Odpowiedzialność za uszkodzenie pojazdu na drodze publicznej

Na każdy pojazd czyha wiele niebezpieczeństw. Auto możemy uszkodzić sami – wtedy chroni nas AC. Do szkody może doprowadzić inny kierowca – wówczas otrzymamy odszkodowanie z jego OC. Ale istnieją też sytuacje w ogóle niezależne od użytkowników pojazdów takie jak dziura w drodze czy zderzenie z dzikim zwierzęciem. Sprawdźmy, kto wtedy może ponosić odpowiedzialność za uszkodzenie pojazdu na drodze publicznej.

Uszkodzenie pojazdu – dziura w drodze

Można jechać ostrożnie, z zachowaniem przepisów, a i tak uszkodzić samochód. Takie sytuacje wiążą się ze stanem części dróg w naszym kraju. Zwłaszcza po zimie okazuje się, że nawierzchnia jest dziurawa jak sito. Niektóre ubytki potrafią być na tyle głębokie, że wjechanie w nie grozi poważnym uszkodzeniem koła lub karoserii. Co wtedy? Czy można znaleźć odpowiedzialnego za ten stan rzeczy? Na szczęście tak. Obowiązek dbania o drogi spoczywa na zarządcy lub właścicielu drogi.

Wynika to z Ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2007 roku, nr 19 poz. 115 z późniejszymi zmianami. W przypadku uszkodzenia pojazdu z powodu dziurawej nawierzchni należy zwrócić się o odszkodowanie właśnie do zarządcy drogi, który ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną za ten stan rzeczy. Jednak trzeba mieć świadomość, że sprawdzenie, kto jest zarządcą drogi oraz udowodnienie zaniedbań leży po stronie poszkodowanego.  

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: „Odszkodowanie za dziurę w jezdni”

Zderzenie z dzikim zwierzęciem   

Możesz starać się także o odszkodowanie, jeśli doszło do zderzenia z dzikim zwierzęciem. Chodzi tu o kwestie związane z oznakowaniem drogi. Jeśli przez zaniechania z tym związane nastąpiło zderzenie ze zwierzęciem, odszkodowanie może wypłacić zarządca drogi. Trzeba jednak udowodnić, że droga nie została odpowiednio oznakowana. Zarządca drogi ma obowiązek wstawienia w miejscach skupisk dzikich zwierząt znaku A-18b „zwierzęta dzikie”. Jeśli go nie ma, po uszkodzeniu auta przez dzikie zwierzę właśnie na tej podstawie może zostać wypłacone odszkodowanie od zarządcy drogi.

Szerzej o tym temacie piszemy w artykule: „Zderzenie z sarną lub innym dzikim zwierzęciem”

Zarządca drogi – kto to jest?  

Jak już zostało wspomniane, aby w ogóle móc się zwrócić o odszkodowanie, należy ustalić, kto jest zarządcą drogi, na której doszło do zaniedbania. A kto może nim być? Jest to podmiot odpowiedzialny za stan konkretnej drogi. Zarządca drogi zależy od tego, jakiego typu jest to droga.

W związku z tym może to być:

• dla dróg krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad
• dla dróg wojewódzkich – Zarząd Województwa
• dla dróg powiatowych – Zarząd Powiatu
• dla dróg gminnych – Wójt, Burmistrz lub Prezydent Miasta.

Istnieje też możliwość, że nie poruszamy się drogą publiczną, ale taką, której zarządcą jest spółdzielnia lub wspólnota mieszkaniowa. Droga może też należeć do prywatnej osoby. Jeśli twoje auto zostało uszkodzone, możesz sprawdzić, kto jest jej zarządcą w Urzędzie Gminy, na terenie której doszło do zdarzenia. Można też o to zapytać wezwaną na miejsce policję. 

Jak udowodnić odpowiedzialność za uszkodzenie pojazdu na drodze publicznej?

Aby mieć pewność, że otrzymasz odszkodowanie, musisz udokumentować uszkodzenia, do których doszło w wyniku zaniedbania zarządcy drogi. W ten sposób zgodnie z art. 415 kodeksu cywilnego należy udowodnić zaniechanie zarządcy drogi. Jak dokładnie to zrobić? Przede wszystkim, jeśli samochód wpadł w dziurę w jezdni, trzeba wezwać na miejsce zdarzenia policję albo straż miejską. Protokół służb będzie bardzo ważnym dowodem w sprawie. Jeśli nie ma takiej możliwości, należy taki protokół sporządzić we własnym zakresie.

Powinien on zawierać:

• czas zdarzenia
• miejsce zdarzenia
• dokładny opis uszkodzeń samochodu
• opis uszkodzeń nawierzchni drogi, które doprowadziły do zdarzenia.

Do tego koniecznie zrób zdjęcia, na których wyraźnie będzie widać uszkodzenia i ich przyczynę, a jeśli w masz szansę znaleźć świadków zdarzenia, ich pisemne zaznania będą cennym dowodem. Aby zyskać mocne argumenty, rzeczoznawca musi wycenić szkodę, a na tej podstawie ustalony zostaje kosztorys naprawy. 

Odszkodowanie – terminy 

Jeśli już udokumentowałeś całe zdarzenie i wiesz, kto jest zarządcą drogi i ile będzie kosztowała naprawa samochodu, czas na zgłoszenie szkody. Za wypłatę odszkodowania odpowiedzialny jest ubezpieczyciel danego zarządcy drogi. Ile masz czasu na załatwienie formalności? Przede wszystkim trzeba mieć świadomość, że odpowiedzialność zarządcy drogi za szkodę trwa aż 3 lata. Czyli przez cały ten czas można zwrócić się z wnioskiem o odszkodowanie.

Kiedy już go złożymy w danym urzędzie, ubezpieczyciel ma 30 dni na odpowiedź w tej sprawie. Jeśli żądanie zostanie uznane, wystarczy czekać na odszkodowanie. Jeśli jednak odpowiedź będzie odmowna, wówczas pozostaje odwołanie od decyzji, a w ostateczności skierowanie sprawy do sądu.      

PODSUMOWANIE:

• Za uszkodzenie samochodu związane z zaniechaniami takimi jak zniszczona nawierzchnia czy brak oznakowania odpowiada zarządca drogi.  
• Zarządcą drogi w zależności od rodzaju drogi może być: Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, Zarząd Województwa, Zarząd Powiatu, Wójt, Burmistrz lub Prezydent Miasta.
• Po uszkodzeniu samochodu należy wezwać policję, sporządzić protokół zdarzenia z opisem okoliczności, udokumentować szkodę i ustalić zarządcę drogi. 
• Do 3 lat od zdarzenia można złożyć wniosek o odszkodowanie do odpowiedniego podmiotu. 
• Ubezpieczyciel zarządcy drogi ma 30 dni na odniesienie się do wniosku.