Bezpieczeństwo dzieci w samochodach jest kwestią najwyższej wagi. Statystyki pokazują, że wypadki drogowe niestety zdarzają się, a dzieci są szczególnie narażone na obrażenia w czasie kolizji lub awarii pojazdu. Dlatego właśnie przepisy dotyczące przewożenia dzieci w samochodach są tak istotne i surowe. W Polsce obowiązują przepisy, które regulują, w jakich warunkach i w jakim rodzaju urządzeniach bezpieczeństwa dzieci powinny podróżować. W artykule tym omówimy te przepisy i dowiemy się, dlaczego są one tak ważne dla naszych najmłodszych pasażerów.
Podstawowe zasady przewożenia dzieci w samochodzie
Każde dziecko, które mierzy mniej niż 150 cm, musi obowiązkowo jeździć w foteliku, niezależnie od tego, czy ma 4, czy 14 lat. Dzieci wyższe powinny natomiast zawsze być przewożone w zapiętych pasach bezpieczeństwa. To jest kluczowa zasada, która dotyczy każdego rodzaju pojazdów mechanicznych, w tym samochodów osobowych, busów, ciężarowych czy dostawczych.
Przepisy te zmieniły się na przestrzeni lat. Jeszcze niedawno jednym z wyznaczników tego, czy dziecko powinno podróżować w foteliku, czy już nie, był jego wiek.
Do 12. roku życia latorośli prawo obligowało rodziców i opiekunów do zadbania o ten element wyposażenia samochodu. Od pewnego czasu jednak obowiązek przewożenia dzieci w samochodzie z fotelikiem zależy przede wszystkim od wzrostu malca. Ta zmiana była odpowiedzią na potrzeby bezpieczeństwa dzieci, ponieważ to właśnie wzrost jest lepszym wskaźnikiem, który wskazuje, czy dziecko jest wystarczająco duże, by korzystać z pasów bezpieczeństwa.
Czytaj także: Dzieci a hejt w sieci
Wprowadzenie przepisów o wzroście
Zasada ta jest jasno określona w przepisach prawa. Zgodnie z artykułem 39 ustawy Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 roku, nieletni mający mniej niż 150 cm wzrostu powinni być przewożeni w foteliku albo innym urządzeniu przytrzymującym, np. na specjalnej podkładce. Aktualnie wiek dziecka nie jest ważny.
Bez podkładki czy fotelika może więc jeździć nawet dziecko 10 czy 11-letnie, pod warunkiem że osiągnęło wzrost 150 cm.
Przyjęcie wzrostu jako kryterium jest zgodne z zaleceniami specjalistów ds. bezpieczeństwa drogowego. Badania naukowe wykazują, że przewożenie dzieci w fotelikach lub urządzeniach przytrzymujących jest znacznie bezpieczniejsze niż podróżowanie bez takiego zabezpieczenia. Wzrost jest również lepszym wskaźnikiem, ponieważ dzieci rosną w różnym tempie, a wiek nie zawsze odzwierciedla ich fizyczną gotowość do podróżowania bez fotelika.
Dlaczego warto przewozić dzieci w fotelikach?
Przewożenie dzieci w fotelikach ma wiele zalet, które przekładają się na ich bezpieczeństwo i zdrowie. Jednym z kluczowych argumentów jest fakt, że foteliki samochodowe pozwalają na przewożenie dzieci tyłem do kierunku jazdy.
Dlaczego ta pozycja jest tak istotna? Otóż przewożenie dzieci tyłem do kierunku jazdy znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia urazów głowy, szyi i kręgosłupa. W momencie nagłego hamowania siła, z jaką ciało dziecka jest wciąż przyspieszane w przód, jest znacznie mniejsza, gdy siedzi ono tyłem do kierunku jazdy. To oznacza, że kręgosłup i inne delikatne części ciała są lepiej chronione przed urazami.
Kiedy dziecko jest przewożone przodem, a poduszka powietrzna pasażera jest aktywowana, może to stwarzać duże zagrożenie. Siła, z jaką aktywuje się poduszka powietrzna, mogłaby zagrozić zdrowiu, a nawet życiu dziecka.
Dlatego, jeśli konieczne jest przewożenie dziecka z przodu, należy koniecznie wyłączyć poduszkę powietrzną pasażera.
Konsekwencje nieprzestrzegania przepisów
Przepisy dotyczące przewożenia dzieci w samochodach nie są obowiązkiem tylko dla samego bezpieczeństwa. To także kwestia prawa, a ich nieprzestrzeganie wiąże się z konkretnymi konsekwencjami.
Narażenie najmłodszych na niebezpieczeństwo podczas przewożenia samochodem jest karane mandatem w wysokości 300 zł. Od września 2022 roku wprowadzono także system punktów karanych za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących przewożenia dzieci w samochodach. Oto jak to wygląda:
- 15 punktów karnych – więcej niż dwoje dzieci,
- 10 punktów karnych – dwoje dzieci,
- 5 punktów karnych – jedno dziecko.
