Dorota Bajorek
Dorota Bajorek
Aktualizowano: 06.06.2023 Komunikacyjne
🕐 Ten artykuł przeczytasz w 10 minut.
Rate this post

Nie od dziś wiadomo, że każdy pojazd mechaniczny musi posiadać ważną polisę OC. Skoro każdy, to czy także pojazd uprzywilejowany? Oczywiście. W jego przypadku ubezpieczenie jest niezwykle ważne. Czym więc jest pojazd uprzywilejowany? Jakie ma prawa? Jakie zasady obowiązują, jeśli chodzi o ubezpieczenie samochodu uprzywilejowanego? Poznaj szczegóły z tym związane.

<3
Uzupełnij tylko 2 pola i poznaj cenę OC/AC od razu!Poznaj cenę OC
X

Pojazd uprzywilejowany czyli jaki?

Pojazd uprzywilejowany to przede wszystkim taki, który w konkretnych sytuacjach ma specjalne prawa na drodze. Samochód taki może w razie potrzeby używać sygnałów świetlnych i dźwiękowych. Pierwsze skojarzenie to oczywiście samochód policji, straży czy pogotowie ratunkowe. Okazuje się jednak, że art. 53 ustawy Prawo o ruchu drogowym wymienia takich pojazdów znacznie więcej. Są to samochody wielu służb, a konkretnie:

  • jednostek ochrony przeciwpożarowej
  • zespołu ratownictwa medycznego
  • policji
  • jednostki ratownictwa chemicznego
  • Straży Granicznej
  • Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
  • Agencji Wywiadu
  • Centralnego Biura Antykorupcyjnego
  • Służby Kontrwywiadu Wojskowego
  • Służby Wywiadu Wojskowego
  • Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
  • Służby Więziennej
  • Biura Ochrony Rządu
  • kontroli skarbowej
  • Służby Celnej
  • straży gminnych (miejskich)
  • podmiotów uprawnionych do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa górskiego
  • Służby Parku Narodowego
  • podmiotów uprawnionych do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa wodnego
  • Inspekcji Transportu Drogowego.

Kiedy pojazd uznany zostaje za uprzywilejowany?

Każdy z wyżej wymienionych samochodów musi spełnić określone warunki, by zostać uznany w danej sytuacji za pojazd uprzywilejowany i korzystać ze swych specjalnych praw. Oznacza to, że dany pojazd, uczestnicząc w akcji, musi mieć podczas jazdy włączoną sygnalizację świetlną, dźwiękową oraz światła mijania lub drogowe. Gdy taki samochód się zatrzyma, ciągle biorąc udział w akcji, nadal jest uprzywilejowany. Wówczas nie musi już wysyłać sygnału dźwiękowego. A oto sytuacje, które definiują pojazd jako uprzywilejowany – są to:

  • uczestnictwo w akcji związanej z ratowaniem życia, ludzkiego zdrowia lub mienia albo koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa publicznego
  • przejazd kolumny pojazdów uprzywilejowanych
  • zapewnienie bezpieczeństwa osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, którym przysługuje ochrona.

Logiczne jest więc, że tylko wtedy pojazd uznawany jest za samochód uprzywilejowany. Jeśli więc radiowóz lub karetka przemieszają się po prostu z punktu a do punktu b w innym celu, czyli bez syreny i koguta, wtedy mają takie same prawa, jak każdy inny samochód na drodze. Muszą między innymi tak jak wszyscy pozostali stać w korku czy stosować się do ograniczeń prędkości.

Czytaj także: Ubezpieczenie auta przed rejestracją

Jakie prawa ma pojazd uprzywilejowany?

Jazda samochodem uprzywilejowanym czyli na przykład radiowozem czy karetką jest naprawdę niebezpieczna. Przede wszystkim dlatego, że w sytuacji, kiedy istnieje taka konieczność, kierowca ma prawo nie stosować się do przepisów ruchu drogowego. Oznacza to, że nie musi przestrzegać ograniczeń prędkości, co jest jak najbardziej logiczne, jeśli spieszy się do miejsca zdarzenia. Podobnie nie obowiązuje go czerwone światło.

Oczywiście kierowca pojazdu uprzywilejowanego musi zachować przy tym szczególną ostrożność.

To logiczne – kierowca karetki czy radiowozu na sygnale musi się zazwyczaj bardzo spieszyć i jednocześnie uważać, żeby przejechać bezpiecznie w sytuacji, w jakiej się znalazł. Co ciekawe, nawet w tych warunkach kierowca samochodu uprzywilejowanego musi dostosować się do poleceń osoby, która kieruje ruchem, czyli np. policjanta.

Pojazd uprzywilejowany a inni uczestnicy ruchu

Od dawna w naszym kraju do dobrego tonu należało tworzenie na drodze odpowiedniego przejazdu dla karetek. Kierowcy ustępowali miejsca pojazdom na sygnale, świadomi takiej potrzeby. Jednak właściwe zachowanie to nie tylko kwestia kultury. Przecież od tego, jak szybko na miejscu pojawią się odpowiednie służby, zależy często życie, zdrowie lub bezpieczeństwo poszkodowanych osób.

