1 października 2021 roku zakończyła się era systemu via-Toll na polskich drogach. Systematycznie i etapami zastąpił poprzednie rozwiązanie zupełnie nowy system opłat drogowych czyli system e-TOLL. Jakie korzyści niesie on ze sobą? Jak działa ten system? Kto korzysta z tego rozwiązania? Na jakich drogach obowiązuje? Poznaj szczegóły związane z elektronicznym systemem e-TOLL.
System e-TOLL – co to jest?
W ostatnich latach coraz częściej spotykamy się z nowoczesnymi rozwiązaniami w każdej dziedzinie życia. I słyszymy nowe nazwy. Jedną z nich jest właśnie pojęcie e-TOLL. Czym jest system e-TOLL? To całkowicie nowe rozwiązanie związane z uiszczeniem opłat za przejazd autostradą. To system, który umożliwia bezgotówkowe opłacanie należności za przejazd płatnymi drogami w Polsce. Płatne odcinki dróg to oczywiście poszczególne odcinki autostrad, którymi zarządza Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.
System e-TOLL wszedł w życie w czerwcu 2021 roku i zastąpił działający do tego czasu system viaToll.
Od tego momentu rozpoczęło się stopniowe wprowadzanie tego systemu w coraz szerszym zakresie. Rok wcześniej Szef Krajowej Administracji Skarbowej przejął od Głównego Inspektora Transportu Drogowego pobór opłaty elektronicznej za przejazd po drogach krajowych i opłaty za przejazd płatnymi odcinkami autostrad. Z tym wiąże się także utrzymanie, eksploatowanie i rozwijanie elektronicznego systemu poboru opłat.
Jak działa system e-TOLL?
System e-TOLL oparty został na najnowszych osiągnięciach technologicznych. Poprzedni system dział na zasadzie technologii radiowej. E-TOLL to krok naprzód, ponieważ powstał w oparciu o technologię pozycjonowania satelitarnego. Jak to działa? Otóż dane geolokalizacyjne przesyłane są do systemu i właśnie na tej podstawie nalicza się opłaty za przejazd odcinkami dróg płatnych. Do przekazywania danych lokalizacyjnych użytkownicy systemu e-TOLL mogą wybrać:
- aplikację mobilną e-TOLL PL
- urządzenia pokładowe OBU (On Board Unit)
- ZSL – Zewnętrzny System Lokalizacyjny.
E-TOLL – etapy wprowadzania
System elektronicznej opłaty za autostrady e-TOLL w naszym kraju wprowadzany został etapami. Jednocześnie stopniowo zastępował on poprzedni elektroniczny system opłat drogowych czyli viaToll. A odbywało się w następujących terminach:
- od czerwca 2021 uruchomiony został pobór opłat w e-TOLL dla pojazdów ciężkich o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i autobusów na płatnych odcinkach dróg w całym kraju
- do 30 września 2021 trwał okres przejściowy, w czasie którego funkcjonowały obok siebie dwa systemy e-TOLL i viaToll
- od 1 października 2021 – jedynym systemem opłaty elektronicznej na państwowych drogach płatnych w Polsce stał się e-TOLL.
- 1 grudnia 2021 – zlikwidowany został Manualny System Poboru Opłat na odcinkach autostrad: A2 Konin Wschód – Stryków oraz A4 Bielany Wrocławskie – Gliwice – Sośnica i uruchomiony został na tych odcinkach usługi bilet autostradowy.
Kto korzysta z systemu e-TOLL?
Grupa docelowa, której dedykowany jest system e-TOLL, zmieniała się wraz z kolejnymi etapami wprowadzania go w życie. W ciągu pierwszych miesięcy istniała jeszcze możliwość opłaty przez viaToll. Oznacza to, że od czerwca 2021 roku, na początkowym etapie funkcjonowania tego projektu do korzystania z systemu e-TOLL zachęcani byli przede wszystkim użytkownicy pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony.
Dołączyli także do nich kierowcy autobusów i to niezależnie od dopuszczalnej masy całkowitej. Oczywiście o ile pojazdy te poruszały się płatnymi odcinkami autostrad.
