Samochód osobowy czy ciężarowy to często niezbędne wyposażenie firmy czy przedsiębiorstwa. Trudno wyobrazić sobie, aby nasi pracownicy poruszali się po mieście używając samochodu prywatnego. Dlatego przedsiębiorcy decydują się na zakup samochodu na firmę. Zdarza się, że na stan firmy wprowadzają również samochód prywatny. Amortyzacja samochodu ma swoje zalety, ale należy pamiętać, że wiąże się również z szeregiem formalności.
Amortyzacja samochodu oznacza proces rozliczania kosztów związanych z nabyciem pojazdu w czasie jego użytkowania. Jest to nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej, szczególnie w przypadku samochodów osobowych czy firmowych. Wartość początkowa pojazdu jest podstawą do obliczania odpisów amortyzacyjnych, które stanowią istotny element kosztów uzyskania przychodu.
Z tego artykułu dowiesz się...
Wartość początkowa samochodu
Wartość początkowa samochodu to suma, od której naliczane są odpisy amortyzacyjne. Może ona wynosić kwotę zakupu pojazdu, powiększoną o koszty związane z rejestracją, transportem czy ewentualnym dostosowaniem auta do potrzeb firmy. Wartość początkowa wynosić będzie zatem podstawę do określenia wysokości rocznych odpisów.
Metoda amortyzacji
Wybór odpowiedniej metody amortyzacji jest kluczowy. Możliwe opcje to:
- Amortyzacja liniowa – standardowa metoda, w której wartość pojazdu jest zmniejszana równomiernie przez cały okres amortyzacji.
- Przyspieszona amortyzacja samochodu – pozwala na szybsze rozliczenie kosztów poprzez wyższą stawkę amortyzacyjną, co może być korzystne dla firm z dużymi wydatkami na floty pojazdów.
- Amortyzacja indywidualna – stosowana w przypadku samochodów używanych, gdzie stawka amortyzacji dostosowywana jest do przewidywanego okresu użytkowania auta.
Amortyzacja liniowa i przyspieszona – różnice
Amortyzacja liniowa samochodu oznacza stosowanie stałej stawki amortyzacyjnej, zazwyczaj wynoszącej 20% rocznie w przypadku samochodów osobowych. W przypadku amortyzacji przyspieszonej możliwe jest wykorzystanie wyższych stawek, co pozwala na szybsze rozliczenie kosztów w koszty uzyskania przychodu.
Przyspieszona stawka amortyzacyjna może wynosić nawet do 40%, jednak jej stosowanie zależy od spełnienia określonych warunków, takich jak charakterystyka pojazdu czy intensywność jego eksploatacji.
Koszty amortyzacji samochodu
Koszty amortyzacji samochodu są istotnym elementem rachunkowości. Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych obniża podstawę opodatkowania, co ma bezpośrednie przełożenie na wysokość podatku dochodowego. Wartość odpisów amortyzacyjnych powinna być rzetelnie obliczona, uwzględniając początkową wartość pojazdu oraz wybraną metodę amortyzacji.
Jak obliczyć amortyzację?
Jak amortyzować samochód – to pytanie z pewnością zadaje sobie każdy przedsiębiorca. Amortyzacja polega na zaksięgowaniu i zaliczeniu do poniesionych przez firmę kosztów wartości posiadanych środków trwałych. W tym miejscu należy podkreślić, że przewidywany okres użytkowania jest dłuższy niż rok. Nie możemy więc odliczyć pojazdu, który dla naszej firmy jeździł tylko przez kilka miesięcy.
Dlaczego właściwie stosujemy amortyzację? Powód jest bardzo prosty – koszt poniesiony przez przedsiębiorcę nie może być jednorazowy (w momencie zakupu), powinien być rozłożony w czasie. Tu też warto zaznaczyć, że ta zasada nie dotyczy pojazdów, których wartość nie przekracza 10 000 złotych. W tym przypadku koszt amortyzacji liczony jest jako jednokrotny.
Musimy pamiętać też o obowiązujących nas limitach. W 2018 roku przepisy w tym zakresie zostały zmienione. Wtedy też przedsiębiorca zmuszony był do ograniczonej wysokości odpisów amortyzacyjnych. Wartość odpisywanego przedmiotu nie mogła przekraczać równowartości 20 000 euro.
Jak wiadomo, wartość euro stale się zmienia, dlatego kwota ta ustalana była według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego z dnia przekazywania samochody do używania. W 2019 roku ten limit został zwiększony (z korzyścią dla przedsiębiorców. Obecnie uzależniony on jest od rodzaju odpisywanego samochodu.
Zgodnie z ustawą o podatku od osób fizycznych za koszt podatkowy nie uznaje się odpisów amortyzacyjnych od wartości samochodu przewyższającej równowartość:
- 225 000 zł – w przypadku samochodów elektrycznych,
- 150 000 zł – w przypadku pozostałych samochodów.
