Układ chłodzenia silnika

Układ chłodzenia silnika spalinowego służy do obniżenia temperatury. Dzięki temu silnik pojazdu może pracować w najbardziej wydajny sposób, a my możemy jeździć po drogach bezproblemowo. Jak działa ten mechanizm? Wyjaśniamy!

Uzupełnij tylko 2 pola i poznaj cenę OC/AC od razu!Poznaj cenę OC

Układ chłodzenia silnika ma na celu, może nie tyle samo chłodzenie silnika, wszak nie chodzi o doprowadzenia temperatury do zerowej, a utrzymanie temperatury poniżej 150 stopni Celsjusza. Najbardziej optymalna temperatura, w której w prawidłowy sposób działa układ chłodzenia silnika, to 90 do 100 stopni Celsjusza. W takich warunkach możemy założyć, że działa w najbardziej optymalny sposób i wydajny. Dzięki temu nie dochodzi do zaparć tłoka w cylindrze związanych z nadmiernym rozszerzeniem termicznym tłoka, jak również utrzymywana jest optymalna forma smarowania i nie pojawiają się przedwczesne zapłony w pojeździe.

Warto również zwrócić uwagę na to, że zbyt niska temperatura, w której miałby pracować silnik, również nie jest korzystnym warunkiem. O ile zbyt wysoka temperatura przyczynia się do nieprawidłowego działania, o tyle zbyt niska również może prowadzić do zakłóceń. W takim przypadku dużo gorzej odparowane jest paliwo, a co za tym idzie, gorzej działa proces spalania i emitowanych jest więcej substancji szkodliwych. Również olej nie pracuje w sposób prawidłowy na tłokach i cylindrach, co pogarsza proces smarowania.

Układ bezpośredni i pośredni – rozróżnianie

Obecnie układ chłodzenia silnika możemy, co do zasady, podzielić na dwa rodzaje to jest: pośredni i bezpośredni. Układ chłodzenia silnika nazywany bezpośrednim jest wtedy gdy powietrze bezpośrednio trafia do cylindrów, do silnika. Natomiast w momencie gdy mamy do czynienia z układem chłodzenia silnika pośrednim, ciepło odbierane jest przez ciecz chłodzącą. Dzięki tego rodzaju rozwiązaniu temperatura silniku utrzymywana jest w sposób optymalny, czyli nie za niski, jak również nie za wysoki, dla prawidłowego działania.

Warto wiedzieć, że układ chłodzenia silnika nie dotyczy wyłącznie samego napędu pojazdu, ale również ma bezpośredni wpływ na to, w jaki sposób zużywane jest w samochodzie paliwo, jak również, czy sposób prawidłowy nagrzewa na jest kabina, w której znajduje się kierowca i pasażer albo też, w jaki sposób odparowane są szyby w aucie.

Jeżeli nie zadbamy o prawidłową temperaturę pojazdu, elementy chłodzenia będą zepsute lub nie będą działały w sposób prawidłowy.

Może wtedy dojść do przegrzania i zatarcia silnika, to zaś niewątpliwie wiąże się z bardzo wysokimi kosztami naprawy i wieloma kłopotami, które potrafią wykluczyć pojazd na długi czas z użytkowania.

Jakie elementy składają się na układ chłodzenia silnika samochodu?

W przypadku samochodu najczęściej możemy spotkać typowy, klasyczny układ elementów. Jednym z podstawowych elementów jest chłodnica. Chłodnica jest częścią, która pobiera i odprowadza ciepło z silnika. Następnie specjalny płyn przepływa rurkami, aby się ochłodzić. Kolejnym elementem jest pompa płynu chłodzącego. Jak sama nazwa wskazuje, służy wymuszeniu ruchu cieczy chłodzącej w odpowiednim kierunku oraz tempie. Wentylator chłodnicy jest elementem układu chłodzenia silnika, który odpowiada za obniżenie zbyt wysokiej temperatury.

Podobnie jak to dzieje się na przykład przy wiatrakach, wymuszany jest dodatkowy intensywny obieg powietrza, co pozwala na schłodzenie otaczającego silnik powietrza. Układ chłodzenia silnika zawiera również termostat. Ta część samochodu ma na celu utrzymywanie optymalnych warunków funkcjonowania silnika, jak również weryfikację tego, czy temperatura silniku nie jest zbyt wysoka lub, o czym pisaliśmy już wcześniej, również zbyt niska.

