Kierowanie ruchem przez policjanta to obrazek żywcem wyjęty z elementarza Falskiego. W dzisiejszych czasach, kiedy co druga wieś ma skrzyżowanie ze światłami, kierującego ruchem spotyka się rzadko. Na tyle rzadko, że nawet doświadczeni kierowcy mają problem z prawidłowym odczytaniem znaków, które daje. Warto przypomnieć, jak powinniśmy się do nich stosować.
Z tego artykułu dowiesz się...
Kiedy policjant kieruje ruchem?
Policjanta z wydziału ruchu drogowego, popularnie nazywanego drogówką, najczęściej możemy spotkać, kiedy zatrzyma nas do kontroli. Nie lubimy tych spotkań, bo na ogół mamy wtedy coś na sumieniu, np. mniej lub bardziej spektakularne przekroczenie prędkości. Zdarzają się także rutynowe kontrole trzeźwości w poniedziałkowy poranek przy wyjeździe z dużych osiedli. Jednak policjanci z drogówki nie są po to, aby uprzykrzać życie kierowcom, ale zapewnić bezpieczeństwo na drodze i płynność ruchu.
Przyjeżdżają na miejsce wypadku i jeśli spowodował on brak przejazdu, robią wszystko, by zapanować nad chaosem na drodze. Podobnie jeśli przestała działać sygnalizacja świetlna, lub w miejscu szczególne obleganym, jak cmentarze 1 listopada, utworzył się zator, lub z powodu natężenia ruchu piesi nie są w stanie przejść przez jezdnię w wyznaczonym miejscu – wówczas pojawia się policjant, który kieruje ruchem.
Podsumowując, kierowanie ruchem drogowym przez policjanta ma na celu:
- zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego
- przywrócenie płynności ruchu drogowego
- zapewnienie bezpieczeństwa pieszym.
Kierujący ruchem ponad wszystko
Użytkownicy drogi, tak piesi jak kierowcy, mają obowiązek stosowania się do znaków drogowych, sygnalizacji świetlnej i poleceń kierującego ruchem. Kto ma najwyższy priorytet? Zawsze człowiek, czyli kierujący ruchem. Kolejność stosowania się do przepisów ruchu drogowego jest następująca:
- polecenia kierującego ruchem
- sygnalizacja świetlna
- znaki drogowe.
Nawet jeśli działa sygnalizacja świetlna, kiedy na skrzyżowaniu pojawia się policjant, zarówno kierowcy jak i piesi mają obowiązek stosowania się do znaków, które daje, ignorując sygnały świetlne i znaki drogowe. Mówi o tym art. 5 ustawy prawo o ruchu drogowym:
„Art. 5.
- Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli, sygnałów świetlnych oraz znaków drogowych, nawet wówczas, gdy z przepisów ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakazany przez te osoby, sygnały świetlne lub znaki drogowe.
- Polecenia i sygnały dawane przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli mają pierwszeństwo przed sygnałami świetlnymi i znakami drogowymi.”
Oczywiście niestosowanie się do przepisów ustawy grozi mandatem. Kierowca, który nie zastosuje się do poleceń kierującego ruchem zapłaci od 300 do 500 zł, a pieszy 100 zł.
Kierowanie ruchem przez policjanta, ale nie tylko
Kierowanie ruchem przez policjanta to nie jedyna sytuacja, w której człowiek kieruje ruchem. Oprócz policjantów z drogówki ruchem drogowym mogą kierować inne osoby. Są one wymienione w art. 6 ust. 1 ustawy prawo o ruchu drogowym, i tu cytuję przepisy:
„Art. 6.
- Polecenia lub sygnały może dawać uczestnikowi ruchu lub innej osobie znajdującej się na drodze:
1) policjant;
2) żołnierz Żandarmerii Wojskowej lub wojskowego organu porządkowego, zabezpieczający przemarsz lub przejazd kolumny wojskowej albo w razie akcji związanej z ratowaniem życia lub mienia;
3) funkcjonariusz Straży Granicznej;
3a) inspektor Inspekcji Transportu Drogowego;
3b) umundurowany funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej;
3c) strażnik gminny (miejski);
4) pracownik kolejowy na przejeździe kolejowym;
5) osoba działająca w imieniu zarządcy drogi lub osoba wykonująca roboty na drodze na zlecenie lub za zgodą zarządcy drogi;
6) osoba nadzorująca bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię, w wyznaczonym miejscu;
7) kierujący autobusem szkolnym w miejscach postoju związanych z wsiadaniem lub wysiadaniem dzieci;
7a) ratownik górski podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej;
8) strażnik leśny lub funkcjonariusz Straży Parku – na terenie odpowiednio lasu lub parku narodowego;
9) strażak Państwowej Straży Pożarnej podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej;
10) członek ochotniczej straży pożarnej podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej;
11) funkcjonariusz Służby Ochrony Państwa podczas wykonywania czynności związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa ochranianych osób, obiektów i urządzeń;
12) pilot podczas wykonywania czynności związanych z pilotowaniem przejazdu pojazdu nienormatywnego.
