Często mamy do czynienia z sytuacją, że auto ma nie jednego, ale dwóch albo i więcej właścicieli. Dzieje się tak z różnych powodów i zazwyczaj ma uzasadnienie w czerpanych z tego przez którąś ze stron albo obie strony korzyściach. Co jednak w momencie, kiedy taki samochód chce się sprzedać? Czy współwłaściciel może sprzedać auto na własną rękę? Jak wygląda umowa sprzedaży? Jak w ogóle odbywa się sprzedaż samochodu przez współwłaścicieli? Poznaj szczegóły związane z tą kwestią.
Z tego artykułu dowiesz się...
Dlaczego auto ma współwłaściciela?
Jeśli zastanawiasz się, dlaczego niektóre samochody są formalnie własnością dwóch osób, to dzieje się tak przede wszystkim z dwóch przyczyn. Jednym z najczęstszych powodów jest chęć uniknięcia przez młodych kierowców wysokiej składki OC. Każdy początkujący kierowca na własnej skórze odczuwa boleśnie, że za polisę OC trzeba słono płacić. Dlatego wielu z nich ucieka się do prostego sposobu. Dopisanie do samochodu jako współwłaściciela rodzica, dziadka lub innego krewnego, który ma wypracowane wszystkie zniżki znacząco obniża składkę OC.
Współwłasność powstaje w formie darowizny lub sprzedaży udziałów.
Druga sytuacja to ta, że zazwyczaj na współwłasność auta posiadają małżonkowie. Dzieje się tak, ponieważ w momencie zawarcia małżeństwa powstaje między nimi wspólność majątkowa i trwa przez cały okres związku. Nie ma to miejsca tylko wtedy, gdy w szczególnych przypadkach decydują się oni na rozdzielność majątkową.
Sprzedaż samochodu przez współwłaścicieli
Współwłasność samochodu zazwyczaj daje korzyści i przebiega bezkonfliktowo. Niekiedy staje się przyczyną pewnych kłopotów, kiedy trzeba wspólnie załatwiać pewne formalności przy spowodowaniu kolizji. A co się dzieje, gdy nadchodzi moment sprzedaży samochodu? Można przy tej okazji zadać wiele pytań.
Czytaj także:
Darowizna samochodu podatek
Odstąpienie od umowy kupna samochodu
Po pierwsze, jak wygląda taka umowa? Czy różni się w znaczący sposób od umowy tradycyjnej? Po drugie, czy współwłaściciel może sprzedać auto samodzielnie bez wiedzy drugiego? I wreszcie, czy współwłaściciel koniecznie musi być obecny podczas formalności związanych ze sprzedażą samochodu. Wszystkie odpowiedzi znajdują się w dalszej części artykułu.
Umowa kupna sprzedaży samochodu. Wzór PDF – pobierz
Umowa sprzedaży samochodu – co zawiera?
Jeśli twój samochód ma współwłaściciela i planujesz go sprzedać, pamiętaj, by sporządzić przy tej okazji odpowiednią umowę. Transakcja będzie ważna, jeśli dokument zawiera następujące dane:
- imię i nazwisko obu stron
- adres zamieszkania sprzedającego i kupującego
- PESEL, numer dowodu osobistego
- dane kontaktowe czyli numer telefonu, adres a-mail
- przedmiot umowy czyli dokładne dane pojazdu (marka, model, rok produkcji, numer silnika, numer nadwozia, numer rejestracyjny, przebieg)
- cena oraz sposób płatności
- podpisy obu stron.
To wszystko powinna zawierać standardowa umowa sprzedaży pojazdu. Jako dodatkowe informacje powinny się pojawić oświadczenia stron dotyczące stanu prawnego oraz technicznego samochodu.
Wzór takiej umowy dostępny jest od ręki w Internecie. Wystarczy tylko wydrukować i wypełnić odpowiednimi danymi.
Sprzedaż samochodu przez współwłaścicieli – jak wygląda umowa?
Czy w takim razie, jeśli auto jest własnością dwóch osób, umowa sprzedaży samochodu różni się jakoś szczególnie? Zdecydowanie nie. Po prostu oprócz tego, że musi ona zawierać wszystkie elementy potrzebna w tego typu dokumencie, konieczne jest umieszczenie danych obydwu właścicieli. Oznacza to, że poszerza się tylko część dotycząca danych sprzedającego, bo mamy tu dwie osoby. Współwłaściciele muszą się także podpisać własnoręcznie na umowie jako sprzedający samochód. Dopiero wtedy sprzedaż samochodu przez współwłaścicieli będzie miała w pełni moc prawną.
