W dzisiejszych czasach coraz bardziej zwracamy uwagę na środowisko naturalne i jakość powietrza, które oddychamy. Niestety, obecny model mobilności generuje wiele problemów, takich jak zanieczyszczenia powietrza, nadmierne zużycie paliwa, spadki emisji szkodliwych substancji, a także utrudnienia w komunikacji miejskiej. Jednak, zawsze jest światełko w tunelu, a tym światełkiem jest innowacyjna koncepcja Stref Czystego Transportu (SCT). Dla Polski, to nowa era w ekologii i mobilności, a dla nas wszystkich, to powód do optymizmu.
Z tego artykułu dowiesz się...
Co wiemy o Strefach Czystego Transportu?
Wielu kierowców nadal zapomina, że już mija dokładnie rok, odkąd w Polsce jest obowiązek przyklejenia nowej naklejki na szybie. Większość kierowców zasłania się niewiedzą, a część z nich wskazuje, że nadal nie obowiązują strefy czystego transportu. To prawda. Nie zmienia to jednak faktu, że obowiązek posiadania naklejki na swoim pojeździe wszedł już w życie.
Minister Klimatu i Środowiska będzie wprowadzał przepisy dotyczące stref czystego transportu i w zależności od tego, jakiego rodzaju pojazd posiadamy, będziemy mogli poruszać się w miastach w ramach granic określonych dla danego pojazdu. Jeśli nie zastosujemy się do tego rodzaju rozwiązań, musimy liczyć się z tym, że możemy zostać ukarani mandatem karnym w wysokości 500 zł.
Czym są strefy czystego transportu?
Strefy czystego transportu to obszar, w którym przewidziane będzie poruszanie się określonymi pojazdami sprawdzającymi normy czystości powietrza, a o tym, jak duże będą te strefy, każdorazowo będzie decydowała gmina. Strefy czystego transportu mają służyć poprawie stanu powietrza. Tego rodzaju strefy istnieją na terenie wielu miast w Europie. W Berlinie taka strefa powstała już w 2008 roku.
Aby rozróżnić tego rodzaju obszary, wprowadzone zostają znaki d- 54, czyli strefa czystego transportu oraz znak d-55, czyli koniec strefy czystego transportu
Zazwyczaj za zanieczyszczenie powietrza w Polsce odpowiada tak zwana “niska emisja”, czyli zanieczyszczenia, które powstają w domowych piecach lub w innych małych punktowych źródłach. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w dużych miastach, gdzie zarówno gęstość zaludnienia, budownictwa, jak i rozbudowana sieć transportu wraz z samochodami powodują, że głównym źródłem zanieczyszczenia jest właśnie transport.
W stolicy za zanieczyszczenia powietrza odpowiada właśnie transport, w aż od 60 do 80%. Trzeba również pamiętać, że jakość powietrza to nie tylko piękne słowa, ale również ogromne stężenie wielu groźnych zanieczyszczeń.
W Warszawie bardzo przekraczane są normy zanieczyszczenia powietrza. Może to być przyczyną wielu przedwczesnych chorób. Co do zasady można powiedzieć, że w strefy czystego transportu mają za zadanie wykorzystanie norm emisji spalin Euro jako pewnego rodzaju rozwiązania decydującego o tym, który z pojazdów ma prawo do wjechania do centrów miast. Można od razu powiedzieć, że te najstarsze i najbardziej trujące pojazdy otrzymają najniższą kategorię. Dzięki temu wjazd do miasta będzie dla nich ograniczony.
Co równie ważne, tego rodzaju ograniczenia nie dotyczą tylko osób, które odwiedzają miasto lub przez nie przejeżdżają, ale również tych właścicieli pojazdów, którzy na stałe zamieszkują strefy czystego transportu. Tego rodzaju rozwiązania będą wymuszały ogromne zmiany zarówno w decyzjach zakupowych, jakich i tych determinujących funkcjonowanie osób zamieszkujących centra miast.
Skutkiem tego rodzaju rozwiązań prawnych będzie stopniowo oczyszczanie miast z pojazdu, których emisja spalin jest najbardziej obciążająca. Dzięki temu rozwiązaniu centra miast staną się bardziej dostępne w transporcie publicznym, a jednocześnie pozwoli to na ograniczenie emisji i zanieczyszczenia w środowisku. Oczywiście nie jest to rozwiązanie, które można wprowadzić od ręki, ale jest to zmiana, która z pewnością czeka większość miast w Polsce.
