Prędzej czy później każdy z nas staje przed decyzją o wymianie dotychczasowego auta. Nie trzeba jednak od razu go sprzedawać. Pojazd można zamienić na inny. Jak zamiana samochodu wygląda w praktyce? Ile formalności cię czeka przy takiej operacji? I wreszcie, co dzieje się z ubezpieczeniem OC? O tym między innymi piszemy w artykule.
Zamiana samochodu nie jest w sumie niczym nadzwyczajnym, choć jest to mniej popularny rodzaj transakcji niż zwykła sprzedaż i późniejszy zakup auta. W sieci znajdziemy masę ogłoszeń z ofertami wymian zwłaszcza ze strony komisów. W niektórych anonsach zawarta jest też propozycja dopłaty. Warto jednak pamiętać, że zamiana auta wiąże się z określonymi formalnościami i dodatkowymi kosztami.
Zamiana samochodu zamiast zakupu
Zamiana auta od tradycyjnej sprzedaży różni się tym, że jest to proces bezgotówkowy albo w większości bezgotówkowy. Zamiast pieniędzy przyjmujesz w rozliczeniu inny pojazd o porównywalnej wartości. Są też sytuacje, gdy zamiana samochodu może wiązać się też z dopłatą. Jeśli jeden z pojazdów jest więcej wart niż drugi, jedna ze stron powinna liczyć się z opłaceniem różnicy.
Czytaj także: Samochód z Niemiec
Właściciele obu samochód podpisują między sobą stosowną umowę, w której zawierają warunki wymiany. Na jej podstawie przejmują też nawzajem swoje pojazdy. Zgodnie z przepisami prawa cywilnego ten rodzaj porozumienia jest traktowany jako umowa kupna-sprzedaży. Co więcej, proces ten wiąże się z szeregiem urzędowych i podatkowych formalności.
Zamiana samochodu na inny – jak to zrobić?
Umowa zamiany auta w swojej formie nie różni się za specjalnie od umowy kupna-sprzedaży. Taki dokument powinien zawierać następujące informacje:
- datę i miejsce zawarcia umowy,
- datę przekazania pojazdów,
- dane osobowe stron umowy (imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL oraz numer dokumentu tożsamości, a także datę urodzenia),
- opis przedmiotów umowy (parametry aut takie jak m.in. numer VIN, numer rejestracyjny, rocznik, rodzaj i model pojazdu),
- wartość wymienianych aut oraz ewentualną wysokość dopłaty,
- wykaz przekazanych dokumentów (np. karta pojazdy, dowód rejestracyjny, potwierdzenie OC) oraz liczba kluczyków i innych przekazywanych elementów (np. koło zapasowe, dodatkowy komplet opon).
Warto umowę zamiany samochodów uzupełnić o oświadczenie stron transakcji, że znany jest im stan pojazdów, które będą ich własnością. Dobrze też zaznaczyć, że przekazywane auta są własnością stron i są pozbawione wad.
Pamiętaj: umowa zamiany samochodów powinna być spisana w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.
Czy po podpisaniu umowy zamiany samochodów czekają mnie jakieś formalności?
Podpisanie umowy na wymianę aut nie kończy formalności. Czekają się jeszcze wizyta w wydziale komunikacji oraz zgłoszenie zmian właścicielskich w towarzystwie ubezpieczeniowym. W wydziale komunikacji masz do załatwienia dwie sprawy. Na tobie jako nabywcy leży obowiązek rejestracji nowego auta.
Natomiast jako zbywca w ciągu 30 dni musisz powiadomić o przekazaniu auta innej osobie. Jeśli tego nie zrobisz, możesz mieć na karku kary lub grzywny za wykroczenia nowego właściciela. Oczywiście jeśli masz umowę zamiany samochodu wybronisz się od ich płacenia, ale po co ci dodatkowe nerwy i strata czasu na wyjaśnianie sprawy.
Zamiana samochodu oznacza też zamianę ubezpieczeń OC. Twoja przejdzie na nowego posiadacza auta, a na ciebie przejdzie jego polisa. Czyli podobnie jak przy tradycyjnej sprzedaży. Obie strony mają 14 dni, by powiadomić swój zakład ubezpieczeń o wymianie aut.
Przy wymianie możesz wypowiedzieć dotychczasowe OC nowego auta. Masz na to 30 dni od dnia transakcji.
Pamiętaj, by nową polisę zawrzeć bez dnia przerwy. Jeśli jednak przejmowany samochód nie ma ważnej obowiązkowej polisy, musisz ją kupić. Data startu powinna być taka sama jak dzień dokonania zamiany. W przeciwnym razie ryzykujesz karę za brak OC z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Ważne: przy wypowiedzeniu OC zbywca może starać się o zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia. W ty celu musi się zwrócić do towarzystwa z wnioskiem o stosowny zwrot.
