Według statystyk policyjnych w 2021 roku na polskich drogach doszło do 22 816 wypadków drogowych. Kolizji było z całą pewnością więcej, ponieważ do sporej ich części nie wzywa się funkcjonariuszy. Wciąż jednak pojęcia „wypadek” i „ kolizja” używane są przez wiele osób zamiennie, co okazuje się błędem. Wypadek a kolizja to inne zdarzenia drogowe, a w przypadku każdego z nich należy postąpić inaczej. Sprawdź, jakie są różnice między wypadkiem a kolizją i co grozi sprawcy za ich spowodowanie.
Z tego artykułu dowiesz się...
Co to znaczy kolizja?
Kolizja to zdarzenie drogowe, w wyniku którego uszkodzone zostały pojazdy, ale nikt nie doznał obrażeń ciała. Jest to pierwsza i najważniejsza różnica między kolizją a wypadkiem drogowym. O innych powiemy nieco później.
Czy są różnice między stłuczką a kolizją? Nie, są to pojęcia tożsame i używane zamiennie – dochodzi do nich w wyniku nieprzestrzegania przepisów ruchu drogowego albo nieuwagi kierowcy. Warto pamiętać, że nawet niewielka stłuczka może powodować poważne uszkodzenia samochodu.
Pojęcie kolizji nie funkcjonuje na gruncie polskiego prawa i klasyfikuje się ją jako „spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym”. W praktyce oznacza to, że sprawca kolizji odpowiada na zasadach, które znajdują się w Kodeksie wykroczeń i podlega karze grzywny.
Wiesz już co to jest kolizja drogowa, jednak co należy zrobić po jej wystąpieniu? Zgodnie z art. 44 ustawy Prawo drogowe, obowiązkiem kierowcy uczestniczącego w stłucze jest zatrzymanie pojazdu i usunięcie go z miejsca zdarzenia, by nie zagrażał on innym uczestnikom ruchu.
Na miejsce nie trzeba wzywać policji – możliwe jest osiągnięcie porozumienia między kierowcami i spisanie oświadczenia sprawcy kolizji drogowej.
Na podstawie tego dokumentu poszkodowany będzie miał możliwość uzyskania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej sprawcy.
Jak spisać takie oświadczenie? Niezbędne będzie podanie kilku informacji, takich jak:
- dane uczestników kolizji, w tym imiona i nazwiska, adresy zamieszkania, numery dowód osobistych oraz kategorie i numery prawa jazdy;
- dane dotyczące pojazdów biorących udział w kolizji, w tym marki i modele, numery rejestracyjne, a także dane właścicieli widniejące w dowodach rejestracyjnych;
- dane z polisy OC sprawcy kolizji, w tym nazwa towarzystwa ubezpieczeniowego, a także numer polisy i data jej ważności;
- podpisy obu uczestników kolizji.
To jednak nie wszystko. Aby oświadczenie sprawcy kolizji mogło być podstawą do ubiegania się o odszkodowanie przez poszkodowanego, konieczne jest również dokładne opisanie okoliczności zdarzenia. Należy podać miejsce, godzinę i przebieg zdarzenia, a także opisać uszkodzenia pojazdów oraz spisać dane świadków.
Możliwość spisania oświadczenia sprawcy to kolejna różnica między kolizją a wypadkiem drogowym. Niestety, nie zawsze będzie to możliwe – jeżeli żadna ze stron nie przyznaje się do winy, sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia albo jeden z kierowców jest pod wpływem alkoholu, niezbędne okaże się wezwanie policji.
W takiej sytuacji to dokumentacja sporządzana przez funkcjonariuszy będzie podstawą do ubiegania się o odszkodowanie.
Jaka jest różnica pomiędzy wypadkiem a kolizją?
Zanim odpowiemy na to pytanie, warto dowiedzieć się, co to jest wypadek drogowy. To zdarzenie, w którym co najmniej jeden z uczestników doznał obrażeń ciała albo poniósł śmierć. Kierowca w takiej sytuacji powinien udzielić pomocy ofiarom wypadku, wezwać pogotowie ratunkowe i policję.
