Dorota Bajorek
Dorota Bajorek
Aktualizowano: 14.03.2022 Komunikacyjne
🕐 Ten artykuł przeczytasz w 12 minut.
4.7/5 - (3 votes)

Początek wiosny i końcówka jesieni to szczególny czas dla właścicieli samochodów. To właśnie wtedy ma miejsce jak co roku sezonowa wymiana opon. I właśnie od razu należy podkreślić, że zdecydowana większość kierowców stosuje się do tych zasad, by dopasować opony do aktualnych warunków panujących na drodze. Czy istnieje prawny obowiązek wymiany opon? Kiedy najlepiej zmieniać opony i dlaczego warto? Jak dobrać opony i jak o nie zadbać? Oto najważniejsze informacje dotyczące sezonowości opon i ich wymiany.

<3
Uzupełnij tylko 2 pola i poznaj cenę OC/AC od razu!Poznaj cenę OC
X

Dlaczego zmieniamy opony?

Jeśli popatrzymy na to z perspektywy czasu, to jeszcze 30 lat temu samochody jeździły na tych samych oponach przez cały rok. Od tego czasu technologia poszła bardzo szybko do przodu. Gumy sezonowe to właśnie efekt rozwoju przemysłu motoryzacyjnego. Idea jest bardzo słuszna – powstały mieszanki gum, które inaczej dopasowują się do warunków letnich, a inaczej do zimowych. Do tego każda z rodzajów opon ma zupełnie odmienny typ bieżnika, który ma spełniać swoje zadania na gorącym asfalcie i zimnej, oblodzonej nawierzchni.

A to wszystko ma tak naprawdę jeden cel – zapewnienie jak największego bezpieczeństwa na drodze. Przecież pogoda nas nie rozpieszcza, a różnice temperatur w ciągu roku w naszym klimacie sięga kilkudziesięciu stopni, więc opony samochodowe muszą sobie z tym jakoś poradzić. Dlatego kierowcy bez narzekania ustawiają się w kolejce, by zmienić opony na następny sezon. Istnieje jednak odstępstwo od tej zasady – niektórzy kierowcy wybierają opony całoroczne.

Sezonowa wymiana opon kiedy to zrobić?

Pewnie każdy kierowca co roku zastanawia się, kiedy jechać do wulkanizatora, by zmienić opony na nadchodzący sezon. Pogoda wiosną i jesienią zazwyczaj jest przejściowa, ciepła i słoneczna aura przeplata się z przymrozkami i śniegiem. 31 marca? 3 listopada? Oczywiście nie ma konkretnej daty, która wyznacza obowiązek wymiany ogumienia. Od czego więc zależy, kiedy to zrobimy w swoim aucie?

Trzeba kierować się przede wszystkim zaleceniami i odrobinę intuicją w przewidywaniu pogody.

A jakie to zalecenia dotyczą wymiany opon letnich na zimowe i odwrotnie? Otóż:

  • na oponach zimowych powinno się jeździć, gdy średnia dobowa temperatura nie przekracza kilka dni z rzędu 7⁰C
  • na oponach letnich z kolei odwrotnie – powinno się je założyć na koła, gdy średnia dobowa temperatura zacznie się utrzymywać na poziomie co najmniej 7⁰C.

Wymiana opon na letnie

Już wiadomo, że odpowiednia pora na założenie letnich gum nadchodzi, gdy temperatura rośnie powyżej 7⁰C. A dlaczego letnie opony spisują się doskonale właśnie podczas wysokich temperatur, które wtedy panują? Otóż każdy rodzaj opon sezonowych wykonywany jest z innej mieszanki gum. Składniki letnich opon  o odpowiednich parametrach sprawiają, że jest ona miękka.

Dzięki temu letnie opony zapewniają samochodowi doskonałą przyczepność na mokrej i suchej nawierzchni drogi, gdy na zewnątrz panują wysokie temperatury. Ale to nie wszystko. Dodatkowo jako kierowca możesz liczyć na świetne prowadzenie samochodu także w trudniejszych warunkach. Bieżnik stosowany w letnich oponach poprawia sterowność i ułatwia odprowadzanie wody w czasie deszczu. Miękka letnia opona skraca do minimum drogę hamowania.