Należy na nią patrzeć jednak całościowo i mieć na uwadze, że wymaga ona zmiany na wielu frontach. Między innymi poprawy transportu publicznego, który w jakiejś części przejąłby na siebie podróżujących w miastach i na ich obrzeżach. Nie można również zapomnieć o tym, że wymagałoby to również zagospodarowania zarówno w przestrzeni przeznaczonej do ruchu pieszego, jak również dla na przykład rowerów. Dziś nadal w miastach, mimo tego wiele osób coraz częściej decyduje się na korzystanie z własnego roweru, to jazda przez miasto tego rodzaju pojazdem, w niektórych miejscach, przypomina walkę o życie.
Ubezpieczenie miejskie
Beesafe możesz kupić ubezpieczenie, w którym obowiązywał będzie podczas Jazdy na hulajnodze, rowerze, deskorolce czy innym urządzeniem transportu osobistego. Tego rodzaju ochrona obejmuje Ciebie oraz Twoją rodzinę, a także szkody powstałe w Polsce i Europie.
Na ochronę możesz liczyć, gdy ulegniesz wypadkowi podczas jazdy na przykład hulajnogą lub wtedy gdy niechcący uszkodzisz pojazd podczas zdarzenia na drodze. Nie czekaj i kup już od 39 zł, bo na tym nie warto oszczędzać! https://beesafe.pl/dodatki/
Co jeszcze wprowadzone w Niemczech i być może trafi również na polskie drogi? Tej naklejki się nie spodziewasz.
Naklejki na samochody przeznaczonych na wynajem trafiły już na niemieckie drogi. Tego rodzaju oznakowane jest już obowiązkowe. Dzięki temu można szybciej zidentyfikować, które pojazdy należą do popularnych flot obsługujących przejazdy bezgotówkowe.
Ponieważ tego rodzaju pojazdów jest coraz więcej, to niemiecki ustawodawca chciał ułatwić rozpoznawanie ich na drodze. Podobnie jak polskie tablice rejestracyjne litery wskazują land, gminę oraz miasto, z którego pochodzi samochód.
Dla kogo Strefa Czystego Transportu?
Wszystko to brzmi wspaniale, ale kto będzie mógł korzystać z tych nowych stref? Oto odpowiedź:
- Pojazdy elektryczne.
- Pojazdy napędzane wodorem.
- Pojazdy napędzane gazem ziemnym.
- Pojazdy, które uzyskały specjalne zezwolenie na podstawie uchwały rady gminy.
Jednak istnieją również wyjątki od reguły. Nie wszyscy będą musieli posiadać specjalną naklejkę, która pozwoli na wjazd do SCT. Wyjątki obejmują:
- Pojazdy, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne.
- Właściciele samochodów, którzy ukończyli co najmniej 70 lat.
- Pojazdy służb mundurowych i ratowniczych.
- Pojazdy specjalne, takie jak koparki czy food trucki.
- Autobusy szkolne i autobusy zeroemisyjne.
Gminy będą miały również pewną elastyczność i możliwość wprowadzenia dodatkowych kategorii pojazdów, które będą uprawnione do wjazdu na teren SCT. To oznacza, że dostosowanie tych stref do lokalnych potrzeb będzie możliwe.
Polska w światowym kontekście
Polska dołącza do grona krajów, które wprowadzają Strefy Czystego Transportu, ale nie jesteśmy pierwszymi ani jedynymi. Już ponad 300 miast w Europie stosuje to rozwiązanie. Strefy czystego transportu to nie tylko sposób na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza, ale także na tworzenie przyjaźniejszych dla mieszkańców miast. Europejczycy od kilku lat cieszą się czystszym i zdrowszym powietrzem dzięki temu, że stawiają na ekologiczne środki transportu.
Strefy Czystego Transportu w Polsce – co nas czeka?
Pierwsze Strefy Czystego Transportu w Polsce zostaną uruchomione w 2024 roku. To ogromny krok w kierunku poprawy jakości powietrza i mobilności w naszych miastach. Warszawa i Kraków staną się pionierami w tym projekcie, a to oznacza, że mieszkańcy tych miast oraz osoby przyjeżdżające z zewnątrz będą musiały dostosować się do nowych zasad. Istotne jest, że ograniczenia będą dotyczyć wszystkich mieszkańców, a nie tylko właścicieli samochodów.
