Weronika Cichocka
Weronika Cichocka
Aktualizowano: 21.03.2025 Komunikacyjne
🕐 Ten artykuł przeczytasz w 7 minut.
4.7/5 - (4 votes)

Niejeden kierowca w skrytości serca marzył o tym, aby jego mandat się przedawnił. Wszak każdemu z nas zdarzyć się może popełnienie błędu, który może skutkować grzywną, a ta często bywa dość wysoka. Sprawdź, kiedy następuje przedawnienie mandatu!

[bee_cta_inset style=’1′ header=’Uzupełnij tylko 2 pola i poznaj cenę OC/AC od razu!’ link=’https://beesafe.pl/kalkulator-oc-ac/?rel=zajawka’]

Przyjęcie mandatu i jego znaczenie

Przyjęcie mandatu karnego jest równoznaczne z akceptacją odpowiedzialności za popełnione wykroczenie. Moment przyjęcia mandatu ma kluczowe znaczenie dla biegów terminów przedawnienia. W przypadku mandatu zaocznego czy kredytowanego, bieg przedawnienia rozpoczyna się w momencie uprawomocnienia mandatu. Każda osoba ukarana mandatem powinna znać swoje prawa oraz terminy związane z jego przedawnieniem.

Odmowa przyjęcia mandatu – co się dzieje dalej?

Odmowa przyjęcia mandatu prowadzi do wszczęcia postępowania sądowego. W takim przypadku mandat nie ulega przedawnieniu na zasadach typowych dla mandatów karnych. Wszczęte postępowanie może zmienić bieg przedawnienia, wydłużając czas na nałożenie sankcji.

Kierowca pojazdu ma prawo odmówić przyjęcia mandatu zgodnie z artykułem 99 ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia z dnia 14 sierpnia 2001 roku.

Podstawa prawna:

Art. 99. KPSW

Odmowa przyjęcia mandatu karnego lub nieuiszczenie grzywny nałożonej mandatem zaocznym

W razie odmowy przyjęcia mandatu karnego lub nieuiszczenia w wyznaczonym terminie grzywny nałożonej mandatem zaocznym, organ, którego funkcjonariusz nałożył grzywnę, występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie. We wniosku tym należy zaznaczyć, że obwiniony odmówił przyjęcia mandatu albo nie uiścił grzywny nałożonej mandatem zaocznym, a w miarę możności podać także przyczyny odmowy.

Zgodnie z tym przepisem, jeżeli kierujący pojazdem odmówi przyjęcia poprawnie wystawionego mandatu, a co za tym idzie, również opłacenia – w przypadku mandatu gotówkowego, wniosek kierowany jest do odpowiedniego sądu.

Rodzaje mandatów karnych

W Polsce funkcjonują trzy rodzaje mandatów karnych:

  • Mandat gotówkowy – wystawiany zazwyczaj obcokrajowcom. Zapłata mandatu musi nastąpić natychmiast.
  • Mandat kredytowany – akceptowany przez osobę ukaraną i opłacany w terminie późniejszym.
  • Mandat zaoczny – wystawiany, gdy sprawca nie jest obecny na miejscu zdarzenia (np. mandat z fotoradaru).

Rodzaje mandatów mają wpływ na czas przedawnienia oraz bieg przedawnienia w przypadku ich nieopłacenia.

Mandat z fotoradaru – szczególne przypadki

Mandaty za przekroczenie prędkości rejestrowane przez fotoradary są przykładem mandatów zaocznych. Wystawienie mandatu zaocznego następuje na podstawie analizy zdjęcia. Należy jednak pamiętać, że nieważne zdjęcie, np. nieczytelna tablica rejestracyjna, może unieważnić mandat.

Przeczytaj także:

Mandat za zbyt wolną jazdę

Mandat za nieprawidłowe parkowanie

Termin przedawnienia mandatu

Mandat może się przedawnić, ale zależy to od jego rodzaju oraz etapu postępowania. Mandat kredytowany przedawnia się po 3 latach od momentu jego uprawomocnienia, czyli od chwili jego przyjęcia przez ukaranego. Jeśli w tym czasie grzywna nie zostanie wyegzekwowana, nie można już domagać się jej zapłaty.