Wymiana opon na zimowe

Analogicznie dzieje się w przypadku opon zimowych. Zakładamy je na koła wtedy, gdy temperatura wyraźnie spada i utrzymuje się na poziomie poniżej 7⁰C.

Do produkcji opon zimowych używa się specjalistycznej mieszanki, która sprawia, że guma zachowuje się optymalnie w niskiej temperaturze.

W zimie niskim temperaturom często towarzyszy wilgoć. W takich warunkach opony zimowe nadal zachowują miękkość i elastyczność w przeciwieństwie do letnich, które byłyby przy niskiej temperaturze twarde i ślizgałyby się po drodze. Dzięki temu opony zimowe poprawią bezpieczeństwo, skracają drogę hamowania i pozwalają uniknąć poślizgu.

Kilka słów o oponach całorocznych

Oprócz kierowców, którzy co sezon zmieniają opony, istnieją także zagorzali zwolennicy opon całorocznych. Są oni jednak w zdecydowanej mniejszości. Opony wielosezonowe stanowią kompromis między możliwościami opon zimowych i letnich. Mają one za zadanie jednocześnie nie ścierać się w lecie i nie ślizgać na zimowej nawierzchni. Jednak właściwości opon całorocznych jeszcze nie dorównały oponom sezonowym.

Na pewno jest to rozwiązanie teoretycznie bardziej korzystne cenowo, ponieważ odpada wymiana opon na wiosnę i jesienią. Jednak coś za coś. Opony wielosezonowe przeznaczone są do jazdy tylko przez 3 sezony, podczas gdy ogumienie sezonowe może służyć kierowcy nawet przez 6 sezonów. A więc w przypadku gum wielosezonowych w grę też wchodzi co jakiś czas wymiana opon.

Wymiana opon – co mówi prawo?

A teraz czas na postawienie zasadniczego pytania. Czy polskie prawo przewiduje sezonowy obowiązek, jakim jest wymiana opon? Być może niektórzy tak właśnie myślą. Ale okazuje się, że nie. Nigdzie w przepisach nie ma mowy na ten temat.

Nie dostaniemy więc kary w razie kontroli, jeśli jedziemy w lecie na zimowych oponach. Nie będzie z tego powodu mandatu ani zatrzymania dowodu rejestracyjnego.

Zmieniamy więc opony nie z prawnego przymusu, ale z rozsądku i przede wszystkim w trosce o własne bezpieczeństwo, a także bezpieczeństwo swoich bliskich i innych użytkowników drogi.

Jednak są sytuacje, gdy jedno spojrzenie policjanta na opony może skończyć się mandatem. Nie chodzi jednak to rodzaj opon, ale o ich stan czyli zużycie eksploatacyjne. Polskie prawo przewiduje, że:

  • bieżnik opon dopuszczonych do użytku powinien mieć przynajmniej 1,6 mm i więcej
  • opony muszą być tej samej konstrukcji, o tym samym bieżniku na kołach jednej osi
  • guma nie może mieć widocznych pęknięć ani trwałych zewnętrznych elementów antypoślizgowych.

Łysa opona staje się bardzo niebezpieczna na drodze. Traci zwyczajnie przyczepność do jezdni. Jeśli chcesz oszczędzać na wymianie opon lub zwyczajnie o to nie dbasz i jeździsz na oponach ze zużytym bieżnikiem, sporo ryzykujesz. Mandat za łyse opony może sięgać nawet do kwoty 500 zł. Grozi za to także zabranie dowodu rejestracyjnego.

Na co zwrócić uwagę przy wymianie opon?

Aby jazda na komplecie opon, który masz w swoim aucie, była bezpieczna, musisz oczywiście pamiętać o kilku ważnych zasadach. Po pierwsze musisz zmierzyć się z prawdą o ich stanie, ponieważ opony muszą być w dobrej formie, kiedy zakładasz je na koła na cały następny sezon. Jeśli nie jesteś pewien, czy twoje gumy mają wystarczający bieżnik, na pewno możesz liczyć na pomoc mechanika, który  ci to powie. W serwisie można rozwiać także wiele innych wątpliwości dotyczących opon, ich zużycia i doboru.