Dlatego po nowelizacji, która weszła w życie w 2019 roku, istnieje w Polsce obowiązek tworzenia na drodze korytarza życia dla pojazdów jadących na sygnale. Samochodom uprzywilejowanym należy bezwzględnie ustąpić pierwszeństwa. Dotyczy to nie tylko innych aut na drodze, ale także pieszych i rowerzystów, którzy także mają obowiązek zwracać uwagę na pojazdy poruszające się na sygnale.

Samochody uprzywilejowane a mandaty

Skoro już poruszona została kwestia wzajemnych relacji na drodze samochodów uprzywilejowanych i pozostałych uczestników ruchu, to warto wspomnieć o ewentualnych karach za niestosowanie się do przepisów. Pierwsza i najważniejsza kwestia jest taka, że kierowca pojazdu uprzywilejowanego absolutnie nie zostanie ukarany za złamanie przepisów podczas akcji. Jednak jeśli jechałby na sygnale odebrać obiad ze stołówki, żeby nie stać w korku, wówczas grozi mu 300 zł mandatu za bezpodstawne wykorzystanie ułatwień w ruchu.

Z kolei inni kierowcy za łamanie przepisów związanych z pojazdami uprzywilejowanymi na pewno zostaną ukarani mandatem. Za nieustąpienie pierwszeństwa pojazdowi na sygnale kierowca otrzyma 300 zł mandatu oraz 5 punktów karnych. Identyczna grzywna plus 3 punkty grożą za wyprzedzanie w terenie zabudowanym karetki czy radiowozu w akcji.

Ubezpieczenie samochodu uprzywilejowanego jest ważne

Oczywiste dla wszystkich jest, że każdy pojazd mechaniczny poruszający się po naszych drogach musi mieć aktualną polisę OC. Obowiązek opłacania komunikacyjnego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej dotyczy także samochodów uprzywilejowanych. Mało tego, jest on jeszcze bardziej uzasadniony w ich przypadku. Dlaczego? To proste – przecież jazda karetką czy wozem strażackim może być w wielu sytuacjach znacznie bardziej niebezpieczna niż prowadzenie zwykłego auta.

Szczególnie łatwo o kolizję właśnie dlatego, że kierowca musi się spieszyć i ma prawo przekraczać prędkość.

Przejazd na czerwonym świetle przez skrzyżowanie też może okazać się nie lada wyzwaniem. Problem nie tkwi wyłącznie w kierowcy auta na sygnale. To przecież także inni uczestnicy ruchu mogą nie zauważyć pędzącego pogotowia czy radiowozu i o nieszczęście wtedy bardzo łatwo. Rozkojarzenie kierowców, głośna muzyka w aucie, niedostosowanie się do przepisów sprawiają, że liczba wypadków z udziałem pojazdów uprzywilejowanych wciąż rośnie.

Ubezpieczenie pojazdu uprzywilejowanego – OC              

Omawiając dokładniej ubezpieczenie samochodu uprzywilejowanego, rozpoczniemy od polisy OC. Jak już zostało wspomniane, poruszanie się samochodem na sygnale w miejskiej codzienności skrzyżowań, korków, zatłoczonych ulic jest szczególnie niebezpieczne. Pośpiech w czasie akcji może mimo najszczerszych chęci kierowcy karetki czy radiowozu skutkować groźnymi zdarzeniami, których nie sposób uniknąć. Oczywiście w związku z tym wszyscy właściciele pojazdów uprzywilejowanych są zobowiązani do wykupienia polisy OC.

To z niej właśnie pokryte zostaną koszty naprawy innego pojazdu uszkodzonego przez samochód uprzywilejowany lub wypłacone odszkodowanie osobom poszkodowanym w wypadku. Czy w każdej sytuacji można na to liczyć? Na pewno nie. Trzeba bowiem przede wszystkim ustalić, kto jest winny po stłuczce z karetką. Każdy taki przypadek rozpatrywany jest indywidualnie. Odszkodowanie otrzymamy jedynie wówczas, gdy jesteśmy w stanie czarno na białym udowodnić, że kierowca, jadąc na sygnale i pędząc do akcji, nie zachował szczególnej ostrożności. A w związku z uprawnieniami, które mają pojazdy uprzywilejowane, nie będzie to łatwe.

OC pojazdów uprzywilejowanych – o tym warto pamiętać

Czy ubezpieczenie samochodu uprzywilejowanego w przypadku OC charakteryzuje się czymś szczególnym? Na pewno nie. Zakres polisy jest identyczny, jak w przypadku pozostałych pojazdów. Wiadomo, że ubezpieczenie samochodu uprzywilejowanego chroni od finansowych skutków szkody, którą kierowca wyrządzi innemu uczestnikowi ruchu. Nie ma też problemów z wyborem polisy, ponieważ każdy ubezpieczyciel ma w swojej ofercie propozycję dla takich samochodów.

