Rodzaj pojazdu i przeznaczenie

Kupujesz samochód z drugiej ręki czy decydujesz się na auto prosto z salonu? Niezależnie od decyzji, spoczywa na Tobie obowiązek zarejestrowania pojazdu w urzędzie. Wiedza, jaki jest rodzaj pojazdu i jego przeznaczenie, będzie absolutnie niezbędna do wypełnienia wniosku. Jeśli z kolei zdecydowałeś się na zakup samochodu z kratką i będziesz chciał zarejestrować go jako pojazd osobowy, konieczne będzie wprowadzenie pewnych zmian zarówno technicznych, jak i prawnych. 

Co to jest rodzaj pojazdu i przeznaczenie?

Rejestracja samochodu jest procedurą niezbędną do dopuszczenia pojazdu do ruchu drogowego. Jedną z podstawowych informacji, jaką będziemy musieli podać we wniosku o rejestrację pojazdu, będzie sam rodzaj pojazdu i przeznaczenie. Zacznijmy jednak od początku…

Samochód samochodowi nierówny, a klasyfikacja pojazdów na auta osobowe, samochody ciężarowe czy motocykle, to zdecydowanie za mało. Warto poznać więc podstawowe informacje dotyczące podrodzajów pojazdów, których pełna klasyfikacja została dołączona do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury. Według powyższego dokumentu, wyróżniamy następujące rodzaje i podrodzaje samochodów: 

Rodzaj pojazdu – samochód osobowy 

 Wyróżnia się dziewięć podrodzajów samochodów osobowych, których kategorią homologacyjną jest M1. 

Samochód osobowy	sedan	M1
	hatchback
	kombi
	coupe
	kabriolet
	wielozadaniowy
	van
	terenowy
	inny

Rodzaj pojazdu – autobus 

Kategorie homologacyjne dla autobusów to M2 i M3. Spośród tego rodzaju wyróżnia się pięć podrodzajów: 

Autobus	miejski	M2, M3
	międzymiastowy
	turystyczny
	szkolny
	inny

Rodzaj pojazdu – motocykl

Według klasyfikacji pojazdów wyróżnia się trzy podrodzaje motocykli. Podobnie jest z ich kategoriami homologacyjnymi – tutaj z kolei możemy wyróżnić kategorię L3e, L4e, L5e. 

Motocykl	osobowy	L3e, L4e, L5e
	ciężarowy
	inny

Rodzaj pojazdu – samochód ciężarowy 

Każdy samochód ciężarowy, aby został dopuszczony do ruchu, musi przejść proces homologacji. Pojazdy te mogą zostać przypisane do kategorii N1, N2 czy N3, z wśród nich wyróżnia się 12 różnych podrodzajów 

Samochód ciężarowy	skrzynia	N1, N2, N3
	furgon
	wywrotka
	pojemnik
	cysterna
	skrzynia/żuraw
	furgon/podest
	ciężarowo-osobowy
	terenowy
	wielozadaniowy
	van
	inny

Rodzaj pojazdu – ciągnik samochodowy 

Wyróżnia się trzy podrodzaje ciągników samochodowych, które mogą zostać zaliczone do jednej z trzech kategorii homologacyjnych: N1, N2 i N3. 

Ciągnik samochodowy	siodłowy	N1, N2, N3
	balastowy
	inny

Rodzaj pojazdu – ciągnik rolniczy 

Kategorie homologacyjne dla ciągników rolniczych to między inny T1, T2, czy C1, C2, C3. Rozporządzenie uwzględnia następujące podrodzaje ciągników:

Ciągnik rolniczy	kołowy	T1, T2, T3, T4 (T4.1, T4.2 lub T4.3), T5, C1, C2, C3, C4 (C4.1, C4.2 lub C4.3), C5
	gąsienicowy
	inny