Ważna kwestia dotyczy także rotacji opon na osiach. I oczywiście, aby jeździć bezpiecznie, na wszystkie koła musisz dobrać opony tego samego producenta, rozmiaru opon i stopnia zużycia.

Wymiana opon – kiedy kupić nowe gumy?  

Następną kwestią wartą poruszenia jest sprawa zawsze warta zastanowienia się – czy obecne opony jeszcze się nadają do dalszego użytkowania, czy czas zainwestować w nowe? Nikt oczywiście nie kupuje nowych gum z rozrzutności. Po prostu co jakiś czas sprzęt, w tym także opona na kole, się oczywiście zużywa. Dlaczego tak się dzieje? Otóż z czasem czyli w trakcie eksploatacji opon ścierają się one na drodze. Nie można tego całkowicie uniknąć nawet przy prawidłowym użytkowaniu opon.

Jeśli więc widzisz, że gumy są zniszczone lub starte – nie wahaj się i dla własnego bezpieczeństwa kup nowe.

Poza tym nawet, jeśli bardzo oszczędzasz opony, bo jeździsz niewiele i na krótkie dystanse, to i tak nie możesz mieć jednego kompletu opon na całe życie. To tak nie działa. Opony, na których jeździmy, nie powinny mieć więcej niż 10 lat. A co ciekawe, nawet jeśli opony by leżały i czekały na założenie i w ogóle nie były przez ten czas zużywane, to i tak nie będzie można z nich skorzystać. Guma traci po prostu po takim czasie swoje właściwości i nie nadaje się do użytku.

Jak jeździć, by nie zużywać nadmiernie opon?

Oczywiście nie możesz całkowicie uniknąć zużywania opon w samochodzie, ale potrafisz je nieco ograniczyć. Zależy to od kilku czynników, których musisz być świadomy. Przede wszystkim musisz unikać tego, co przyspiesza niszczenie opon. A są następujące przyczyny to:

  • kupno opon słabej jakości
  • agresywna jazda z częstym i ostrym hamowaniem
  • nieodpowiednie ciśnienie w oponach
  • źle wyważone koła
  • problemy z zawieszeniem
  • niewłaściwe przechowywanie opon

Jak prawidłowo przechowywać opony?

Przy sezonowej zmianie opon, musimy mieć na uwadze, by prawidłowo przechować opony do następnego razu, gdy będą potrzebne. Oczywiście obecnie takie przechowanie można zlecić profesjonalistom, czyli opony przezimują dla nas w warsztacie. Przecież nie każdy ma piwnicę lub inne pomieszczenia gospodarcze, w których może schować nieużywane akurat opony.

Jeśli jednak masz możliwość schować opony u siebie, musisz pamiętać o kilku ważnych zasadach. Opony letnie i zimówki powinny być przechowywane:

  • w stałej temperaturze – od -5 do + 25⁰C
  • przy wilgotności powietrza, która dochodzi maksymalnie do 70%
  • z daleka od różnych źródeł ciepła znajdujących się w pomieszczeniu np. grzejników i pieców
  • bez ekspozycji na działanie promieni słonecznych, bo to znacznie przyspiesza starzenie się gumy
  • z dala od rozpuszczalników lub produktów ropopochodnych a także urządzeń wydzielających ozon – np. transformatorów.

Po zdjęciu opon powinny one zostać oznakowane odpowiednio, by w następnym sezonie zostały przełożone na osiach. Dzięki takiej rotacji gumy zużywają się równomiernie.