Warszawa: Wprowadzenie SCT w Warszawie nastąpi w 2024 roku i obejmie większość Śródmieścia oraz przylegające do niego obszary, takie jak Wola, Ochota, Saską Kępa, Grochów i Praga. Granice strefy zostaną wyznaczone tak, aby pokrywały się z głównymi drogami i liniami kolejowymi, które nie zostaną objęte strefą. Pierwszy etap wprowadzenia SCT w Warszawie zakłada ograniczenie pojazdów benzynowych starszych niż 27 lat oraz pojazdów z silnikiem Diesla starszych niż 18 lat. Następnie, co dwa lata, będą wprowadzane bardziej restrykcyjne wymagania dotyczące standardów emisji spalin.
Kraków: Strefa Czystego Transportu w Krakowie wejdzie w życie również w 2024 roku. W pierwszym etapie do strefy będą mogły wjeżdżać pojazdy z silnikiem benzynowym spełniające normę Euro 1 oraz pojazdy z silnikiem Diesla spełniające normę Euro 2. Od 2026 roku obowiązywać będą bardziej restrykcyjne przepisy, a zakaz wjazdu obejmie samochody benzynowe, które nie spełniają wymogów normy Euro 3 oraz samochody z silnikiem Diesla niespełniające normy Euro 5.
Ewolucja norm, rewolucja dla stolicy
Strefa Czystego Transportu to obszar wyznaczony na drogach, gdzie mogą jeździć tylko pojazdy z napędem elektrycznym, wodorowym lub gazowym. Określone samorządy mogą rozszerzyć listę aut dopuszczonych do strefy, uwzględniając te spalinowe, które spełniają konkretne normy dotyczące emisji spalin. W tej strefie wolno poruszać się pojazdom komunikacji miejskiej, służb ratunkowych i mundurowych, a także auta przystosowane dla osób niepełnosprawnych oraz autobusy niskoemisyjne i szkolne.
Rozpoczynając od blokowania wjazdu automobili z lat 80. do planów obejmowania kolejnych modeli, Warszawa stopniowo wprowadzi restrykcje. Od 2024 roku norma Euro 2 dla benzynowych i Euro 4 dla dieselów będzie kluczowa, eliminując pojazdy starsze niż 27 i 18 lat odpowiednio. Rok 2026 przynosi zaostrzenie wymagań do Euro 3, a to oznacza, że auta z lat 90. również staną pod znakiem zapytania.
Strefa Czystego Transportu (SCT) niesie ze sobą szereg korzyści dla miast i ich mieszkańców:
- Poprawa jakości powietrza: Ograniczenie wjazdu starszych pojazdów spalinowych zmniejsza emisję szkodliwych substancji, poprawiając jakość powietrza w obszarze strefy. To ma istotny wpływ na zdrowie mieszkańców, redukując ryzyko chorób związanych z zanieczyszczeniem powietrza.
- Zrównoważony rozwój: Wprowadzenie SCT promuje rozwój ekologicznych środków transportu, takich jak pojazdy elektryczne czy wodorowe. To krok w stronę zrównoważonej mobilności, ograniczając negatywny wpływ transportu na środowisko.
- Mniejsze hałasy i wibracje: Auta z napędem alternatywnym są często cichsze i generują mniej wibracji podczas jazdy, co może przyczynić się do poprawy komfortu życia w obszarze objętym strefą.
- Promowanie innowacyjnych technologii: Wprowadzenie SCT stwarza zachęty dla rozwoju i stosowania bardziej zaawansowanych technologicznie środków transportu, co może przyspieszyć innowacje w branży motoryzacyjnej oraz promować postęp technologiczny.
Walka o środowisko, zmiana stylu życia
Jednak nie wszyscy przyjmują te zmiany z otwartymi ramionami. Przeszło 40% ankietowanych jest przeciwnych SCT, obwiniając producentów pojazdów elektrycznych czy oskarżając władze miast o przymus korzystania z transportu publicznego. Kierowcy, przywiązani do własnych pojazdów, kwestionują ograniczenia.