Rodzaj pojazdu – przyczepa lekka

Dla przyczep lekkich ustalona została tylko jedna kategoria homologacyjna – O1. Wyróżniamy natomiast trzy podrodzaje przyczep lekkich: 

Przyczepa lekka	ciężarowa	O1
	specjalna
	inna

Rodzaj pojazdu – naczepa ciężarowa

Rozporządzenie uwzględnia dziewięć podrodzajów naczep ciężarowych:

Naczepa ciężarowa	skrzynia	O2, O3, O4
	furgon
	wywrotka
	pojemnik
	cysterna
	dłużycowa
	niskopodwoziowa
	wózek jednoosiowy podpierający naczepę
	inna

Rodzaj pojazdu – przyczepa ciężarowa

Kategorie homologacyjne przypisane do przyczep ciężarowych to O2, O3 i O4. Z kolei podrodzaje to:

 

Przyczepa ciężarowa	skrzynia	O2, O3, O4
	furgon
	wywrotka
	pojemnik
	cysterna
	dłużycowa
	niskopodwoziowa
	inna

Rodzaj pojazdu – przyczepa ciężarowa rolnicza

Wyróżnia się osiem podrodzajów przyczep ciężarowych rolniczych. Do nich przypisane zostały kategorie homologacyjne R1, R2, R3, R4 (każda z tych kategorii z indeksem „a” lub „b”). 

Przyczepa ciężarowa rolnicza	skrzynia	R1, R2, R3, R4 (każda z tych kategorii z indeksem „a” lub „b”.
	furgon
	wywrotka
	pojemnik
	cysterna
	dłużycowa
	niskopodwoziowa
	inna

Rodzaj pojazdu – pojazd samochodowy inny 

Wyróżnia się trzy podkategorie pojazdów samochodowych innych: 

Pojazd samochodowy inny	czterokołowiec	L7e, L6e
	czterokołowiec lekki
	inny

Rodzaj pojazdu i przeznaczenie – kiedy trzeba określić? 

Mając już wiedzę dotyczącą rodzaju pojazdów, warto pokłonić się na moment nad kwestią ich przeznaczenia. Co najważniejsze – to określa się jedynie w przypadku czterech rodzajów pojazdów. Rodzaj pojazdu i przeznaczenie przedstawia poniższa tabela: 

Podrodzaj pojazdu	Przeznaczenie
furgon	uniwersalny, izotermiczny chłodnia lodownia przewóz mebli przewóz konfekcji  przewóz pieczywa pocztowy inny
cysterna	przewóz paliw płynnych przewóz mleka przewóz wody przewóz gazów inny
pojemnik	betoniarka przewóz bitumu przewóz cementu luzem przewóz sypkich artykułów spożywczych  asenizacyjny inny
inny	przewóz żywego drobiu przewóz żywych zwierząt  przewóz kabli przewóz napojów przewóz elementów budowlanych  przewóz kontenerów przewóz pojazdów  wywóz śmieci  utylizacyjny przewóz innych ładunków

Rodzaj pojazdu – autobus

Autobus rodzaj pojazdu to środek transportu przeznaczony do przewozu większej liczby pasażerów. Proces rejestracji pojazdu w tej kategorii wymaga spełnienia szczegółowych przepisów dotyczących bezpieczeństwa oraz warunków technicznych. Wpływ na proces rejestracji ma zarówno przeznaczenie pojazdu, jak i jego stan techniczny, co sprawia, że właściciel pojazdu musi regularnie przeprowadzać badania diagnostyczne. Autobus rodzaj pojazdu jest często wykorzystywany w transporcie publicznym, co oznacza, że jego rejestracja pojazdu wymaga przestrzegania dodatkowych regulacji. Współwłaściciel pojazdu, jeśli występuje, musi również dopełnić formalności związanych z rejestracją.

Rodzaj pojazdu i przeznaczenie co wpisać we wniosku o rejestrację? 