Układ chłodzenia zawiera również specjalny zbiornik, do którego dolewamy jest płyn chłodzący tak, aby jego ilość była zawsze najbardziej korzystna dla pracy silnika.

Jeżeli płynu będzie zbyt mało, w zbiorniku zobaczymy wolną przestrzeń, do której należy dolać odpowiedniej cieczy. Układ chłodzenia to również nagrzewnica. Ten element przydatny jest dla wielu kierowców w Polsce szczególnie jesienią i zimą, a także wczesną wiosną. Gdy temperatura jest niska w kabinie, wystarczy włączyć silnik i ogrzewanie. Wyłączamy wtedy  nagrzewnicę i będzie ona kierowała ciepło powstałe silniku do wnętrza pojazdu w sposób i wysokości temperatury wskazanej przez kierowcę. Część powstałego ciepła przy pracy silnika wydalana jest wraz ze spalinami.

Układ chłodzenia silnika odprowadza jedynie około 30% powstałego w silniku ciepła. Ciepło to nie tylko komfort osoby prowadzącej pojazd, jej pasażerów, ale również istotny element funkcjonowania samego silnika, w momencie gdy oleje silnikowe podgrzane są zbyt wysoko, nie działają już sposób prawidłowy.

Układ chłodzenia silnika – dwa obiegi

Jeśli układ chłodzenia silnika skonstruowany jest w sposób pośredni to występują w nim dwa obiegi chłodzenia. Jest to tak zwany obieg mały oraz obieg duży. Pompa płynu chłodniczego przepycha ciecz przez elementy chłodzenia. Odpowiada ona za tak zwany mały obieg w kadłubie silnika. Jeżeli temperatura tam będzie zbyt wysoka, wtedy też dla obniżenia temperatury w silniku wykorzystywany jest tak zwany duży obieg. W ramach dużego obiegu elektronicznie uruchamiany jest termostat, a płyn chłodzący od tego momentu będzie przepływał również przez chłodnicę. Sama zaś chłodnica będę miała obniżoną temperaturę przez powietrze, które podczas ruchu pojazdu będzie przepływał obok niej. Jeżeli zaś temperatura osiągnie 100 stopni Celsjusza, automatycznie włączy się dodatkowy element, czyli wentylator.

Dodatkowym plusem, za który odpowiada układ chłodzenia silnika, jest to, że przepływająca wokół niego ciecz ,zajmuje się również tłumieniem wszystkich dźwięków, które powstały w silniku.

Układ chłodzenia silnika najczęstsze błędy i naprawy

O czym słyszy najczęściej? Oczywiście o zepsutej chłodnicy. A dokładniej chodzi o to, że w zbiorniku chłodnicy zabrakło specjalnej chłodzącej cieczy. Co za tym idzie, płyn chłodniczy, który powinien wędrować ściśle określoną ścieżką i odprowadzać powstałe w silniku ciepło. Gdy go nie ma albo takiej możliwości, albo też jest go zbyt mało, będzie powstawał ciepło, które nie będzie odprowadzane w należyty sposób, w należytym tempie.

Wiąże się to natomiast przegrzaniem silnika i doprowadzeniem go to zbyt wysokiej temperatury, czyli powyżej 150 stopni Celsjusza. Sama wymiana chłodnicy wymaga interwencji specjalisty, ale nie należy do najdroższych. Wyciek płynu chłodniczego może nastąpić w zbiorniku albo też w przewodzie chłodniczym, czyli specjalnej rurce, przez którą przepływa. W podróży można oczywiście czasowo ją zakleić (zarówno sam pojemnik chłodnicy, jaki przewód chłodniczy), ale musimy się liczyć z tym, że są to rozwiązania naprawdę na chwilę i pozwalające nam powiedzmy na dojazd do warsztatu samochodowego. Jednakże absolutnie nie powinniśmy w takiej sytuacji podróżować, ponieważ możemy doprowadzić do przegrzania się silnika, a to już może wiązać się z wysokimi kosztami.

Przed dłuższą podróżą warto zweryfikować, czy nie doszło do drobnych uszkodzeń a raz na kwartał sprawdzić, czy ilość płynu chłodniczego w samochodzie jest odpowiednia. Układ chłodzenia silnika to bardzo czuły mechanizm i warto zwracać na niego szczególną uwagę.