Jedyna różnica, o której trzeba pamiętać, to fakt, że w związku z dużym ryzykiem składka na pewno będzie wyższa niż w przypadku przeciętnego ubezpieczenia dla innego pojazdu.

Ubezpieczenie samochodu uprzywilejowanego – autocasco

Czy mimo znacznie większego ryzyka uszkodzenia niż w przypadku innych samochodów towarzystwa ubezpieczeniowe decydują się na oferowanie AC dla pojazdów uprzywilejowanych. Okazuje się, że tak. Tym razem jednak nie każdy ubezpieczyciel otoczy ochroną autocasco pojazdy uprzywilejowane.

Niektóre firmy wyraźnie wyłączają ogólnie tego typu samochody z polisy AC. Inne z kolei ubezpieczają pojazdy uprzywilejowane wielu służb, ale nie chronią karetek i samochodów służących do ratowania życia.

Jednak wielu właścicieli floty samochodów uprzywilejowanych poszukuje oferty AC. Dzieje się tak dlatego, że to dobrowolne ubezpieczenie komunikacyjne chroni właściciela od konieczności ponoszenia kosztów naprawy pojazdu  uszkodzonego w różnych sytuacjach, a między innymi:

  • w kolizji z innym pojazdem
  • w razie uszkodzenia przez kierowcę pojazdu
  • w zderzeniu z dzikim zwierzęciem
  • w razie zniszczenia przez siły natury (grad, powódź, pożar).

AC samochodów uprzywilejowanych

W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia AC, cena polisy zawsze będzie zależała w dużej mierze od zakresu ochrony. Im szersza ochrona, tym wyższa cena. Jednak na AC nie należy oszczędzać, jeśli chcemy, by pojazd był odpowiednio chroniony w jak największej ilości sytuacji, które mogą się zdarzyć. A wiadomo, że o uszkodzenie karetki, wozu strażackiego, radiowozu, a także samochodów innych służb bardzo łatwo w czasie akcji. Firmy ubezpieczeniowe podejmują się tej ochrony mimo takiego właśnie nietypowego ryzyka. Jednak podobnie jak w przypadku OC, również autocasco może kosztować znacznie więcej niż przeciętna polisa.

Wybór AC należy zacząć od przejrzenia warunków ubezpieczenia i odszukania informacji, czy dany pojazd w ogóle może być objęty polisą autocasco. Następnie warto wybrać polisę, która zadba o pojazd uprzywilejowany w odpowiedni do ryzyka sposób. Oczywiście wszystkie informacje dotyczące ubezpieczenia znajdują się w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Dokument ten należy przeczytać, by poznać kwestie związane z daną polisą.

PODSUMOWANIE:

  • Pojazdy uprzywilejowane określone zostały w art. 53 ustawy Prawo o ruchu drogowym i oprócz karetki, radiowozu czy samochodu strażackiego należą do tej grupy samochody wielu służb.
  • Samochód uprzywilejowany to taki, który uczestniczy w akcji związanej z ratowaniem życia lub zapewnieniem bezpieczeństwa, porusza się z włączoną sygnalizacją świetlną i dźwiękową oraz światłami mijania lub drogowymi.
  • Samochód uprzywilejowany ma prawo w takiej sytuacji nie przestrzegać przepisów drogowych, a inni uczestnicy ruchu tworzą korytarz życia oraz ustępują pierwszeństwa.
  • Ubezpieczenie samochodu uprzywilejowanego jest obowiązkowe w przypadku polisy OC, a jego cena może być wyższa od średniej ceny OC.
  • AC pozwala na pokrycie kosztów naprawy pojazdu uprzywilejowanego, a warunki zawarte są w OWU umowy.

 

Dorota Bajorek
Dorota Bajorek

Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, autorka tekstów w Internecie. Dzięki pisaniu łączy przyjemne z pożytecznym. Miłośniczka natury, dobrej książki i sudoku.

Dołącz do dyskusji

Budowa DK9
Budowa DK9 Autor Weronika Cichocka Komunikacyjne
GDDKiA zapowiedziała budowę nowego odcinka drogi krajowej DK9, który będzie kluczowym elementem poprawy ruchu na osi północ-południe w okolicach Rzeszowa. Ten imponujący fragment trasy rozciągnie się na 60 kilometrów, stanowiąc znaczący krok w ułatwieniu podróży dla kierowców w tym...
Czytaj dalej
Które auta mogą jeździć na E10
Które auta mogą jeździć na E10? Autor Weronika Cichocka Komunikacyjne
Od 1 stycznia 2024 roku, polskie stacje paliw wprowadzają rewolucyjną zmianę - benzynę silnikową 95-oktanową zawierającą do 10% biokomponentów, znaną jako E10. Ta przełomowa inicjatywa zastąpi obecną benzynę E5 o tej samej liczbie oktanowej. Co to oznacza dla kierowców i jak wpłynie...
Czytaj dalej