Nie ma to jak profesjonalna wymiana opon

Tak przechowana opona powinna spokojnie przetrwać do czasu, kiedy znowu ruszy w trasę. Dobrze jest, jeśli wymiana opon odbywa się w profesjonalnym warsztacie. Wówczas można liczyć nie tylko na profesjonalną obsługę, ale i poradę. Korzystając z usług wulkanizatora, masz pewność, że koła zostaną dobrze dokręcone kluczem dynamometrycznym. A wcześniej mechanik wyczyści płaszczyznę styku obręczy z piastą. Wymiana opon kosztuje od 50 do nawet 100 zł za komplet. W warsztacie możesz liczyć także na dodatkowe usługi związane z dbałością o trwałość ogumienia takie jak:

  • wyważanie kół – założenie na obracające się koło ciężarków, by masy rozłożyły się równomiernie na całym jego obwodzie
  • ustawienie geometrii zawieszenia – dzięki temu opony będą równomiernie się zużywać
  • rotacja kół, czyli przełożenie opon na osiach w celu zrównoważenia zużycia bieżnika co 5-10 tys. km.

Pamiętaj, że samodzielnie możesz zmienić jedynie opony znajdujące się na felgach, które już wcześniej zostały profesjonalnie założone oraz wyważone. Samodzielnie nie jesteś w stanie wyważyć kół bez odpowiedniego sprzętu.

Ubezpieczenie opon – warto wykupić

Skoro mowa o oponach, to na pewno zainteresuje cię fakt, że również opony są objęte ochroną ubezpieczeniową. Oczywiście jest to polisa dobrowolna. Jeśli nie chcesz zdecydować się na wykupienie ubezpieczenia assistance i tak możesz otrzymać pomoc. Okazuje się, że wiele firm ubezpieczeniowych daje możliwość rozszerzenia polisy OC lub AC o pomoc w razie konieczności wymiany koła.

Chyba każdy z nas przeżył w swojej karierze za kółkiem złapaną gumę i związane z tym nieprzyjemności. Ubezpieczenie opon gwarantuje, że jeśli posiadamy ubezpieczenie z tą opcją,   otrzymamy niezbędną pomoc w razie wymiany uszkodzonej opony bez dodatkowych opłat. Czyli polisa pokryje koszty dojazdu pomocy drogowej, holowania czy robocizny.

PODSUMOWANIE:

  • Większość polskich kierowców zmienia w każdym sezonie opony z letnich na zimowe i odwrotnie.
  • W polskim prawie nie ma obowiązku sezonowej zmiany opon, jednak właściciele samochodów przestrzegają tego ze względu na większe bezpieczeństwo jazdy.
  • Opony letnie i zimowe wykonane są z odmiennych mieszanek gum, które gwarantują optymalną przyczepność w różnych warunkach.
  • Za jazdę na zużytych oponach, których bieżnik jest płytszy niż 1,6 mm grozi mandat w wysokości 500 zł i zablokowanie dowodu rejestracyjnego.
  • Opony nie powinny być użytkowane dłużej niż 10 lat.
  • W profesjonalnym warsztacie zadbają o sprawdzenie stanu opon a także wyważenie kół.
  • Pamiętaj, by odpowiednio przechować opony do następnego sezonu.
  • Warto wykupić w pakiecie z AC ubezpieczenie opon.

Dorota Bajorek
Dorota Bajorek

Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, autorka tekstów w Internecie. Dzięki pisaniu łączy przyjemne z pożytecznym. Miłośniczka natury, dobrej książki i sudoku.

Dołącz do dyskusji

Budowa DK9
Budowa DK9 Autor Weronika Cichocka Komunikacyjne
GDDKiA zapowiedziała budowę nowego odcinka drogi krajowej DK9, który będzie kluczowym elementem poprawy ruchu na osi północ-południe w okolicach Rzeszowa. Ten imponujący fragment trasy rozciągnie się na 60 kilometrów, stanowiąc znaczący krok w ułatwieniu podróży dla kierowców w tym...
Czytaj dalej
Które auta mogą jeździć na E10
Które auta mogą jeździć na E10? Autor Weronika Cichocka Komunikacyjne
Od 1 stycznia 2024 roku, polskie stacje paliw wprowadzają rewolucyjną zmianę - benzynę silnikową 95-oktanową zawierającą do 10% biokomponentów, znaną jako E10. Ta przełomowa inicjatywa zastąpi obecną benzynę E5 o tej samej liczbie oktanowej. Co to oznacza dla kierowców i jak wpłynie...
Czytaj dalej