Z kolei mandaty zaoczne uprawomocniają się dopiero po ich opłaceniu. Jeśli jednak nie zostaną opłacone, policja ma rok na skierowanie sprawy do sądu. W sytuacji, gdy postępowanie sądowe nie zostanie wszczęte w ciągu roku od popełnienia wykroczenia, mandat się przedawnia. Jeżeli jednak sąd zajmie się sprawą, okres przedawnienia wydłuża się do 2 lat od zakończenia pierwszego roku.

[bee_quote_label message=’W praktyce oznacza to, że maksymalny czas, po którym mandat może ulec przedawnieniu, wynosi nawet 2 lata, a w przypadku mandatu kredytowanego – 3 lata.’]

Warunki przedawnienia mandatu

Warunki przedawnienia mandatu zależą od rodzaju mandatu oraz okoliczności jego wystawienia. W sytuacji przedawnienia mandatu bierze się pod uwagę:

  • Rodzaj mandatu nałożonego – np. mandat kredytowany czy gotówkowy.
  • Wystawienie mandatu przez funkcjonariusza na miejscu zdarzenia.
  • Zapłata mandatu w określonym czasie.

Skutki prawne przedawnienia

Kiedy mandat ulega przedawnieniu, osoba ukarana nie musi go opłacać, a dalsze postępowanie egzekucyjne mandatu zostaje wstrzymane. Warto jednak pamiętać, że przedawnienie mandatu nie zawsze oznacza brak konieczności jego opłacenia, zwłaszcza jeśli zostały podjęte kroki prawne w celu jego egzekucji.

Mandat kredytowany a przedawnienie

Przypadek mandatu kredytowanego jest szczególny, ponieważ grzywna nałożona mandatem kredytowanym ulega przedawnieniu zgodnie z określonym czasem. Jeśli zapłata mandatu kredytowanego nie nastąpi w terminie, możliwe jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego mandatu.

Mandat gotówkowy – co warto wiedzieć?

Mandat gotówkowy musi zostać opłacony natychmiast, a czas przedawnienia dla tego rodzaju mandatu wynosi rok. Przypadek mandatu gotówkowego jest rzadziej spotykany wśród obywateli Polski, ale dotyczy głównie kierowców zagranicznych.

Przyjęcie mandatu sprawa konsekwencji

Przyjęcie mandatu niesie ze sobą określone skutki prawne, w tym konieczność zapłaty grzywny oraz ewentualne punkty karne. Funkcjonariusz nałożył grzywnę w momencie wystawienia mandatu, co oznacza, że odmowa przyjęcia mandatu może prowadzić do wyższych kosztów w postępowaniu sądowym.

Mandaty karne – kiedy następuje przedawnienie?

Mandaty karne wystawione przez policję lub straż miejską podlegają przedawnieniu. Przedawnienie mandatów zależy od rodzaju wykroczenia oraz momentu ich wystawienia. Na przykład mandat zaoczny może ulec przedawnieniu szybciej niż mandat kredytowany, jeśli nie zostanie wszczęte postępowanie egzekucyjne mandatu.

Co się stanie, gdy nie zapłacisz mandatu?

W przypadku nieopłacenia mandatu zaocznego lub kredytowanego może zostać wszczęte postępowanie egzekucyjne mandatu. Funkcjonariusz może nałożyć grzywnę w różnej wysokości, a brak uiszczenia grzywny nałożonej mandatem może skutkować dalszymi konsekwencjami prawnymi.

Przerwany bieg przedawnienia

Zmiana w biegu przedawnienia następuje, gdy rozpoczęte zostanie postępowanie mandatowe lub egzekucyjne. Przerwany bieg przedawnienia może oznaczać, że termin przedawnienia mandatu zostaje wydłużony nawet o kilka lat.

Ile czasu ma policja lub straż miejska na wystawienie mandatu?

Czas, który mają odpowiednie służby na wystawienie mandatu zależy od tego, w jaki sposób stwierdzono, że doszło do wykroczenia.

Mandat na gorącym uczynku lub bezpośrednio po zdarzeniu

Jeśli sprawca zostanie zatrzymany na gorącym uczynku (np. przekroczenie prędkości, brak pasów, jazda bez świateł), funkcjonariusze mogą wystawić mandat od razu. Nie obowiązuje tutaj żaden konkretny limit czasowy – mandat może być wystawiony natychmiast.