Osoby wymienione w ust. 1 pkt. 4-8 oraz 12 mogą kierować ruchem pod warunkiem ukończenia odpowiedniego szkolenia, organizowanego przez WORD.
CZYTAJ TAKŻE: Mandat za zbyt wolną jazdę. Kiedy nam grozi?
Warto zatrzymać się na punkcie 5, bo ten obrazek jest doskonale znany mieszkańcom dużych miast, w których ciągle coś się buduje i remontuje. Na remontowanych odcinkach dróg, a także przy budowach większych osiedli, często spotykamy panów kierujących ruchem. Wyposażeni w odblaskowe kamizelki z napisem „kierowanie ruchem” mają za zadanie tak usprawnić przejazd, by ruch odbywał się w miarę płynnie. Nie zawsze ich wysiłki przynoszą rezultaty, bo jak wszyscy wiemy, samochodów w Polsce przybywa lawinowo, w przeciwieństwie do dróg i parkingów. Ale to temat na osobną rozprawę. Tymczasem wracajmy do naszego tematu, którym jest kierowanie ruchem drogowym przez policjanta.
Wiadomo już, że kierowcy oraz piesi mają obowiązek stosowania się do sygnałów policjanta kierującego ruchem, niezależnie czy jest to policjant, strażak, ratownik górski czy funkcjonariusz straży granicznej. Osoba ta musi być dobrze widoczna dla uczestników ruchu na drodze, zwykle stoi na środku skrzyżowania i… stresuje kierowców, którzy po pierwsze boją się, że ją potrącą, przejeżdżając obok, a po drugie nie zawsze wiedzą, jak należy odczytać sygnały, które daje.
Praktyka uliczna pokazuje, że dopóki kierujący ruchem nie zachęci kierowców użyciem gwizdka i ponaglającymi gestami, wszyscy stoją onieśmieleni, nadal tamując ruch na drodze. Czas to zmienić! Jestem przekonana, że każdy czytelnik tego artykułu po uważniej lekturze doskonale będzie wiedział, jak się zachować, kiedy stanie w obliczu sytuacji pt. kierowanie ruchem przez policjanta.
Kierowanie ruchem drogowym przez policjanta – co oznaczają sygnały?
Sygnały oraz znaki używane przez osobę kierującą ruchem zostały opisane w załączniku do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych oraz Administracji z dnia 6 lipca 2010 r.
- Linia barków policjanta kierującego ruchem wskazuje otwarty kierunek ruchu. Jeśli kierujący ruchem stoi do mnie bokiem, wtedy mogę jechać. Jest to odpowiednik zielonego światła.
- Kiedy kierujący ruchem stoi do mnie przodem lub tyłem z rękami uniesionymi na linii barków, mam stać i czekać. Jest to odpowiednik czerwonego światła.
- Kiedy kierujący ruchem unosi prawą rękę do góry, jest to znak, że nastąpi zmiana sygnalizacji. To odpowiednik żółtego światła na semaforze. Kierowcy przebywający na skrzyżowaniu powinni je opuścić, a pozostali zatrzymać się przed wjazdem na skrzyżowanie.
To są podstawowe sygnały. Ale kierowanie ruchem przez policjanta to bardziej skomplikowany proces, kierujący ruchem wykonuje wiele innych gestów. Doświadczony kierujący ruchem robi to tak płynnie, jakby tańczył. Oto, co oznaczają inne gesty kierującego ruchem:
Pozwolenie na jazdę
Kiedy policjant kierujący ruchem wykonuje gesty prawą ręką od wyprostowanego ramienia w kierunku nadjeżdżających pojazdów do lewego barku na wysokości twarzy, zginając rękę w łokciu i utrzymując dłoń pionowo, stroną zewnętrzną do nadjeżdżających pojazdów, bądź lewą ręką od wyprostowanego ramienia w kierunku nadjeżdżających pojazdów zginając ją za siebie tak, aby dłoń znalazła się na wysokości lewego ucha – oznacza to upewnienie uczestników ruchu o utrzymaniu kierunku oraz ponaglenie kierowców do sprawnego i płynnego przejazdu. W swobodnej interpretacji znaczy to: „Jechać! Jechać!” Co też niezwłocznie należy uczynić.