Każdy kierowca wcześniej czy później stanie przed koniecznością zarejestrowania pojazdu. Choć proces ten absolutnie nie jest skomplikowany, niekiedy schody mogą pojawić się na etapie wypełniania wniosku o rejestrację. W dokumencie podać należy dane właściciela, takie jak imię i nazwisko, adres, numer PESEL czy datę urodzenia, a także nazwę organu rejestrującego oraz miejsce, datę złożenia wniosku oraz informację dotyczącą tego, czy wniosek dotyczy rejestracji pojazdu, rejestracji czasowej czy wyrejestrowania.

W dalszej części wniosku wśród obowiązkowych informacji znajduje się rodzaj pojazdu i przeznaczenie, marka, typ oraz model pojazdu, rok produkcji, dotychczasowy numer rejestracyjny (jeśli samochód był wcześniej rejestrowany), numer VIN czy numer silnika. 

Wątpliwości może budzić rubryka pt. „rodzaj pojazdu i przeznaczenie”. Tutaj warto pamiętać, że przeznaczenie – o ile klasyfikacja przewiduje przeznaczenie pojazdu – należy wpisać zgodnie z przytoczoną wyżej klasyfikacją. 

Jak sprawdzić rodzaj pojazdu i przeznaczenie auta z drugiej ręki? 

Decydując się na zakup samochodu używanego, zarówno jego rodzaj, podrodzaj jak i przeznaczenie możemy sprawdzić za pomocą dwóch narzędzi – aplikacji mPojazd czy też dzięki zasobom usługi Historia Pojazdu. 

Ta pierwsza, aplikacja mPojazd, to aplikacja przygotowana przez Ministerstwo Cyfryzacji, do której dostęp mają właściciele oraz współwłaściciele sprawdzanego pojazdu, czyli ci, którzy są zarejestrowani w Centralnej Ewidencji Pojazdów. Oznacza to, że aplikacja nie zaspokoi ciekawości osób będących w posiadaniu samochodu wypożyczonego czy chociażby leasingowego. Dane dostępne w aplikacji są wiernym odzwierciedleniem wszystkich informacji zawartych w dowodzie rejestracyjnym, polisie ubezpieczenia OC oraz karcie pojazdu.

Drugim sposobem na zweryfikowanie informacji dotyczących zagadnienia “rodzaj pojazdu i przeznaczenie”, jest wspomniana wyżej Historia Pojazdu, z której – w przeciwieństwie do poprzednika – korzystać mogą wszyscy, którzy są zainteresowani danym samochodem. To właśnie dlatego, usługa ta zdaje egzamin na przykład w momencie planowanego kupna konkretnego samochodu. Dzięki niej możemy sprawdzić nie tylko, czy pojazd był kradziony, ale właśnie zweryfikować dane dotyczące podrodzajów czy przeznaczenia. Aby móc skorzystać z usługi, konieczna będzie znajomość numeru rejestracyjnego pojazdu, numeru VIN oraz daty pierwszej rejestracji. 

Zmiana przeznaczenia pojazdu – co to oznacza? 

Niegdyś szalenie popularne samochody z kratką, dziś bardzo często są jedynie wspomnieniem. Modne i pożądane były one w czasach, kiedy rejestrowano je jako samochody ciężarowe, a przedsiębiorcy mogli odliczyć VAT od zakupu paliwa, serwisowania czy wymiany części. Wszystko zmieniło się jednak wraz ze zmianą przepisów. Dziś, wbrew pozorom, nie jest tak trudno znaleźć samochód z kratką, nieco trudniejszym zadaniem będzie jednak jej demontaż. 