Jednak od 1 grudnia 2021 roku skończyła się dobrowolność i kierowcy pojazdów powyżej 3,5 tony oraz autobusów nie mogli już korzystać z innego rodzaju opłat za przejazd. Oznacza to, że system e-TOLL stał się dla nich obowiązujący.
A co z samochodami osobowymi? Otóż na początku także ich użytkownicy mogli korzystać z systemu, jeśli poruszali się z przyczepą i łączna masa całkowita zespołu pojazdów przekraczała 3,5 tony.
Natomiast od 1 grudnia 2021 roku na odcinkach płatnych A2 Konin Wschód – Stryków oraz A4 Bielany Wrocławskie – Gliwice – Sośnica jest to jedyny możliwy sposób na opłacenie w sposób elektroniczny przejazdu tymi drogami przez użytkowników osobówek.
Jakie korzyści płyną z wprowadzenia systemu e-TOLL?
Elektroniczny system opłaty za autostradę daje podstawową korzyść, jaką jest oszczędność czasu. Chyba każdy, kto jechał kiedykolwiek płatnym odcinkiem autostrady z bramkami, wie, jak potrafią one spowolnić ruch. System e-TOLL wyeliminował więc problem korków na płatnych drogach spowodowanych opóźnieniem w płaceniu za przejazd. Koniec ze staniem w kolejkach do bramek!
Od momentu, kiedy zlikwidowano manualny system opłat na płatnych odcinkach autostrad A2 Konin Wschód – Stryków oraz A4 Bielany Wrocławskie – Gliwice – Sośnica, każdy może korzystać z systemu e-TOLL. Wystarczy tylko zapłacić za przejazd za pomocą aplikacji e-TOLL PL lub przez e-bilet autostradowy. Jeśli jednak kierowca nie zarejestruje się w systemie, wystarczy, że wykupi stacjonarny bilet autostradowy na stacji benzynowej.
Co ciekawe, w ramach systemu e-TOLL użytkownicy będą mogli korzystać z Europejskiej Usługi Opłaty Elektronicznej.
Różnice między systemem e-TOLL a viaToll
Z jakiego powodu zmieniony został poprzedni system elektronicznego naliczania opłat za przejazd płatnymi odcinkami dróg? Na pewno z tego powodu, że nowe rozwiązanie jest nowocześniejsze. Poprzednia technologia radiowa zastąpiona została przez GPS, który przekazuje dane o lokalizacji danego auta. Czy w związku z tym zmieniły się stawki za przejazd płatnym odcinkiem autostrady? Okazuje się, że wprowadzenie nowoczesnej technologii nie wpłynęło na ceny, natomiast bardzo precyzyjnie monitoruje drogę i stawki za przejazd.
A jak wygląda przejście z systemu viaToll do e-TOLL? Na szczęście bez nieprzyjemnych niespodzianek. Wystarczyło wyrejestrować się ze starego systemu i zarejestrować w nowym. A co jeśli płacąc w systemie viaToll, kierowca nie wykorzystał wszystkich środków? Czy dało się je odzyskać i zapłacić z nich przejazdy w aktualnym systemie?
Kaucja i niewykorzystane środki z viaToll – czy przydały się w systemie e-TOLL?
Zaraz po zmianie systemów i odejścia od płacenia za autostrady przy pomocy viaToll był czas na załatwienie formalności związanych ze zmianami. Na pewno kierowca nie mógł zwrócić urządzenia OBU viaToll. A co z kaucją i niewykorzystanymi środkami z viaToll? Czy można je było odzyskać lub przeksięgować, aby nie przepadły? Zdecydowanie tak, ale tylko do 30 września 2022 roku.
Jeśli ktoś przegapił termin albo nie załatwił formalności z tym związanych, jego pieniądze przepadły.
Rejestracja w systemie e-TOLL dla samochodów osobowych – jak to zrobić?
Nie ma już bramek na płatnych odcinkach, na których obowiązuje e-TOLL. Nic dziwnego, że wielu kierowców osobówek chce zarejestrować się w systemie e-TOLL, aby ułatwić sobie przejazdy autostradami. Jak to zrobić? Otóż można wybrać jedną z możliwości, a mianowicie:
- online – na stronie rządowej e-TOLL za pomocą danych uwierzytelniających, takich jak profil zaufany, aplikacja mObywatel lub bankowość elektroniczna
- stacjonarnie – w Miejscach Obsługi Klienta e-TOLL – w tym celu należy okazać na miejscu dokument tożsamości, dowód rejestracyjny pojazdu oraz podać adres e-mail.