Nakaz zatrzymania się
Aby zatrzymać pojazd nadjeżdżający z lewej strony, kierujący ruchem wyciąga w bok lewą rękę zgiętą w łokciu, przedramię i dłoń mając skierowane w górę, dłoń zwrócona jest wewnętrzną stroną w kierunku zatrzymywanych pojazdów. W celu zatrzymania pojazdu nadjeżdżającego z prawej strony kierujący ruchem podnosi prawą rękę tak, aby ramię i przedramię tworzyły kąt zbliżony do prostego, a wewnętrzną stronę dłoni zwraca w kierunku zatrzymywanego pojazdu. Widzisz na horyzoncie wnętrze dłoni policjanta? Zatrzymaj się.
Przywołanie kierującego
Kiedy policjant kierujący ruchem zapragnie bliższego kontaktu z kierowcą, przy ruchu otwartym wykonuje ruch ręką po łuku w płaszczyźnie pionowej, zginając rękę harmonijnie w łokciu, nadgarstku i samej dłoni. Tą samą ręką, całą dłonią, może wskazać kierowcy miejsce na skrzyżowaniu do chwilowego zatrzymania pojazdu.
Nakaz skrętu w lewo
W celu przepuszczenia pojazdów jadących z lewej strony i skręcających w lewo, bez objeżdżania kierującego ruchem, policjant kierujący ruchem daje polecenie zatrzymania się pojazdów, a następnie wyciąga prawą rękę lekko zgiętą w łokciu przed siebie (dłoń w płaszczyźnie pionowej, palce złączone) i wysuwa lewą nogę do przodu. Kiedy pojazdy zatrzymają się, odwraca głowę w kierunku pojazdów skręcających w lewo, wyciąga lewą rękę w bok, wskazując pojazd skręcający, i łukiem w płaszczyźnie poziomej, poruszając ją w kierunku nadgarstka prawej ręki, daje polecenie opuszczenia skrzyżowania w lewo.
W celu przepuszczenia pojazdów jadących z prawej strony i skręcających w lewo, bez objeżdżania kierującego ruchem, policjant kierujący ruchem zatrzymuje pojazdy nadjeżdżające z lewej strony przez podniesienie pionowo w bok lewej ręki, zgiętej w łokciu pod kątem zbliżonym do prostego, tak aby wewnętrzna strona dłoni (palce złączone) była zwrócona do nadjeżdżających pojazdów. Prawą ręką wskazuje pierwszy pojazd skręcający w lewo z prawej strony i przenosząc ją górą za siebie na wysokości prawej części karku – zezwala na skręcenie w lewo za sobą.
Przepuszczenie pojazdu uprzywilejowanego
Jeżeli do skrzyżowania zbliża się pojazd uprzywilejowany, kierujący ruchem powinien zapewnić mu bezpieczny przejazd przez zatrzymanie całego ruchu pojazdów i pieszych. W tym celu daje kilka sygnałów gwizdkiem i jednocześnie podnosi prawą rękę do góry.
PODSUMOWANIE:
- Kierowanie ruchem przez policjanta lub inną osobę uprawnioną ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa i płynności ruchu drogowego.
- W zależności od sytuacji ruchem może kierować policjant, strażak, ratownik górski, żołnierz Żandarmerii Wojskowej, kierowca autobusu szkolnego i inni, wymienieni w art. 6 ust. 1 ustawy prawo o ruchu drogowym.
- Sygnały dawane przez kierującego ruchem mają pierwszeństwo przed światłami i znakami drogowymi.
- Sygnały oraz znaki używane przez osobę kierującą ruchem zostały precyzyjnie opisane w załączniku do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych oraz Administracji z dnia 6 lipca 2010 r. Trzy podstawowe to:
- Jeśli kierujący ruchem stoi bokiem do nadjeżdżających pojazdów, jest to odpowiednik zielonego światła.
- Kiedy kierujący ruchem stoi przodem lub tyłem do nadjeżdżających pojazdów z rękami uniesionymi na linii barków, jest to odpowiednik czerwonego światła.
- Gdy kierujący ruchem unosi prawą rękę do góry, jest to znak, że nastąpi zmiana sygnalizacji, to odpowiednik żółtego światła na semaforze.
Przeczytaj więcej na temat: jazda samochodem
Budowa DK9
Budowa DK9
Czarny lód
Czarny lód
Bezpieczeństwo pod lupą
Bezpieczeństwo pod lupą
Bezpieczeństwo na drogach jesienią
Bezpieczeństwo na drogach jesienią
Era zmian w transporcie
Era zmian w transporcie
Hamowanie silnikiem
Hamowanie silnikiem
15 minutowe miasto
15 minutowe miasto