Czy obaj współwłaściciele muszą być obecni przy sprzedaży pojazdu?
Na pewno współwłaściciele muszą figurować na umowie sprzedaży samochodu, czyli umowa musi zawierać ich dane. Czy to jednak oznacza, że fizycznie muszą być obecni podczas transakcji? Czy może jedna z osób będących w posiadaniu samochodu załatwić wszystkie formalności? Przecież często zdarzają się sytuacje, że jedna z osób nie bardzo ma możliwość stawienia się na miejscu.
Wystarczy, że jeden współwłaściciel pracuje za granicą i nie może pojawić się w Polsce na zawołanie.
A może dziecko ma współwłasność z rodzicem, który akurat jest w delegacji. Życie jest pełne niespodzianek, na szczęście okazuje się, że niekoniecznie obydwie osoby musza być przy podpisaniu umowy. Wystarczy jeden współwłaściciel, który ma wszelkie stosowne upoważnienia do przeprowadzenia transakcji, jaką jest sprzedaż samochodu przez współwłaścicieli i robi to także w imieniu drugiego właściciela.
Czy współwłaściciel może sprzedać auto samodzielnie?
Powyżej przedstawiona została sprzedaż samochodu przez jednego ze współwłaścicieli, która została wspólnie ustalona i przeprowadzona zgodnie z prawem. Jest ona wiążąca nawet w sytuacji, gdy drugi właściciel nie mógł stawić się na miejscu. A co w sytuacji, jeśli druga osoba będąca w posiadaniu pojazdu nic nie wie o planach sprzedaży? Czy wtedy współwłaściciel może samodzielnie w tajemnicy i na własną rękę sprzedać ich wspólny samochód? Wyobraź sobie sytuację, że tracisz kontakt z rodziną, bo wyjechałaś w inną część kraju a nawet świata. Albo jesteś w niekorzystnym układzie z młodym kierowcą, który ciągle sprawia problemy, a współodpowiedzialność sprawia, że tracisz zniżki. Albo masz kłopoty i w tajemnicy chcesz sprzedać auto, żeby zyskać pieniądze. Niestety – nic z tego!
Sprzedaż samochodu przez jednego ze współwłaścicieli bez wiedzy, zgody i podpisów innych współwłaścicieli jest niemożliwa i całkowicie nielegalna w świetle prawa.
Wynika to z art. 198 Kodeksu Cywilnego w brzmieniu: do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. Czynnością zdecydowanie przekraczającą zwykły zarząd części wspólnej własności jest między innymi sprzedaż auta.
Jakie są wyjścia z sytuacji niekorzystnej współwłasności?
Jak już wiadomo sprzedaż samochodu przez współwłaścicieli musi odbyć się za zgodą wszystkich właścicieli pojazdu. Co jednak zrobić wówczas, gdy faktycznie jesteś uwikłany w niekorzystną współwłasność, a drugi właściciel ani myśli pozbywać się auta i „spółki”? Potajemnie sprzedać się nie da. Na szczęście są inne bardziej lub mnie korzystne wyjścia z takiej sytuacji.
Pierwszym z nich jest fakt, że możesz dokonać zrzeczenia się swojej części współwłasności. Co prawda wydaje się, że masz wtedy kłopot z głowy, ale jest tu jeden poważny haczyk. Jeśli zapłaciłeś za auto, niestety w momencie, gdy auto zostanie sprzedane, nie odzyskasz już w ogóle swoich pieniędzy. Druga możliwość polega na tym, że możesz odsprzedać swoją część udziałów w samochodzie osobie trzeciej. Oczywiście to także może generować dla kogoś problemy, ponieważ nie wiadomo, czy nowy właściciel nie okaże się kłopotliwy we wspólnym użytkowaniu auta.
Sprzedaż samochodu przez współwłaścicieli – współmałżonkowie
Pozostaje pytanie, czy sprzedaż samochodu przez współwłaścicieli wygląda tak samo, jeśli są nimi współmałżonkowie? Jak już wiadomo, dwaj właściciele samochodu, nawet jeśli to najbliższa rodzina, muszą podejmować wspólne decyzje dotyczące sprzedaży auta. Okazuje się, że w przypadku małżeństw sprawa wygląda całkiem inaczej. Dzieje się tak za sprawą przepisów, które dotyczą małżonków. Zawarte są one w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym.