Zgodnie z informacjami, znajdującymi się w ustawie Prawo drogowe, nie należy przestawiać pojazdów i trzeba pozostać na miejscu aż do przyjazdu służb.
Wypadek a kolizja – jakie są najważniejsze różnice między nimi?
- O kolizji mówimy wtedy, gdy doszło wyłącznie do strat materialnych (uszkodzenia pojazdu), zaś o wypadku, gdy co najmniej jeden z uczestników doznał obrażeń albo poniósł śmierć.
- W przypadku kolizji nie trzeba wzywać na miejsce policji (w większości przypadków wystarczy spisanie oświadczenia), a po wypadku jest to niezbędne.
- Po kolizji należy usunąć pojazdy, by nie zagrażały innym uczestnikom ruchu, a po wypadku nie powinno się ich przestawiać.
- Spowodowanie kolizji drogowej nie jest uznawane za przestępstwo, a spowodowanie wypadku – tak.
- Karą za spowodowanie kolizji jest najczęściej grzywna i niekiedy zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, zaś w przypadku wypadku sprawcy grozi pozbawienie wolności do lat 3 (chyba, że poszkodowanym jest najbliższa osoba – wtedy ściganie odbywa się na jej wniosek).
- W przypadku kolizji, w celu dochodzenia odszkodowania, można skorzystać z bezpośredniej likwidacji szkody, a po wypadku nie jest to możliwe.
Warto zwrócić uwagę na to, że kary za spowodowanie stłuczki i wypadku mogą być różne, w zależności od okoliczności. Sankcje zaostrzają się wtedy, gdy sprawca któregokolwiek ze zdarzeń był pod wpływem alkoholu albo innych substancji odurzających.
Jeżeli natomiast w wypadku drogowym jeden z uczestników poniósł śmierć albo doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, konsekwencje dla sprawcy mogą być większa – grozi mu bowiem kara pozbawienie wolności od 6 miesięcy do 8 lat.
Co grozi za ucieczkę z miejsca kolizji?
Obowiązkiem każdego uczestnika zdarzenia drogowego jest zatrzymanie pojazdu – bez względu na to, czy mówimy o sprawcy, czy poszkodowanym. Niestety, czasami dochodzi do sytuacji, w których uczestnik ucieka z miejsca kolizji, co uniemożliwia osiągnięcie porozumienia i spisanie oświadczenia.
Takie zachowanie jest bardzo surowo traktowane i chociaż za samą ucieczkę nie są przewidziane kary, to kierowca może spodziewać się zaostrzenia kary.
Samo spowodowanie kolizji w 2022 roku wiąże się z mandatem w wysokości minimum 1000 zł oraz 6 punktami karnymi. Kara może być jednak o wiele wyższa, w zależności od tego, jakie przepisy ruchu drogowego złamał sprawca (przekroczenie dozwolonej prędkości, wyprzedzanie w niedozwolonym miejscu, przejazd na czerwonym świetle itd.).
W najlepszym wypadku mandat wyniesie kilkadziesiąt, a w najgorszym nawet kilka tysięcy złotych. Oczywiście należy wziąć pod uwagę to, że kierowca dopuszczający się ucieczki z miejsca kolizji będzie traktowany surowiej przez organy ścigania.
To jednak nie wszystko. Ucieczka z miejsca kolizji może doprowadzić do tego, że towarzystwo ubezpieczeniowe zażąda zwrotu wypłaconej rekompensaty. Jest to nazywane regresem ubezpieczeniowym i wynika z art. 43 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Prawo dochodzenia od kierowcy zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC odszkodowania przysługuje wszystkim towarzystwom ubezpieczeniowym, a także Funduszowi Gwarancyjnemu i może narazić osobę uciekającą z miejsca kolizji na dodatkowe koszty (rzędu nawet kilku tysięcy złotych).
Uwaga! Kolizja może mieć miejsce również na parkingu i jest nią np. nieumyślne zarysowanie czyjegoś samochodu. W takiej sytuacji ucieczka także może być niezwykle kosztowna, dlatego lepiej zaczekać na właściciela auta albo pozostawić za wycieraczką kartkę z krótkim oświadczeniem o spowodowaniu szkody, wraz z danymi kontaktowymi. Dzięki temu możliwe będzie spisanie oświadczenia sprawcy kolizji i uniknięcie dodatkowych kosztów.