Mandat z fotoradaru lub z monitoringu (np. straż miejska)

W przypadku wykroczeń zarejestrowanych przez fotoradar, monitoring miejski lub inne urządzenia:

  • Policja/straż miejska ma 180 dni (6 miesięcy) od momentu ujawnienia wykroczenia, aby:
    • ustalić sprawcę,
    • przesłać wezwanie,
    • i zaproponować mandat.

Po tym terminie nie mogą wystawić mandatu, ale mogą złożyć wniosek do sądu o ukaranie, jeśli nie udało się ukarać sprawcy mandatem w terminie.

Czy brak mandatu to dobra informacja?

Niestety niekoniecznie. Zgodne z przepisami, jeżeli mandat nie został nałożony w terminie przez odpowiednie służby, nie mają one już innej możliwości, jak skierować wniosek do sądu o ukaranie sprawcy. W tych sytuacjach działanie wygląda dokładnie tak, jak w chwili gdy kierujący pojazdem odmówi przyjęcia mandatu.

Elementy wpływające na czas przedawnienia

Na czas przedawnienia mandatu wpływają takie czynniki, jak:

  • Rodzaj mandatu.
  • Sposób wystawienia mandatu (np. mandat zaoczny).
  • Data uprawomocnienia mandatu.
  • Podjęcie działań egzekucyjnych.

Podstawa prawna przedawnienia mandatów

Kodeks wykroczeń oraz Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia są głównymi aktami prawnymi regulującymi przedawnienie mandatów. Warto zapoznać się z przepisami, aby znać swoje prawa i obowiązki.

Podsumowanie

Przedawnienie mandatu to złożony proces uzależniony od rodzaju mandatu, momentu jego wystawienia oraz działań egzekucyjnych. Mandaty karne, niezależnie od ich rodzaju, podlegają określonym terminom przedawnienia, które każdy kierowca powinien znać. Pamiętaj, że termin przedawnienia mandatu zależy od specyfiki sprawy i może ulegać zmianie w wyniku postępowania egzekucyjnego.

[bee_cta_button label=”Sprawdź najszybszy kalkulator OC” link=”https://beesafe.pl/kalkulator-oc-ac/?rel=button”]

Weronika Cichocka
Weronika Cichocka

Dziennikarka z wieloletnim doświadczeniem. Od lat pisząca o ubezpieczeniach, ekonomii i zdrowiu. Specjalista ds. PR i marketingu internetowego.

Dołącz do dyskusji

  • apap pisze:

    180 dni???

  • Sylwia pisze:

    Witam,czy za kradzieże w sklepie mandaty się przedawniają?Czy jeśli jest sprawa za wykroczenie z 2017 roku to jest już przedawniona?

  • Ruslan pisze:

    Dziś 23/04/2024 dostałem wezwanie do zapłaty za przekroczony czas parkowania który był 30/01/2023. Czy to nie jest już przedawnione?

  • Jarosław Karpiński pisze:

    Ten artukuł, to lanie wody bez sensu. Nic z niego mądrego nie wynika. Wynika tylko, że wszystko sie przedawnia, ale nie przedawnia, bo każdy mandat się przedawnia inaczej, ale nie musi sie wcale przedawnić. Gratujuje autorce.

karta ekuz dla dziecka
Karta EKUZ dla dziecka By Katarzyna Matusiak Turystyczne
Podróżowanie z dzieckiem za granicę wiąże się z wieloma przygotowaniami, a jednym z kluczowych aspektów jest zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego. Karta EKUZ dla dziecka to dokument, który umożliwia dostęp do podstawowej opieki medycznej w krajach Unii Europejskiej oraz Europejskiego S...
Czytaj dalej
Napęd AWD
Napęd AWD By Katarzyna Matusiak Komunikacyjne
Napęd AWD (All-Wheel Drive), czyli napęd na wszystkie koła, to technologia, która zyskuje coraz większą popularność wśród kierowców. W przeciwieństwie do tradycyjnych systemów napędu na jedną oś (FWD – na przednią oś, RWD – na tylną oś), napęd AWD rozdziela moc na wszystkie...
Czytaj dalej