Obliczanie amortyzacji rozpoczyna się od określenia wartości początkowej. Następnie należy wybrać metodę amortyzacji – liniową, przyspieszoną lub jednorazową. Przykładowo, przy wartości początkowej wynoszącej 50 000 zł i amortyzacji liniowej na poziomie 20% rocznie, roczny odpis amortyzacyjny wyniesie 10 000 zł.
Amortyzacja samochodu ciężarowego wygląda trochę inaczej. Samochód ciężarowy po raz pierwszy wprowadzony do ewidencji środków trwałych, uznany za używany, można amortyzować indywidualną 40% stawką amortyzacyjną, co wynika z faktu, że okres jego amortyzacji nie może być krótszy niż 30 miesięcy (art. 22j ust. 1 i 2 ustawy o pdof).
Łączna wartość odpisów amortyzacyjnych w trakcie roku podatkowego nie może przekraczać 50 000 euro. Odpisu amortyzacyjnego można dokonać w miesiącu przyjęcia samochodu do ewidencji środków trwałych firmy. Bez znaczenia dla urzędów jest fakt czy środki na zakup pojazdu pochodziły z majątku firmowego, prywatnego przedsiębiorcy czy też pochodziły z kredytu.
Amortyzacja pojazdu – szczególne przypadki
W przypadku samochodów używanych czy elektrycznych amortyzacja może być indywidualnie dostosowana. Amortyzacja samochodu elektrycznego może korzystać z przyspieszonej stawki amortyzacyjnej, co zachęca do inwestowania w ekologiczne rozwiązania.
Jednorazowa amortyzacja samochodu
Jednorazowa amortyzacja samochodu to opcja dostępna dla małych firm lub przy zakupie pojazdu o wartości nieprzekraczającej określonego limitu. Umożliwia to zaliczenie całego wydatku na zakup auta do kosztów uzyskania przychodu w jednym roku podatkowym.
Amortyzacja samochodu używanego
Amortyzacja samochodu używanego również jest możliwa. Ustawodawca przewidział korzystne rozwiązania. Przy samochodach używanych przedsiębiorcy mają prawo skorzystać z amortyzacji rzędu nawet 40% w skali całego roku, przy czym czas tego procederu jest zmniejszony o połowę, a więc do 2,5 roku.
Biorąc pod uwagę fakt, że samochody używane najczęściej są sporo tańsze od samochodów nowych, to obowiązujące przepisy powinny zadowolić każdego, szczególnie początkującego przedsiębiorcę. Otwierając własną firmę, trudno wyobrazić sobie poruszanie się w służbowych sprawach bez samochodu. Jeżeli otworzymy kwiaciarnię, to na sam początek nie musimy kupować Mercedesa z salonu. Wystarczy mały van, za kilkanaście tysięcy złotych.
Doskonale sprawdzi się w większości firm, a dzięki obowiązującym przepisom, będziemy mogli zaoszczędzić część zarobionych pieniędzy.
Leasing kontra kupno auta
Decyzja o zakupie auta lub skorzystaniu z leasingu wpływa na sposób jego amortyzacji. W przypadku leasingu odpisy amortyzacyjne są dokonywane przez leasingodawcę, podczas gdy przy zakupie samochodu firmowego amortyzacja leży po stronie kupującego.
Limit amortyzacji
Limit amortyzacji dotyczy samochodów osobowych o wartości przekraczającej 150 000 zł. Odpisy amortyzacyjne mogą być dokonywane jedynie do tej kwoty, co oznacza, że pozostała część wartości pojazdu nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodu.
Zmiana formy opodatkowania a amortyzacja
Zmiana formy opodatkowania może wpływać na sposób rozliczania amortyzacji. Przy przejściu z podatku liniowego na ryczałt, możliwe jest ograniczenie możliwości zaliczania odpisów amortyzacyjnych do kosztów podatkowych.
Podatkowa amortyzacja samochodu
Podatkowa amortyzacja samochodu polega na dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych w wysokościach określonych przepisami prawa podatkowego. Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych zgodnie z ustawą o podatku dochodowym pozwala na optymalizację obciążeń podatkowych.
Podsumowanie
Amortyzacja samochodu jest ważnym narzędziem księgowym i podatkowym. Niezależnie od tego, czy dotyczy to samochodu nowego, używanego, czy elektrycznego, odpowiedni wybór metody amortyzacji pozwala na skuteczne zarządzanie kosztami i obniżenie zobowiązań podatkowych. Kluczowe jest rzetelne określenie wartości początkowej oraz regularne dokonywanie odpisów amortyzacyjnych w zgodzie z przepisami prawa.
