Bezterminowe prawo jazdy

To już przesądzone – bezterminowe prawo jazdy przechodzi do historii. Jakiś czas temu wprowadzono nowe wzory tego dokumentów, w którym obowiązkowo należy wpisać datę końcową. Te prawa jazdy, które zostały wydane zgodnie z wcześniejszymi przepisami, musza być wymienione. Do kiedy trzeba wymienić dokumenty wystawione według starych zasad? Jakie koszty i formalności się z tym wiążą? Wyjaśniamy w naszym tekście.

Bardzo długo większość kierowców nie musiała przejmować się datą ważności prawa jazdy, bo był on wystawiany bezterminowo. Wymiana dokumentu była konieczna tylko w przypadku jego zniszczenia, kradzieży lub zmiany danych osobowych. Jednak wszystko zmieniło się w 2013 roku, kiedy wprowadzono nowy wzór „prawka” z obowiązkowym terminem jego ważności.

I tak dla kategorii z grupy A, B oraz T wynosi on maksymalnie 15 lat. Z kolei dla kategorii z grupy C i D może wynieść do 5 lat. Okres ten może być krótszy – zależy to od oceny stanu zdrowia przez lekarza orzecznika, który może skrócić ważność dokumentu nawet do roku.

Prawo jazdy bezterminowe – do kiedy trzeba je wymienić?

Dla tych, którzy zastanawiają się, do kiedy trzeba wymienić prawo jazdy bezterminowe, mamy dobrą wiadomość. Jest jeszcze trochę czasu, bo wymiana starych dokumentów, wydanych przed 19 stycznia 2013 roku, rozpocznie się w 2028 roku i potrwa do 18 stycznia 2033 roku.

Będzie obowiązywać tzw. zasada 20-letnia. Oznacza to, że osoby, które mają dokument wydany np. 25 stycznia 2011 r., muszą go wymienić na nowy do 25 stycznia 2031 r.

Nie wiadomo jednak, czy procedura wymiany będzie podzielona na etapy np. w zależności od daty wystawienia dokumentu czy daty urodzenia. Jak na razie podany zakres 5 lat dotyczy każdego, kto ma bezterminowe prawo jazdy.  Natomiast konkretny haromonogram wymiany będzie przygotowywany około 2026 roku.

Bezterminowe prawo jazdy – formalności

Obecnie każdy, kto dostaje prawo jazdy, ma je na maksymalnie 15 lat. Po tym czasie może przedłużyć uprawnienia pod warunkiem pozytywnego przejścia badań lekarskich. Nieco inaczej będzie w przypadku dokumentów bez daty ważności, wystawionych przed 2013 rokiem. Bezterminowe prawo jazdy wymienisz bez badań lekarskich. Dzieje się tak dlatego, że nie data ważności dokumentu nie jest tożsama z datą ważności uprawnień.

Czytaj także: Badania dla zawodowych kierowców

Do wymiany bezterminowego prawa jazdy wystarczy, że złożysz wniosek o wydane prawa jazda w wydziale komunikacji właściwym dla twojego miejsca zamieszkania. Dodatkowo potrzebne będą:

• dowód osobisty lub innych dokument tożsamości,
• dotychczasowe prawo jazdy (oryginał),
• zdjęcie twarzy o wymiarach 35×45 mm (zgodne z wymaganiami dla tego typu fotografii).

Koszt wymiany prawa jazdy

Obecnie, w 2024 roku, koszt wyrobienia prawa jazdy wynosi 100 zł oraz 50 groszy opłaty ewidencyjnej, które opłaca się w urzędzie. Dodatkowo należy uwzględnić koszt aktualnego zdjęcia. To wszystkie wydatki dla osób posiadających bezterminowe prawo jazdy.

Jednak osoby, które muszą przejść badania lekarskie, muszą doliczyć jeszcze 200 zł za takie badanie. Jest to ustalona przez Ministra Zdrowia stała opłata za badania kierowców.

Maksymalnie 15 lat – co oznacza ta zasada?

Jedną z kluczowych zmian wprowadzonych w związku z wymianą bezterminowych praw jazdy jest wprowadzenie maksymalnego okresu ważności wynoszącego 15 lat. Oznacza to, że po wymianie bezterminowych praw jazdy, nowy dokument będzie ważny przez maksymalnie 15 lat od daty jego wydania.

To z pewnością stanowi istotną zmianę w porównaniu do dotychczasowego systemu, gdzie prawa jazdy były ważne przez całe życie. Kierowcy teraz będą musieli bardziej regularnie odwiedzać urządzenia wydające prawo jazdy, aby utrzymać swoje uprawnienia w aktualnym stanie.