Aplikacja e-TOLL od tej pory będzie bardzo pomocnym narzędziem w uiszczaniu opłat autostradowych. Można ją pobrać na swój telefon ze sklepu w Google Play lub APP Store. A kiedy już zostanie zainstalowana, koniecznie trzeba wybrać metodę płatności. Można płacić za przejazdy na dwa sposoby, decydując się na:
- przedpłatę – w takiej sytuacji kierowca musi przelać na konto pieniądze, którymi każdorazowo zapłaci za przejazd
- odroczoną płatność – wtedy kierowca musi wpłacić odpowiednie zabezpieczenie.
Aplikacja e-TOLL jest intuicyjna, łatwa w obsłudze i nie potrzebuje częstych aktualizacji. A jeśli użytkownik samochodu potrzebuje ją doładować, może to zrobić na różne sposoby w IKK/aplikacji mobilnej e-TOLL PL poprzez:
- przelew bankowy
- kartę płatniczą
- kartę flotową
- płatność mobilną – BLIK, Pay-By-Link.
Jak kupić bilet autostradowy?
Bilet autostradowy to jedna z możliwości zapłaty za przejazd płatną drogą dla pojazdów do 3,5 tony. Można go wykupić na stacjach sieci PKN Orlen, na niektórych stacjach sieci Lotos, w aplikacji e-TOLL, a także przez aplikacje partnerskie. Co trzeba pamiętać o bilecie autostradowym? Przede wszystkim to, że wykupiony bilet traci ważność po 48 godzinach od jego wykupienia. Chyba, że kierowca podczas zakupu poda datę przejazdu, wówczas można się zaopatrzyć w bilet nawet 60 dni wcześniej. W tym celu trzeba podać:
- numer rejestracyjny samochodu osobowego lub motocykla
- odcinek autostrady
- planowaną datę i godzinę rozpoczęcia przejazdu.
Ważna jest także kwestia zwrotu biletów. W razie potrzeby bilet należy zwrócić w ten sam sposób i u tego sprzedawcy, u którego się go kupiło.
Aplikacje partnerskie – gdzie jeszcze można kupić bilet autostradowy?
Z pomocą w opłatach za przejazd autostradą przychodzą też aplikacje partnerskie. Wśród nich warto wymienić aplikacje:
- aplikacja Autopay
- aplikacja mPay
- aplikacja mFlota
- aplikacja IKO.
Na każdej z nich trzeba się zarejestrować i podać takie dane jak imię i nazwisko, numer telefonu,
numer karty debetowej, numer rejestracyjny i markę pojazdu. Aby aplikacja prawidłowo zadziałała, potrzebne jest uprawnienie do lokalizacji, inaczej pojawi się problem z płatnością. Aplikacja nie będzie w stanie prawidłowo uiścić opłaty także w kilku innych sytuacjach. Może się tak zdarzyć, gdy kierowca zbyt późno włączy aplikację, za szybko przejedzie przez punkt opłat, czy jego telefon pracuje w trybie oszczędzania baterii. Wtedy zaległy bilet można wykupić w terminie 3 dni na stronie partnera systemu e-TOLL.
Czy wszędzie obowiązuje system e-TOLL?
To byłoby zbyt proste rozwiązanie, gdyby w całym kraju obowiązywała ta sama zasada. Niestety tylko część płatnych dróg podlega systemowi e-TOLL. Płacenie za autostrady jest więc mocno skomplikowane. Dlatego przed przejazdem przez płatne odcinki trzeba mieć świadomość, w jaki sposób można opłacić daną autostradę. Koncesyjne odcinki autostrad można opłacić przy użyciu następujących aplikacji:
- A4 – Kraków – Katowice – aplikacja Autopay lub urządzenie A4 Go
- A1 – Rusocin – Nowa Wieś – aplikacja Autopay
- A2 – Konin – Świecko – płatność tylko w systemie manualnym przy bramkach.