Ile czasu ma policja na ustalenie sprawcy wypadku?
W sytuacji, gdy sprawca kolizji lub wypadku uciekł z miejsca zdarzenia, odpowiedzialna za jego zidentyfikowanie jest policja. Zadaniem funkcjonariuszy na miejscu zdarzenia jest sporządzenie obszernej dokumentacji, w tym wykonanie zdjęć, zabezpieczenie śladów traseologicznych czy pozycji pojazdów, zebranie danych świadków oraz zabezpieczenie monitoringu.
Czytaj także: Kolizja pożyczonym samochodem
W efekcie ustalenie sprawcy zajmuje zwykle 30 dni. Jeżeli sprawa jest bardziej skomplikowana, postępowanie zostaje przedłużone do dwóch miesięcy. Zdarza się również, że konieczne jest oczekiwanie na opinię biegłego i w efekcie dochodzenie zostaje zawieszone bezterminowo (aż do czasu otrzymania takiej opinii).
Co powinien zrobić poszkodowany w kontekście ubezpieczenia, gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia i nie została ustalona jego tożsamość? Również w takiej sytuacji ma on prawo do dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia, a także zwrotu kosztów leczenia i rehabilitacji. Przede wszystkim koszty naprawy powinny zostać pokryte z polisy AC poszkodowanego.
Jeżeli takowej nie ma, należy zgłosić szkodę w dowolnej firmie ubezpieczeniowej, która oferuje polisy OC – nawet, jeżeli nie masz z nią podpisanej jakiejkolwiek umowy, nie odmówi Ci ona przyjęcia zgłoszenia.
Rozpocznie natomiast proces likwidacji szkody, by ustalić jej zasadność i rozmiar, a także określić wysokość odszkodowania. Następnie skontaktuje się z Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym, który zajmuje się zaspokajaniem roszczeń w takich sytuacjach.
Pamiętaj! Ucieczka z miejsca kolizji lub wypadku to zawsze zły pomysł. Najczęściej ustalenie sprawcy nie zajmuje wiele czasu, ponieważ policja może skorzystać z zeznań poszkodowanego i świadków, a także ma dostęp do zapisów z kamer monitoringu, które są dzisiaj powszechnie stosowane. Dlatego zalecamy pozostanie na miejscu zdarzenia i wzięcie odpowiedzialności za swoje czyny.
Ile wynosi mandat za spowodowanie kolizji?
Wiesz już, co to jest kolizja drogowa i jakie są różnice między wypadkiem a kolizją. Warto jeszcze dowiedzieć się, jak wysoki może być mandat za spowodowanie kolizji. Jak wspomnieliśmy wcześniej, samo spowodowanie kolizji wiążę się z karą w wysokości minimum 1000 zł oraz 6 punktami karnymi.
Jeżeli w wyniku stłuczki ktoś nieznacznie ucierpiał, minimalna kwota mandatu wzrośnie do 1500 zł.
Warto pamiętać, że sprawca otrzyma również mandat za wykroczenie, które doprowadziło do kolizji. Oto kilka przykładów:
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 30 km/h – 800 zł;
- wyprzedzanie pomimo zakazu – 1000 zł;
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – 1500 zł;
- wjazd na jezdnię na czerwonym świetle – 2000 zł.
Warto również pamiętać, że – zgodnie z nowym taryfikatorem mandatów – kierowca popełniający jednocześnie kilka wykroczeń może otrzymać mandat w wysokości nawet 6000 zł (a nie 1000 zł, jak przed zmianą przepisów w 2022 roku).
PODSUMOWANIE:
- O kolizji mówimy wtedy, gdy żaden z uczestników zdarzenia drogowego nie odniósł obrażeń
- Wypadek to takie zdarzenie drogowe, w którym przynajmniej jedna z osób uczestniczących odniosła obrażenia
- Mandat za spowodowanie kolizji wynosi 1000 zł. Jeżeli w zdarzeniu drogowym ucierpiała którakolwiek z osób, wówczas kwota mandatu jest o 500 zł wyższa.