Oczywiście co do zasady powinniśmy widzieć na desce rozdzielczej kontrolkę z informacją zbyt wysokiej temperaturze, jednak zawsze warto sprawdzić to samemu.

Na forach internetowych możemy znaleźć wiele propozycji płynów zastępczy w stosunku do płynu chłodniczego, takich jak na przykład: woda destylowana. Naturalnie jest to jakieś rozwiązanie, ale bardzo ryzykowne. Płyny chłodnicze, niezależnie od marki i producenta, mają wysoką wydajność pochłaniania ciepła, której woda, nawet destylowana, nie posiada. Jest to więc rozwiązanie dla osób, które nie boją się ryzyka całkowitej naprawy silnika. Jeżeli na przykład kontrolka się świeci, my jednak nie znajdujemy źródła wycieków i nie wiemy, co zrobić w takiej sytuacji, skorzystajmy z usług specjalisty. To zbyt ważny element, aby narażać się na koszty.

Przezorny zawsze ubezpieczony

W podróży może przydarzyć się wiele nieoczekiwanych sytuacji, w tym właśnie taka, w której płyn chłodniczy nie będzie znajdował się w odpowiednim elemencie ,czyli chłodnicy. Niestety, w takim przypadku na nic się zda obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne. Natomiast ci kierowcy, którzy zawczasu wykupili polisę assistance, mogą w jej ramach mieć możliwość naprawienia usterki powstałej w drodze.

W ogólnych warunkach ubezpieczenia każdorazowo towarzystwo ubezpieczeniowe określa takie sytuacje, w których chroni polisą swoich klientów. Przysługiwać może wtedy odholowanie auta lub udostępnienie auta zastępczego na czas podróży. W ramach ochrony klienta polisą assistance możemy liczyć również na wsparcie infolinii, a niejednokrotnie również pomoc medycznej, jeżeli wymaga tego sytuacja. W ramach tego dobrowolnego ubezpieczenia możesz również liczyć na pomoc i wsparcie ubezpieczyciela, jeśli nie możesz uruchomić już pojazdu – czyli nie tylko w czasie podróże. Jest to jednak dobrowolne ubezpieczenie.

Jego zakres nie jest określone ustawą. W związku z czym należy bardzo uważnie przestudiować umowę polisy, a w szczególności wskazane tam wykluczenia, w ramach których towarzystwo ubezpieczeniowe nie będzie zobligowane do udzielenia pomocy kierującemu i pasażerom. Assistance może występować w różnych zakresach w zakładach ubezpieczeniowych i nawet w tym samym zakładzie możemy spotkać się z różnego rodzaju wariantami tej samej polisy. Różnią się one zakresem opieki nad klientem, a co za tym idzie, również wysokością składki.

Uwaga! Pamiętaj, aby zawsze korzystać z świeżych płynów chłodzących lub olejów silnikowych, ponieważ tylko takie mają gwarancję producenta co do ich właściwości, a także ochrony silnika przed niekorzystnymi warunkami.

Zepsuta pompa

Układ chłodzenia silnika szczególnie narażony jest na zepsucie się pompy, która odpowiada za rozprowadzanie płynu chłodzącego. Jeżeli pompa ta nie będzie działała w sposób prawidłowy, silnik będzie się niezwykle szybko nagrzewał, a to może doprowadzić do dramatycznej sytuacji gdy właściciel pojazdu zobowiązany będzie do tego, żeby wymienić cały silnik.

Zepsucie się tego elementu może wynikać ze wspomnianego powyżej wycieku płynu chłodniczego lub używania czegoś co płynem nie jest, na przykład wody destylowanej. Ta ostatnia może prowadzić do rdzewienia i korozji wewnątrz tych elementów. Oczywiście jeśli samodzielnie wymieniliśmy pompę chłodniczą to musimy się liczyć również z tym, że mogliśmy coś zrobić nieprawidłowo lub też warsztat, z którego korzystaliśmy, nie zrobił tego profesjonalnie. Te możliwości należałoby wykluczyć, jeżeli szukamy przyczyny tego rodzaju awarii.