Wyjątki i kontrole
Strefa nie będzie jednak celem dla wszystkich pojazdów. Auta służb ratowniczych, zabytkowe, specjalistyczne oraz przystosowane dla osób niepełnosprawnych będą miały zielone światło. Kontrolować to będą straż miejska i policja, a mandat za nieuprawniony wjazd wyniesie 500 złotych.
Perspektywa i plan sziałania
Prezydent Trzaskowski podkreśla, że to krok w kierunku zdrowego powietrza dla mieszkańców. Planowane etapy wdrażania SCT od 2024 do 2032 roku stopniowo ograniczać będą zanieczyszczenia. Ratusz przeprowadza akcję informacyjną i konsultacje z mieszkańcami, starając się uwzględnić ich perspektywy. Decyzję ostatecznie podejmą radni, ale głos społeczeństwa jest kluczowy.
Czyste powietrze na koszt starego transportu?
Wprowadzenie SCT wydaje się być odpowiedzią na globalny problem zanieczyszczenia powietrza. Jednak, czy to kosztem wolności poruszania się swoim pojazdem? Walka o zdrowsze środowisko wymaga często bolesnych zmian, ale czy miasto zdoła przekonać swoich mieszkańców?
Strefa Czystego Transportu Warszawy to krok w kierunku poprawy jakości powietrza. Ograniczenia wjazdu pojazdów starszych datują się od 2024 roku, stopniowo zaostrzając normy Euro i eliminując coraz większy procent aut. Mieszkańcy mają okazję wziąć udział w konsultacjach, a ich głos będzie miał wpływ na ostateczne decyzje. Czy to jednak nie za wysoka cena za czystsze powietrze? Dyskusja nad tym właśnie toczy się w Warszawie.
To wartość dla nas wszystkich
Strefy Czystego Transportu to przyszłość mobilności miejskiej, która kładzie nacisk na ochronę środowiska i zdrowie publiczne. To także sposób na dostosowanie się do globalnych trendów i uniknięcie kary za przekroczenie stężenia NO2 w atmosferze, co może skłonić Głównego Inspektora Ochrony Środowiska do wprowadzenia obowiązkowych stref.
Warto pamiętać, że to nie tylko kierowcy elektrycznych pojazdów korzystają z tych zmian. Każdy z nas zyskuje na poprawie jakości powietrza i zdrowszym środowisku. To również bodziec do innowacji i rozwoju nowych technologii, które będą coraz bardziej dostępne i przystępne cenowo.
Jako mieszkańcy miast, możemy aktywnie wspierać te inicjatywy, wybierając środki transportu przyjazne dla środowiska, takie jak rowery, komunikację publiczną, czy pojazdy elektryczne. Nasze codzienne wybory mogą mieć wpływ na jakość powietrza i nasze zdrowie, a także przyczynić się do tworzenia lepszej przyszłości dla naszych dzieci.
Strefy Czystego Transportu to krok w dobrą stronę. To nie tylko rozwiązanie dla teraźniejszości, ale także inwestycja w naszą przyszłość. Mamy okazję żyć w czystszych i zdrowszych miastach, a to jest powód do optymizmu. Oby więcej miast w Polsce i na całym świecie poszło w tym kierunku. Obyśmy razem tworzyli lepszy, bardziej zrównoważony świat.
Podsumowanie
- Strefy Czystego Transportu (SCT) to innowacyjne rozwiązanie w dziedzinie mobilności miejskiej, które ma na celu poprawę jakości powietrza, ochronę środowiska oraz zdrowie mieszkańców.
- SCT wprowadzają ograniczenia wjazdu dla pojazdów spalinowych, a jedynie pojazdy elektryczne, zasilane wodorem lub gazem ziemnym, spełniające określone normy emisji spalin, mogą poruszać się w tych strefach.
- Polska dołącza do grona krajów wprowadzających SCT, a pierwsze takie strefy wejdą w życie w Warszawie i Krakowie w 2024 roku. To ważny krok w kierunku bardziej ekologicznej i zdrowszej mobilności.
- Wprowadzenie SCT to szansa na poprawę jakości powietrza, ochronę zdrowia publicznego oraz promowanie środków transportu przyjaznych dla środowiska. To także apel do mieszkańców miast, aby aktywnie wspierali te inicjatywy i wybierali bardziej ekologiczne środki transportu.