System e-TOLL obejmuje więc jedynie na dwóch odcinkach autostrad A2 Konin Wschód – Stryków oraz A4 Bielany Wrocławskie – Gliwice – Sośnica.
Trzeba mieć jednak świadomość, że w przyszłości wszystkie autostrady w Polsce będą płatne i obejmie je któryś z systemów elektronicznych opłat.
Czy w samochodach osobowych warto stosować urządzenie OBU e-TOLL?
Część kierowców stawia na inne rozwiązanie niż aplikacja mobilna. Tym bardziej, że problem z jej skutecznością może się pojawić choćby w przypadku słabej baterii. Podobnie, jeśli kierowca nie zdąży włączyć aplikacji. Niestety nie jest to rozwiązanie idealne, ponieważ często się zawiesza i restartuje akurat w czasie, gdy powinna pobierać opłaty.
Dlatego by uniknąć takich niespodzianek, można w aucie zainstalować urządzenie OBU e-TOLL. OBU to urządzenie, którego nazwa pochodzi od angielskiego On Board Unit. Jeśli przed wyruszeniem w drogę doładuje się w nim środki, można spokojnie jeździć nie martwiąc się o opłaty, które urządzenie samo nalicza.
Co grozi za brak opłaty e-TOLL na autostradzie?
Jazda po płatnym odcinku drogi bez opłaty oczywiście może zakończyć się wysokim mandatem. Oczywiście zdarza się, że ktoś jest urodzonym szczęściarzem i mimo że zapomni zapłacić lub ma problemy techniczne, to nie zostanie przyłapany. Taki urodzony w czepku kierowca może spokojnie w ciągu 3 dni zapłacić za przejazd.
Czytaj także:
Ubezpieczenie OC w Lublinie
Jeśli jednak ktoś ma nieco mniej szczęścia, musi się liczyć z poważnymi konsekwencjami. W razie kontroli kierowca, który nie opłacił przejazdu otrzyma mandat w wysokości 500 zł. Jeśli do tego dojdzie celowe zasłonienie tablic, żeby utrudnić identyfikację pojazdu, mandat wzrośnie do 1000 zł. Mandat może przyjść nawet po 9 miesiącach, a na jego egzekucję przewidziano aż 5 lat. Na szczęście nie pojawią się w tym przypadku odsetki karne.
A kto może skontrolować, czy kierowca opłacił e-TOLL? Przede wszystkim patrole policyjne, które rozpoznają tablice i sprawdzają w systemie uiszczenie opłat. Co ciekawe. Jeśli kierowca zostanie przyłapany bez biletu autostradowego i zapłaci na miejscu, jego mandat zmniejszy się o 100 zł.
Jazda po autostradzie a ubezpieczenie
Jeśli sporo podróżujesz i do tego na dłuższych trasach, koniecznie pomyśl o ubezpieczeniu dostosowanym do swoich potrzeb. Awaria czy kolizja na autostradzie to zawsze kłopot. Dlatego w pakiecie z OC wybierz korzystne polisy o szerokim zakresie. AC potrzebne będzie, by pokryć uszkodzenia samochodu lub jego elementów i assistance okaże się niezbędne, gdy trzeba będzie zadzwonić po lawetę.
PODSUMOWANIE:
- E-TOLL to elektroniczny system umożliwiający pobieranie opłat za płatne odcinki autostrad w naszym kraju, który zastąpił via-Toll.
- System ten był systematycznie wprowadzany w życie od czerwca 2021 roku i zaczął ostatecznie obowiązywać od 1 grudnia 2021 roku na płatnych odcinkach autostrad A2 oraz A4.
- Za przejazd można zapłacić za pomocą aplikacji e-TOLL PL lub przez e-bilet autostradowy.
- E-TOLL oparty na technologii pozycjonowania GPS zastąpił radiową technologię viaToll bez zmiany wysokości opłat za przejazd, a niewydane środki można było przenieść do nowego systemu.
- Po zarejestrowaniu w systemie e-TOLL można płacić za przejazdy przy użyciu aplikacji, a także aplikacji partnerskich.
- Za brak opłaty e-TOLL grozi mandat w wysokości 500 zł.