Co najważniejsze – właściciel auta nie może zrobić tego na własną rękę. Do zmiany przeznaczenia pojazdu nie wystarczy jedynie usunięcie kratki, a konieczne będzie wprowadzenie zmian w dowodzie rejestracyjnym. Skąd takie wymagania? Warto mieć na uwadze, że demontaż kratki w samochodzie postrzegany jest w kategoriach zmiany konstrukcyjnej w pojeździe. Co więcej – rodzaj pojazdu i przeznaczenie może mieć również wpływ na wysokość składki ubezpieczeniowej. Obowiązkiem właściciela auta będzie również poinformowanie towarzystwa o zmianie przeznaczenia pojazdu. 

Zmiana przeznaczenia pojazdu to proces wymagający aktualizacji dokumentacji rejestracyjnej. Zmiana samochodu ciężarowego na pojazd osobowy lub odwrotnie wiąże się z koniecznością przeprowadzenia stosownych badań technicznych i zgłoszenia tej zmiany w urzędzie. Zmiana samochodu ciężarowego na osobowy wymaga spełnienia szczególnych warunków, ponieważ przeznaczenie pojazdu wymaga odpowiednich zapisów w dowodzie rejestracyjnym. Pojazd przeznaczenie cysterna to przykład pojazdu specjalnego, którego rejestracja podlega specyficznym wymaganiom wynikającym z przepisów transportowych.

Jak zmienić przeznaczenie pojazdu – krok po kroku 

Samodzielny demontaż kratki wydaje się banalnie prosty. Schody zaczynają się w momencie, gdy do głosu dochodzą przepisy. Według nich, wszelkie zmiany konstrukcyjne pojazdu powinny być przeprowadzane w miejscu do tego uprawnionym. W tym przypadku będą to podmioty świadczące usługi w zakresie konserwacji i naprawy pojazdów samochodowych. Tam też zdemontowana zostanie kratka, zamontowany dodatkowy zagłówek czy pasy bezpieczeństwa.

Następnie z zaświadczeniem dotyczącym zakresu wykonanych zmian, należy udać się do Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów, ponieważ każda zmiana konstrukcyjna musi zostać zatwierdzona przez wykwalifikowanego pracownika. Ostatnim krokiem prowadzącym do zmiany przeznaczenia pojazdu będzie wizyta w wydziale komunikacji i naniesienie zmian w dowodzie rejestracyjnym. Na złożenie wniosku o wydanie nowego dowodu mamy dokładnie 30 dni od momentu wykonania badania technicznego.

Podobna droga czeka także wszystkich tych, którzy zdecydują się na montaż instalacji gazowej, zmianę pojemności silnika czy chociażby przerobienie samochodu osobowego na samochód ciężarowy. 

PODSUMOWANIE

Rodzaj i przeznaczenie pojazdu mają kluczowe znaczenie dla jego użytkowania, rejestracji oraz spełniania wymogów prawnych. Rejestracja pojazdu wymaga uwzględnienia wszystkich czynników związanych z jego specyfiką, a także przeznaczeniem. Pojazdy samochodowe różnią się między sobą pod względem funkcjonalności, co ma wpływ na proces ich rejestracji. Każdy właściciel, decydując się na zakup pojazdu, powinien dokładnie sprawdzić jego rodzaj oraz przeznaczenie, aby uniknąć problemów formalnych związanych z jego rejestracją i użytkowaniem.

• Pojazdy klasyfikujemy ze względu na rodzaj, podrodzaj oraz kategorie homologacyjne. 
• Zmiana przeznaczenia pojazdu polega na modyfikacji, w wyniku której na przykład samochód osobowy może zostać zarejestrowany jako samochód ciężarowy czy chociażby kamper.
• Wprowadzając jakiekolwiek zmiany konstrukcyjne w pojeździe, konieczne jest wykonanie badania technicznego w Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów, a następnie złożenie wniosku o wydanie nowego dowodu rejestracyjnego.
• Właściciel samochodu ma obowiązek poinformować towarzystwo ubezpieczeniowe o dokonanych zmianach, a to ma z kolei pełne prawo do przeprowadzenia rekalkulacji składki ubezpieczeniowej.