Według tych przepisów zazwyczaj, jeśli małżeństwo nie decyduje się na rozdzielność majątkową, ma wspólnotę majątkową, tak zwaną wspólność ustawową. W art. 37 kodeksu wskazane są czynności, w których do ich przeprowadzenia potrzebna jest zgoda drugiego małżonka. Są to przede wszystkim czynności związane ze zbyciem, obciążeniem, nabyciem nieruchomości, budynku lub lokalu czy gospodarstwa rolnego. Nie ma tam jednak mowy o wspólnym samochodzie.
Jeśli nie chodzi o wyżej wymienione czynności, każdy z małżonków może więc samodzielnie zarządzać wspólnym majątkiem.
A więc także może bez pytania męża lub żony sprzedać wspólne auto. Kiedy taka sprzedaż samochodu przez współwłaścicieli jakimi są mąż i żona okaże się nieważna? Tylko w jednym przypadku, kiedy nieświadomy tego wcześniej małżonek zdąży dowiedzieć się o tym i sprzeciwi się tej decyzji. Musi jednak poinformować o tym osobę, która zamierza kupić auto od współmałżonków. Niestety jeśli mąż lub żona nie zdąży się zorientować i zainterweniować, zgodnie z prawem pozbędzie się auta nawet wbrew swojej woli.
Współwłasność pojazdu a ubezpieczenie
Opłacanie składek ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej jest obowiązkiem obu współwłaścicieli. Jednak polisę wybiera tylko jeden z nich na podstawie swojej historii ubezpieczeniowej. Dlatego trzeba ją wybrać tak, aby oferta była jak najkorzystniejsza dla obu stron. Kwestia ubezpieczenia jest tak naprawdę jednym z najczęstszych powodów, dla których w ogóle powstaje prawna sytuacja współwłasności. Chodzi właśnie o polisę OC.
Wysokość tej składki zależy od wielu czynników, na przykład pojemności silnika, wieku pojazdu, miejsca zamieszkania, a przede wszystkim od wieku właściciela pojazdu.
Jako początkujący kierowca na wstępie swojej historii ubezpieczeniowej postrzegany jesteś przez ubezpieczycieli jako należący do grupy podwyższonego ryzyka. Krótki staż za kierownicą, do tego brawura niektórych powodują, że młodzi kierowcy statystycznie powodują najwięcej zdarzeń drogowych. Dlatego składka OC jest dla nich nieproporcjonalnie wysoka. Średnia cena za polisę osób w przedziale wiekowym 19-25 lat to aż 1660 zł. Nic dziwnego, że młodzi kierowcy chętnie korzystają z możliwości posiadania auta na współwłasność. Dopisanie właściciela z długim stażem i wszystkimi zniżkami bardzo korzystnie wpływa na cenę polisy i sprawia, że zapłacisz za składkę o kilkaset złotych mniej.
PODSUMOWANIE:
- Współwłasność samochodu najczęściej dotyczy wspólnoty majątkowej małżonków oraz sytuacji, gdy młody kierowca dzięki współwłaścicielowi w postaci rodzica lub kogoś innego z rodziny może liczyć na niższą stawkę OC.
- Umowa sprzedaży samochodu przez współwłaścicieli zawiera oprócz elementów potrzebnych w standardowej umowie dane i własnoręczne podpisy każdego ze współwłaścicieli.
- Jeśli jeden ze współwłaścicieli z jakiegoś powodu nie może być obecny przy transakcji sprzedaży samochodu, drugi właściciel może dopełnić formalności, mając odpowiednie upoważnienie.
- Współwłaściciel nie ma prawa sprzedać samochodu na własną rękę bez wiedzy drugiego właściciela, co reguluje art. 198 Kodeksu Cywilnego.
- Wyjściem z współwłasności może być jej zrzeczenie się lub odsprzedanie udziałów.
- Współwłasność małżonków reguluje Kodeks Cywilny i Opiekuńczy, który uznaje, że sprzedaż samochodu nie wymaga zgody współmałżonka.
- Ubezpieczenia samochodu dla młodego kierowcy można znacznie obniżyć, dopisując jako współwłaściciela osobę, która ma wypracowane zniżki.
Przeczytaj więcej na temat: zakup lub sprzedaż samochodu
Niemieckie strony z autami
Niemieckie strony z autami
Ile kosztuje Tesla?
Ile kosztuje Tesla?
Kary za brak PCC-3 po zakupie samochodu
Kary za brak PCC-3 po zakupie samochodu
Co trzeba zrobić po zakupie auta?
Co trzeba zrobić po zakupie auta?
Rękojmia na samochód używany
Rękojmia na samochód używany
Rodzinne kombi do 30 tys.
Rodzinne kombi do 30 tys.
Silnik 1.6 HDI
Silnik 1.6 HDI