 Najdroższa jest uszczelka

To jednak nie była ta najdroższa usterka! Do jednej z najbardziej uciążliwych i kosztownych awarii należy zepsucie uszczelki pod głowicą w układzie chłodzenia. Do uszkodzenia tego elementu może dojść gdy temperatura silnika jest zbyt wysoka – na przykład przed zbyt małą ilość płynu czy zepsuty którykolwiek z elementów odpowiadających za chłodzenie silnika.

Wymiana tego elementu jest bardzo droga, a jej koszt zależny jest od marki pojazdu i modelu.

W części pojazdów może też dojść do tak zwanego zapowietrzenia. Dzieje się tak momencie gdy w płynie chłodzącym jest zbyt dużo powietrza. Wtedy też płyn chłodzi następnie, a gdy przepływa bańka powietrza, przestaje chłodzić, a potem znów chodzi. W samym silniku można zaobserwować wtedy zmianę jego temperatury. Jest  to również niebezpieczne dla jednostki napędowej. Kiedy wlewamy płyn do zbiornika, róbmy to powoli.

Nie tłoczmy do zbiornika zbędnego powietrza już przy procesie wlewania. Jeżeli obserwujemy takie gwałtowne zmiany w pojeździe możemy odkręcić tak zwany odpowietrznik (do momentu gdy zacznie z niego wypływać ciecz) wtedy go zakręcamy. Oczywiście należy to robić na schłodzonym silniku, gdyż w innym wypadku możemy sobie zrobić krzywdę. Niezależnie od tego, co wykonamy na drodze, aby dojechać do celu, należy udać się do warsztatu samochodowego, aby to profesjonaliści sprawdzili, z jakiego tytułu następują tego rodzaju skoki i zmiany. Kwestia właściwej temperatury silnika i sprawnego chłodzenia jest niezwykle istotna. Układ chłodzenia silnika niedziałający w sposób prawidłowy to ogromne ryzyko i bardzo duże wydatki.

Co do zasady płyn powinien być wymieniany w pojeździe maksymalnie raz na pięć lat. W tym jednak zakresie należy zweryfikować, co sugeruje producent posiadanego przez nas auta i warto stosować się do jego zaleceń, ponieważ dostosowane są do modelu i marki.

Wentylator i termostat

Trochę mniejszych, ale równie uciążliwych problemów, możemy się spodziewać gdy zepsuje nam się wentylator. Awarię tego rodzaju elementu tak naprawdę możemy dostrzec jedynie pod maską lub może zrobić to specjalista w warsztacie samochodowym. Najczęściej możemy spotkać się z taką sytuacją, w której wentylator jest po prostu brudny i wymaga mechanicznego wyczyszczenia, gdyż zatyka się z brudu.

Do popularnych awarii należy również zepsuty termostat. Jeżeli nie działa on w sposób prawidłowy, mogą dziać się dwie rzeczy. Po pierwsze może dojść do tego, że termostat będzie zamknięty i nie będzie się chciał otworzyć. Z punktu widzenia użytkowników pojazdu będzie można stwierdzić wtedy, że ogrzewanie w samochodzie działa w bardzo małym stopniu. W samochodzie będzie chłodno mimo włączonego ogrzewania.

Sam silnik będzie się przegrzewał, ponieważ powstałe w nim ciepło nie będzie odprowadzane w prawidłowy sposób. Jeżeli termostat zablokuje się, w momencie kiedy będzie otwarty, płyn chłodniczy będzie krążył cały czas w tak zwanym dużym obiegu. Temperatura silnika w takiej sytuacji może być zbyt niska, a co za tym idzie, parametry niezbędne do optymalnej jego pracy nie zostaną osiągnięte. Jest to nie tylko kwestia osiągów, ale również zużycia poszczególnych elementów jednostki napędowej.

Na klej i taśmę

Niektórzy kierowcy decydują się na korzystanie, w sytuacji awaryjnej, z tak zwanych klejów do chłodnic. W razie przecieków zbiornika chłodnicy pozwalają na czasowe zablokowanie miejsca wypływania cieczy tak, aby móc kontynuować podróż do najbliższego zakładu mechanicznego. Warto wiedzieć, że jest to rozwiązanie jedynie czasowe, a jeżeli nie będzie działać w pełni może nadal doprowadzić do zatarcia się elementów silnika czy też przegrzania całego układu.