Nie ma wymogu aktualnych badań lekarskich

Warto zaznaczyć, że wymiana bezterminowych praw jazdy nie wiąże się z koniecznością dostarczenia aktualnych badań lekarskich. Kierowcy nie będą musieli udowadniać swojej zdolności do prowadzenia pojazdu w wyniku badań medycznych.

Niemniej jednak, proces wymiany nie jest bezkosztowy. Kierowcy będą musieli ponieść opłatę za wydanie nowego dokumentu. To istotne, aby rozważyć to aspekt finansowy, gdyż wymiana prawa jazdy może wiązać się z pewnymi kosztami.

Wątpliwości i kontrowersje – co kierowcy powinni wiedzieć?

Pomimo że wymiana bezterminowych praw jazdy jeszcze się nie rozpoczęła, to już teraz pojawiają się pewne wątpliwości wśród kierowców. Dotyczą one głównie tych osób, które w momencie złożenia wniosku o wydanie prawa jazdy np. kategorii A, korzystają już z bezterminowego prawa jazdy innej kategorii, np. B. Po odbiorze nowego dokumentu często ze zdziwieniem odkrywają oni, że urzędnik określił również termin ważności uprawnień do kierowania pojazdami kategorii B, kierując się dołączonym do wniosku orzeczeniem lekarskim.

W takich przypadkach, sądy wychodzą po stronie kierowców. To oznacza, że pomimo wymiany prawa jazdy jednej kategorii, prawa jazdy innych kategorii nie są automatycznie ograniczane przez datę ważności dokumentu. To ważna informacja dla tych, którzy obawiają się utraty uprawnień w wyniku wymiany jednego z dokumentów.

Co zmienia się w 2023 roku?

W 2023 roku przepisy dotyczące bezterminowych praw jazdy w Polsce przewidują istotne zmiany. Posiadacze takich dokumentów będą zobowiązani do ich wymiany w określonym terminie, który rozpocznie się od 19 stycznia 2028 roku. Nowy dokument będzie ważny maksymalnie 15 lat od daty jego wydania.

Nie będzie konieczności dostarczania aktualnych badań lekarskich, ale wymiana wiąże się z opłatą. Ważne jest, aby kierowcy byli świadomi tych zmian i dostosowali się do nowych przepisów, aby uniknąć niepotrzebnych komplikacji związanych z prowadzeniem pojazdów.

Warto również pamiętać, że w przypadku kierowców posiadających różne kategorie prawa jazdy, wymiana jednego dokumentu nie wpływa na datę ważności innych kategorii. Sądy potwierdzają tę interpretację, co powinno przynieść ulgę tym, którzy obawiali się utraty swoich uprawnień w wyniku tych zmian.

Ostatecznie, zrozumienie nowych przepisów i terminów wymiany jest kluczowe dla każdego kierowcy, aby móc korzystać z ulubionych pojazdów bez niepotrzebnego stresu i komplikacji.

Jak odzyskać bezterminowe prawo jazdy?

Mimo że do wymiany bezterminowych praw jazdy zostało jeszcze kilka lat, zdarza się, że ktoś „traci” takie prawko wcześniej. Jak to możliwe? Zmieniasz dane osobowe lub dodajesz nową kategorię prawa jazdy i …cały dokument masz wystawiony na nowym wzorze. A tam – maksymalna data ważności wnosi 15 lat.

Czy tak można? Orzecznictwo sądów administracyjnych jest w tym przypadku jednoznaczne i nakazuje przywrócić „bezterminowość” starych uprawnień. Natomiast wydziały komunikacji tłumaczą się z tych „pomyłek” problemami z systemem, który nie pozwala na odpowiedni wpis w rubryce 11, która przeznaczona jest wpisanie daty ważności uprawnień.

W każdym razie w takim przypadku masz dwie możliwe ścieżki postępowania, by przywrócić bezterminowe prawo jazdy:

• odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego na decyzję starosty czy prezydenta miasta,
• złożenie skargi na decyzję administracyjną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na podstawie art. 88 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym.

PODSUMOWANIE:

• Bezterminowe prawo jazdy będzie obowiązkowo wymieniane w latach 2028-2033.
• Kierowcy z bezterminowymi „prawkami” wymieniają tylko dokument. Ich uprawnienia nie tracą ważności, dlatego nie będą musieli wykonywać dodatkowych badań lekarskich przy wymianie.
• Prawo jazdy wymieniamy we właściwym dla miejsca zamieszkania wydziale komunikacji.
• Termin ważności zależy od kategorii – może wynieść maksymalnie do 5 lub do 15 lat. Może też być skrócony decyzją lekarza orzecznika.

Sprawdź najszybszy kalkulator OC