Oznacza to, że za przewożenie dzieci bez odpowiedniego zabezpieczenia można stracić prawo jazdy. Jest to ścisła odpowiedź ustawodawcy na potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa najmłodszym uczestnikom ruchu drogowego.
Wyjątki od przepisów
Jednak nie zawsze brak fotelika musi wiązać się z otrzymaniem mandatu i naliczeniem punktów karnych. Istnieją sytuacje, w których opiekunowie są zwolnieni z obowiązku zabezpieczania dzieci w ten sposób podczas jazdy. Oto niektóre z tych wyjątków:
1. Gdy waga i wzrost dziecka nie pozwalają dobrać dla niego odpowiedniego fotelika (dotyczy dzieci, które mają więcej niż 135 cm wzrostu).
W przypadku dzieci o bardzo dużym wzroście, stosowanie fotelika może być problematyczne lub niewygodne. W takiej sytuacji opiekunowie powinni zwrócić uwagę na dostosowanie się do innych przepisów dotyczących przewożenia dzieci w samochodach, takich jak korzystanie z pasów bezpieczeństwa.
2. Gdy dziecko jest przewożone karetką, radiowozem lub taksówką.
W niektórych sytuacjach, takich jak nagła choroba lub wypadek, przewożenie dziecka w foteliku może być niemożliwe. W takich przypadkach priorytetem jest dostarczenie pomocy medycznej, a nie przestrzeganie przepisów dotyczących fotelików.
3. Gdy rodzice podróżują z trójką dzieci i dwoje z nich już używa fotelików, natomiast trzeci fotelik nie mieści się. Wówczas pociecha, która skończyła 3 lata, może być przewożona bez fotelika, ale pod warunkiem, że będzie siedziała na środku, przypięta pasami bezpieczeństwa.
W sytuacjach, gdy fizycznie niemożliwe jest umieszczenie trzeciego fotelika, można zastosować wyjątek, ale tylko w przypadku, gdy dziecko ma co najmniej 3 lata.
4. Gdy ze względów medycznych lekarz odradza wożenie dziecka w foteliku.
Niekiedy istnieją medyczne przeciwwskazania do korzystania z fotelika samochodowego. W takim przypadku decyzję o tym, czy dziecko może podróżować bez fotelika, powinien podjąć lekarz specjalista.
Bezpieczeństwo dzieci w samochodach to sprawa, która nie może być lekceważona. Przepisy regulujące przewożenie dzieci w fotelikach czy urządzeniach przytrzymujących mają na celu ochronę najmłodszych uczestników ruchu drogowego przed obrażeniami i zagrożeniem życia. Dlatego każdy rodzic i opiekun powinien być odpowiedzialny i przestrzegać tych przepisów.
Wprowadzenie wzrostu jako kryterium jest logicznym i bezpiecznym podejściem, które uwzględnia różnice w rozwoju dzieci. Jednocześnie przepisy te mają swoje wyjątki, które pozwalają na elastyczność w sytuacjach wyjątkowych.
Warto jednak pamiętać, że te wyjątki są ściśle określone i dotyczą konkretnych przypadków.
Pamiętajmy, że przewożenie dzieci w fotelikach i zapiętych pasach bezpieczeństwa to nie tylko obowiązek prawny, ale przede wszystkim troska o bezpieczeństwo naszych najmłodszych pasażerów. Dzieci są naszą przyszłością, dlatego nie oszczędzajmy wysiłku, aby zadbać o ich bezpieczeństwo na drodze.
Podsumowanie
- Przepisy dotyczące przewożenia dzieci w samochodach są niezwykle istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa najmłodszych uczestników ruchu drogowego. W Polsce obowiązuje zasada, że dzieci poniżej 150 cm wzrostu muszą być przewożone w fotelikach lub innych urządzeniach bezpieczeństwa, niezależnie od ich wieku.
- Wprowadzenie wzrostu jako głównego kryterium określającego konieczność korzystania z fotelika było krokiem w kierunku większego bezpieczeństwa dzieci. Badania wykazują, że przewożenie dzieci tyłem do kierunku jazdy oraz z wyłączoną poduszką powietrzną pasażera są bardziej bezpieczne.
- Niestosowanie się do przepisów dotyczących przewożenia dzieci wiąże się z konsekwencjami prawnymi, w tym mandatami i punktami karnymi. Ochrona dzieci na drodze jest priorytetem, dlatego należy zawsze przestrzegać tych przepisów.
- Istnieją wyjątki od obowiązku korzystania z fotelika, takie jak sytuacje medyczne lub niemożliwość umieszczenia fotelika w pojeździe. Jednak te wyjątki są ściśle określone i nie zwalniają rodziców i opiekunów z obowiązku dbania o bezpieczeństwo swoich dzieci na drodze.