A jak wygląda kwestia pozostałych ubezpieczeń? W przypadku zamiany samochodu dodatkowe ubezpieczenia wygasają. Jako zbywca możesz liczyć na zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia auta, które przekazałeś drugiej osobie.
Zamiana samochodu a obowiązki podatkowe
Zgłoszenia zamiany aut w wydziale komunikacji i u ubezpieczyciela nie kończą formalności. Transakcja wiąże się też z obowiązkami podatkowymi – podatkiem od czynności cywilnoprawnych i ewentualnym podatkiem dochodowym.
W przeciwieństwie do standardowej sprzedaży przy zamianie obie strony transakcji muszą zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. Mamy jednak dobrą wiadomość, jest on niż przy typowej sprzedaży i wynosi 1% od wartości tego samochodu, który jest droższy. Czyli jeśli jedno auto wycenione zostało na 8 tys. złotych, a drugie na 11 tys. złotych, należny podatek od czynności cywilnoprawnych, który dotyczy wszystkich stron umowy, wyniesie 110 złotych.
Na opłacenie tego podatku masz 14 dni od daty zawarcia umowy. W tym celu strony transakcji powinny złożyć deklarację PCC-3, a przy większej liczbie właścicieli dodatkowo dołączają druk PCC-3/A.
PCC-3 składasz we właściwym dla twojego miejsca zamieszkania Urzędzie Skarbowym.
Jeśli spóźnisz się z opłatą, skarbówka może naliczyć ci karę, która obecnie może sięgnąć nawet 33 600 złotych. Jeśliby ci się zdarzył poślizg, złóż jak najszybciej tzw. czynny żal, w którym przyznajesz się do winy i zobowiązujesz się do jak najszybszego uregulowania płatności wraz z ustawowymi odsetkami.
Drugim podatkiem, który może wchodzić w grę przy zamianie samochodu, jest podatek dochodowy. Jest on obowiązkowy, gdy któraś ze stron umowy była właścicielem samochodu krócej niż 6 miesięcy. Nalicza się go od wartości, która stanowi różnicę między ceną kupna a sprzedaży.
Natomiast procent naliczenia będzie zależał od tego, jak do tej pory rozliczałeś się ze skarbówką. Przy skali podatkowej może to być 17 lub 32 proc. Pocieszające jest to, że są małe szanse, że podatek dochodowy będzie cię dotyczył. Chyba że zawodowo zajmujesz się skupem aut, ich naprawą i dalszą odsprzedażą.
Samochód na zamianę – jak znaleźć?
Jak wspominaliśmy, w sieci na popularnych portalach z ogłoszeniami można bez problemu znaleźć oferty wymian. Zamiana samochodu nie musi się też odbywać tylko z osobą prywatną. Taką transakcję możesz dokonać z dealerem samochodowym lub komisem. Wystarczy w wyszukiwarce wpisać hasło: „samochód zamiana”, by wyskoczyły ci najbardziej popularne miejsca, które specjalizują się w tego typu ofertach. Możesz też o taką opcję zapytać w zaprzyjaźnionych czy pobliskich punktach sprzedaży używanych aut.
Przed decyzją sprawdź tylko, jak w danym miejscu przebiega cała procedura. Czy na pewno masz do czynienia z zamianą czy z odkupieniem nowego auta i w zamian ofertą innego do kupna. Zamiana samochodu w komisie lub u dealera może mieć tę przewagę nad transakcją z prywatnym właścicielem, że samochody są zazwyczaj dokładnie sprawdzone przed transakcją.
Masz więc większą pewność, że nie kupujesz kota w worku
PODSUMOWANIE:
- Zamiana samochodu oznacza, że w ramach rozliczenia przyjmujesz drugi samochód. Czasem tego typu transakcja wiąże się z dopłatą, jeśli między autami jest różnica w wartości.
- Umowa na zamianę samochodu jest prawnie traktowana jako umowa kupna-sprzedaży, dlatego zawiera ten sam zakres informacji.
- Zamiana samochodu wiąże się z zapłatą podatku od czynności cywilnoprawnych, który przy tego typu transakcji wynosi 1 proc. wartości droższego pojazdu.
- Zamianę aut należy zgłosić w wydziale komunikacji oraz u ubezpieczyciela.
- Ubezpieczenie OC przy zamianie samochodu przechodzi odpowiednio na nowych właścicieli.
- Oferty zamiany auta znajdziesz na stronach z ogłoszeniami oraz w komisach i u dealerów samochodowych.