Układ chłodzenia silnika działa w sposób prawidłowy, gdy znajduje się w nim odpowiednia ilość cieczy o niezbędnych właściwościach i parametrach do odprowadzania ciepła z silnika samochodu.

Pamiętaj zanim wyruszysz

Przed dłuższa podróżą lub wyjazdem koniecznie zweryfikuj, czy wszystkie płyny w samochodzie są uzupełnione, a zbiorniki szczelne i przewody je doprowadzające nie uległy zniszczeniu. Sprawdź również, czy posiadasz aktualne obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne tak, aby nie tylko Twój samochód był sprawny, ale również abyś Ty był zabezpieczony przed ewentualnymi konsekwencjami związanymi z wypadkami lub kolizjami na drodze.

Pamiętaj również, że jeżeli Twoje auto jest niesprawne, jedynie stoi na podwórku, podjeździe lub na parkingu, ale jest zarejestrowane – to jako jego właściciel, mimo że się nim nie poruszasz, masz obowiązek kupowania i posiadania OC. Dzieje się tak nawet wtedy gdy samochód w sposób oczywisty jest nieużytkowany, a mianowicie jego silnik jest wymieniany. Nawet wtedy, jeżeli w tym czasie mija Ci termin na kolejne ubezpieczenia, nie możesz zwlekać.

Już jeden dzień braku ochrony polisą może wiązać się z wysokimi karami ze strony Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, który trwa na straży tego, by wszyscy kierowcy i ich auta posiadali polisę. Obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne jest jedyne ubezpieczeń, którego zakres ochrony określany jest przepisami prawa. W związku z tym właściciel pojazdu przy wyborze oferty może kierować się jedynie ceną. Zatem najwygodniej kupić ubezpieczenie przez internet!

PODSUMOWANIE:

• Układ chłodzenia silnika składa się z kilku elementów: chłodnicy, termostatu, wentylatora chłodnicy, pompy dla płynu chłodzącego, zbiornika na płyn chłodzący oraz nagrzewnicy.
• Generalnie silnik powinien mieć temperaturę od 90 do 100 stopni Celsjusza, a układ chłodzenia silnika odpowiada za to, by temperatura nie przekraczała 150 stopni Celsjusza.
• W pojeździe należy zwracać uwagę nie tylko na kontrolę dotyczącą płynu chłodniczego, ale również należy sprawdzać ilość płynu w zbiorniku, a jeżeli jest mniejsza niż określona jako minimalna, należy dodać odpowiedniego specyfiku.
• Nie należy dodawać do układu chłodzącego innego płynu niż ten do chłodzenia, czyli płynu chłodniczego.
• Dodawanie do układu chłodniczego wody destylowanej może doprowadzić do uszkodzeń, w tym korozji bramach pompy płynu chłodzącego, co może wiązać się z bardzo kosztowną naprawą.
• Jedną z najpoważniejszych awarii jest awaria pompy płynu chłodniczego. Element ten odpowiada za rozprowadzanie płynu chłodzącego silnika w odpowiednim tempie.
• Towarzystwo ubezpieczeniowe może wspomóc kierowcę w takiej sytuacji, jeżeli posiada on ubezpieczenie assistance. Obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne nie będzie przydatne w tym wypadku.
• Zakres ochroną polisę assistance w różnych towarzystwach ubezpieczeniowych jest inne. Należy zapoznać się z ogólnymi warunkami ubezpieczenia w ramach umowy polisy, jak również z tak zwanymi wykluczeniami, czyli sytuacjami gdy ubezpieczyciel nie będzie odpowiadał za powstałe szkody.
• Najbardziej kosztowną wymianą jest uszkodzenie uszczelki pod głowicą w układzie chłodzenia.
• Układ chłodzenia silnika ma również dodatkową funkcję, czyli tłumi hałas wynikający z pracy silnika.
• Układ chłodzenia silnika to również nagrzewnica. Dzięki niej ciepło powstałe w silniku kierowane jest do wnętrza. Ogrzewa kierowcę oraz jego współpasażerów.
• Kierowcy decydują się często na skorzystanie z klejów naprawczych, aby w czasie podróży zablokować ewentualne wycieki płynu chłodniczego z samochodu. Należy pamiętać, że jest to rozwiązanie czasowe, pozwalające jedynie na dojechanie do najbliższego warsztatu samochodowego.

Sprawdź najszybszy kalkulator OC