Większość z nas mniej więcej orientuje się, jakie są konsekwencje stłuczki prywatnym autem. Ta sama sytuacja w przypadku jazdy samochodem służbowym może być bardziej skomplikowana. Co więcej, może wiązać się z odpowiedzialnością finansową pracownika. Z jakimi konsekwencjami musimy się liczyć, gdy faktem stanie się stłuczka samochodem służbowym? W przypadku spowodowania stłuczki autem służbowym jedno jest pewne – poszkodowany dostanie odszkodowanie. Ale czy za powstałe szkody odpowiada kierowca pojazdu służbowego? Odpowiedź jest jedna: to zależy.
Z tego artykułu dowiesz się...
Szkoda wyrządzona pracodawcy – odpowiedzialność pracownika
Czy ty w związku z charakterem wykonywanej pracy, czy też jako forma dodatkowego bonusa do pensji, część z pracowników dostaje do dyspozycji służbowe auto. Fajnie, ale warto pamiętać, że za spowodowanie uszkodzeń, pracownicy mogą zapłacić z własnej kieszeni. Zgodnie z jedną poniższych zasad.
Pierwsza to zasada odpowiedzialności materialnej, wynikająca z kodeksu pracy. Pracownik odpowiada do wysokości rzeczywistej straty, ale przy nieumyślnej szkodzie nie może to być kwota wyższa niż 3-miesięczne wynagrodzenie.
Gdy jednak szkoda była wyrządzona celowo, pracownik ponosi pełną odpowiedzialność materialną. Jeśli więc rozbiliśmy służbowy samochód nie przez przypadek, ale specjalnie, będziemy za to musieli zapłacić dokładnie tyle, ile był wart zniszczony pojazd.
Czytaj także: Oświadczenie sprawcy kolizji na parkingu
Przy czym pracodawca musi udowodnić winę umyślną pracownika.
Umowa o odpowiedzialności materialnej za samochód służbowy
Drugą, odrębną zasadą odpowiedzialności pracownika jest zasada odpowiedzialności za mienie powierzone. W przeciwieństwie do zasady odpowiedzialności materialnej pracownik odpowiada za powierzone mienie w pełnej wysokości niezależnie czy szkoda była spowodowana umyślnie czy nie.
Sposób przekazania pojazdu nie jest specjalnie regulowany i zależy od wewnętrznych procedur w danej firmie. Gdy mamy jednak do czynienia z powierzeniem auta, odbywa się to na podstawie oddzielnej umowy o odpowiedzialności materialnej za powierzony samochód służbowy. Jej celem jest określenie praw i obowiązków stron w związku z powierzonym autem służbowym.
Co powinno się znaleźć w umowie o odpowiedzialności materialnej za powierzony samochód służbowy?
- strony umowy
- przedmiot umowy (dane powierzonego auta)
- prawa i obowiązki pracownika dotyczące użytkowania auta
- zakres odpowiedzialności pracownika za auto
- zasady dotyczące prywatnego użytkowania auta (jeśli pracodawca dopuszcza taką możliwość)
- warunki rozwiązania umowy
Odszkodowanie dla pracodawcy – kiedy mu się należy
Jak wiadomo, każdy posiadacz auta musi zawrzeć umowę ubezpieczenia OC i może do tego dołączyć AC oraz inne ubezpieczenia dodatkowe. W przypadku pojazdów służbowych ubezpieczenie zawierane jest przez firmę. Tym samym, jeśli kierowca auta służbowego będzie miał stłuczkę, naprawę szkody i jej koszty bierze na siebie ubezpieczyciel. I do tego momentu sprawa jest prosta.
W przypadku aut służbowych jest trochę ale. Są określone sytuacje, w których towarzystwo zwróci się o zwrot wypłaconych środków do firmy, a ta w konsekwencji do pracownika.
Dzieje się tak, gdy:
- pracownik spowodował szkodę pod wpływem alkoholu lub innych używek
- pracownik nie miał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem
- pracownik zbiegł z miejsca zdarzenia
- pojazd prowadziła inna osoba niż upoważniony pracownik (i umowa lub regulamin nie dopuszczały takiej sytuacji)
- szkoda wydarzyła się poza granicami kraju, a umowa lub regulamin pozwalały tylko na poruszanie się autem służbowym po Polsce
Stłuczka samochodem służbowym przy braku AC
Im częściej jeździmy autem służbowym, tym prawdopodobieństwo stłuczki rośnie. Jeśli do zdarzenia doszło z winy pracownika, a auto nie miało AC, cóż, oznacza to, że naraził on swojego pracodawcę na stratę. Odpowiedzialność pracownika, w tym finansowa, za szkody na powierzonym mieniu wynikają wprost z prawa pracy lub z umowy o odpowiedzialności materialnej za powierzony samochód służbowy.
Zdarza się jednak, że i polisa AC nie uchroni kieszeni pracownika. Zdarza się, że przy ubezpieczeniu casco z udziałem własnym pracodawca koszt tych udziałów przerzuca na użytkownika auta służbowego. Problemy mogą się też pojawić przy kradzieży auta. Gdy auto zaginęło z kluczykami w środku lub dowodem rejestracyjnym, towarzystwo odmówi wypłaty odszkodowania. A pracodawca może domagać się zwrotu kosztów od pracownika.
Ubezpieczenie OC pracownika – czy coś daje?
Na koniec warto przypomnieć podstawową zasadę komunikacyjnych ubezpieczeń obowiązkowych. OC na samochód jest przypisane do auta i zawierane przez jego właściciela. Co to oznacza w praktyce? Że przy kolizji autem służbowym nie ma znaczenia ubezpieczenie OC pracownika.
PODSUMOWANIE:
- Pracownicy jeżdżący samochodami służbowymi odpowiadają za potencjalne szkody na zasadzie odpowiedzialności materialnej lub na zasadzie odpowiedzialności za mienie powierzone.
- Zasada odpowiedzialności materialnej jest regulowana kodeksem pracy. Zgodnie z przepisami pracodawcy należy się odszkodowanie od pracownika, gdy ten uszkodzi auto służbowe. Koszt rekompensaty musi być równy stracie, ale też nie może przekroczyć 3-krotności pensji pracownika, chyba że szkodę spowodował on celowo. Wtedy pracownik musi pokryć pełny koszt.
- Pełne odszkodowanie dla pracodawcy należy się także w przypadku stłuczki autem służbowym lub innych uszkodzeń pojazdu, gdy ten został pracownikowi powierzony. Najczęściej dzieje tak na podstawie odrębnej umowy o odpowiedzialności materialnej za powierzony samochód służbowy.
Przeczytaj więcej na temat: kolizja
Kolizja drogowa
Kolizja drogowa
Szkoda parkingowa
Szkoda parkingowa
Oświadczenie sprawcy kolizji drogowej [PDF]
Oświadczenie sprawcy kolizji drogowej [PDF]
Zarysowanie auta na parkingu
Zarysowanie auta na parkingu
Drobne uszkodzenia samochodu
Drobne uszkodzenia samochodu
Kolizja z rowerzystą
Kolizja z rowerzystą
Karambol a OC.
Karambol a OC.