniczona niż w przypadku paszportu – podczas gdy ten jest wydawany na 10 lat dla osób, które przekroczyły 13. rok życia, termin wizy wynosi zazwyczaj od 90 dni do 3 lat.

W kontekście podróży interesować nas będzie przede wszystkim wiza turystyczna, wystawiana przez placówki dyplomatyczne lub konsulaty. Choć w Europie zwykle nie potrzebujemy wizy, warto zapoznać się z wytycznymi dla krajów spoza Starego Kontynentu – w tym przypadku lista państw wymagających tego dokumentu jest znacznie dłuższa. Wiza jest niezbędna między innymi przy wyjeździe do Stanów Zjednoczonych, Egiptu czy Australii.

Wszystkie z tych krajów stanowią dość częsty kierunek podróży, wobec czego warto dowiedzieć się na ten temat nieco więcej.

Strefa Schengen – wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Wyjazd do różnych krajów w Europie nigdy nie był łatwiejszy. Dzięki obecności Polski w strefie Schengen możemy swobodnie poruszać się po niemal całym kontynencie. To obszar, na którym praktycznie całkowicie zniesiono kontrolę graniczną. Warto mieć na uwadze, że strefa Schengen nie pokrywa się w stu procentach z terenem Unii Europejskiej.

• Państwa, które są w UE, a nie są w Schengen:
  • Bułgaria,
  • Rumunia,
  • Chorwacja,
  • Cypr,
• Państwa, które nie są w UE, a są w Schengen:
  • Norwegia,
  • Islandia,
  • Liechtenstein,

Co istotne, do wybranych krajów spoza strefy Schengen również możemy wybrać się z samym dowodem osobistym. Nie tylko na krótkie wakacje trwające kilka dni, ale również dłuższy pobyt. Dokładne informacje dla poszczególnych państw możemy znaleźć między innymi na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Historia strefy Schengen

Strefa Schengen powstała na mocy układu z 14 czerwca 1985 roku. Pierwsze porozumienie obejmowało zaledwie pięć krajów – Belgię, Francję, Niemcy (RFN), Luksemburg i Holandię. Było to właściwie rozwinięcie podobnej umowy pomiędzy Francją a RFN, podpisanej rok wcześniej w Saarbrücken. Kolejne kraje dołączyły do strefy Schengen dopiero 10 lat później – najpierw były to Hiszpania i Portugalia, a następnie Włochy, Austria, Grecja oraz kraje nordyckie.

W 2007 roku do porozumienia dołączyło wiele krajów z Europy Środkowo-Wschodniej, w tym między innymi Polska.

Gdzie nie potrzebujemy paszportu w Europie?

Wiemy już, gdzie musisz mieć ze sobą paszport – dzięki obecności Polski w strefie Schengen możemy jednak poruszać się po krajach zrzeszonych bez konieczności okazywania tego dokumentu. W przypadku wizyt do tych państw wystarczy sam dowód osobisty. Dokładną listę krajów możemy znaleźć na stronach internetowych Unii Europejskiej, polskiej policji, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a także różnych innych organizacji.

To jednak nie wszystkie kraje europejskie, do których udamy się bez paszportu, mając tylko dowód osobisty. Niektóre państwa wprowadzają własne zasady, które ułatwiają ruch turystyczny. Oto lista krajów i terytoriów spoza Schengen, które obywatele Polski mogą odwiedzić z dowodem osobistym:

• Albania,
• Andora,
• Bośnia i Hercegowina,
• Chorwacja,
• Czarnogóra,
• Gibraltar,
• Gruzja,
• Irlandia,
• Macedonia Północna,
• Mołdawia,
• Monako,
• Rumunia,
• San Marino,
• Serbia,

Do 1 października 2021 roku lista ta obejmowała również Wielką Brytanię, jednak obecnie Polacy udający się do Zjednoczonego Królestwa muszą mieć ważny paszport.

Paszport – gdzie i jak go wyrobić?

Wiedza o tym, gdzie musisz mieć paszport, to nie wszystko – warto sprawdzić również, w jaki sposób wyrobić ten dokument. Od 2013 roku procedura ta jest znacznie prostsza dzięki możliwości udania się do dowolnego punktu paszportowego, bez względu na miejsce zamieszkania lub zameldowania.

Pełne listy punktów można znaleźć na stronach urzędów wojewódzkich. Również Polacy mieszkający za granicą mogą złożyć wniosek o paszport – odpowiednie dokumenty należy w takim przypadku dostarczyć do placówki dyplomatycznej. Choć coraz więcej spraw urzędowych możemy załatwić przez internet, niestety obecnie nie dotyczy to wniosku o paszport.

W styczniu 2022 roku przyjęto jednak ustawę, która w niedalekiej przyszłości ma umożliwić wykonanie tej procedury w formie elektronicznej.

Wyjątki dotyczące paszportu w państwach europejskich

Choć przy podróżach do większości państw europejskich wystarczy nam dowód osobisty, wciąż istnieje parę wyjątków. Paszport będzie potrzebny w przypadku, gdy planujemy pobyt w jednym z następujących krajów:

• Ukraina,
• Białoruś,
• Kosowo,
• Rosja,
• Turcja,
• Kazachstan,
• Wielka Brytania.

Musimy jednak wyposażyć się w paszport przed wizytą w każdym kraju znajdującym się poza Europą. Dodatkowo w wielu miejscach potrzebujemy także wizy – między innymi przy wyjeździe do USA, Australii, Rosji oraz większości państw afrykańskich i azjatyckich.

PODSUMOWANIE:

• W strefie Schengen i większości innych krajów Europy nie potrzebujemy paszportu.
• Gdzie wymagany jest paszport? To państwa takie jak Ukraina, Białoruś, Rosja, Turcja czy Wielka Brytania, a także wszystkie kraje poza Europą.
• Dodatkowo wjazd do niektórych krajów (m.in. Rosja, Australia, USA) wiąże się z obowiązkiem posiadania wizy.
• Wiza może być potrzebna także wtedy, gdy planujemy dłuższy, trwający kilka miesięcy, pobyt w danym państwie.
• Informacje o wymogach dotyczących wjazdu do poszczególnych krajów można znaleźć na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.