Kupiłeś auto i okazało się, że jego stan nie do końca jest zgodny z opisem? Niestety, takie przypadki się zdarzają. Co to jest wada ukryta samochodu, ile czasu masz na zwrot pojazdu i jakie kroki powinieneś podjąć w tej sytuacji? Wyjaśniamy w naszym artykule.
Niezależnie od tego, czy kupujesz auto nowe czy używane, możesz trafić na egzemplarz z ukrytymi wadami. I to nawet wtedy, gdy zrobiłeś oględziny techniczne czy odbyłeś jazdę próbną. Co robić, gdy już po transakcji pojazd niespodziewanie pokazał swoje drugie, niechciane oblicze? Nie ma co rwać włosów z głowy. Prawo dość precyzyjnie określa ścieżkę dochodzenia swoich racji od sprzedawcy samochodu i to nawet, gdy była to osoba prywatna. Ale po kolei.
Z tego artykułu dowiesz się...
Co to jest wada ukryta samochodu?
Zastanawiasz się, co to jest wada ukryta samochodu? Chodzi o takie przypadki, gdy nie wiesz, bo sprzedawca cię o tym nie poinformował, że auto ma jakieś braki lub uszkodzenia, które:
- zmniejszają wartość kupionego pojazdu,
- zmniejszają użyteczność kupionego pojazdu,
- powodują, że pojazd nie ma właściwości, o których zapewniał sprzedawca,
- powodują, że pojazd jest niepełny.
Wadą ukrytą będą wszelkie usterki, których nie da się zauważyć na pierwszy rzut. Możesz mieć do czynienia z wadą fizyczną, np. nielegalnie cofniętym licznikiem lub zakamuflowanymi uszkodzeniami po wypadku. Drugim typem usterki ukrytej jest wada prawna, gdy przykładowo nieświadomie kupisz kradziony pojazd lub taki, którego nie da się zarejestrować.
Wada ukryta samochodu a prawa kupującego
Przepisy, które regulują kwestię odpowiedzialności przy wadach ukrytych znajdziesz w Kodeksie cywilnym i ustawie o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Zgodnie z prawem sprzedawca za wadliwy produkt odpowiada na zasadzie rękojmi (k.c., art. 556 – art. 576 k.c.), a ty jako kupujący masz prawo z tego skorzystać. Co ważne, poza szczególnymi sytuacjami (o których niżej), sprzedawca nie może ci wyłączyć prawa do rękojmi. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy stronami umowy kupna-sprzedaży są przedsiębiorcy – wtedy w umowie może się znaleźć zapis o wyłączeniu odpowiedzialności handlarza i będzie miał moc prawną.
Uwaga: nie ma znaczenia, czy kupujesz auto nowe czy używane. Prawo do rękojmi działa w obu przypadkach, choć może się zdarzyć, że sprzedawcy będą nas przekonywać, że rękojmia dotyczy tylko nowych aut. Z prawa do rękojmi możesz skorzystać także w przypadku zakupu auta od osoby prywatnej.
A jak w praktyce skorzystać z rękojmi w przypadku ukrytych wad auta? Musisz powiadomić o wykrytej usterce sprzedawcę i złożyć oświadczenie. Na mocy ustawy masz prawdo domagać się jednej z trzech rzeczy (decyzja należy do ciebie):
- obniżenia ceny samochodu,
- naprawy lub wymiany samochodu,
- odstąpienia od umowy i zwrotu poniesionych kosztów.
Do ciebie należy też wykazanie, że kupione auto nie jest tym, które ci prezentowano, bo ma usterki, o których nie wiedziałeś. Drugą ważną rzeczą jest fakt, że wykryta przez ciebie wada nie należy do charakterystycznych mankamentów ze względu na stan eksploatacyjny czy wiek pojazdu. Do tego przyda ci się opinia eksperta w tym temacie. Może to być mechanik samochodowy, może to być rzeczoznawca.
To, czego nie powinieneś robić, to naprawiać usterki na własną rękę. Prawo do rękojmi do wszelkich napraw zobowiązuje sprzedawcę.
Wada ukryta samochodu – ile czasu masz na skorzystanie z rękojmi?
Standardowo prawo rękojmi obowiązuje w ciągu 2 lat od zakupu samochodu. Zwykle datą początkową jest data, która widnieje na umowie kupna-sprzedaży lub fakturze. Z kolei od momentu stwierdzenia usterki masz 2 miesiące na zgłoszenie tego faktu do sprzedawcy i przekazanie oświadczenia ze swoim roszczeniem.
Sprzedawca ma 14 dni na zajęcie stanowiska. I albo uznaje twoje roszczenie, albo idzie w zaparte. Możesz wtedy próbować jeszcze ugodowo załatwić sprawę, ale jeśli okaże to się niemożliwe, pozostaje ci skierowanie sprawy do sądu. W przypadku wygranej koszty sądowe zostaną ci zwrócone.
Ciekawym wyjątkiem jest sytuacja, gdy auto jest kupione od przedsiębiorcy. Jeśli w ciągu 1 roku od zakupu stwierdzisz wadę ukrytą, nie musisz niczego udowadniać, bo w tym przypadku ciężar dowodu spoczywa na sprzedawcy.
Kiedy sprzedawca nie odpowiada za usterki?
Oczywistym jest, że jeśli przy zakupie auta wiedziałeś o wadach samochodu, to nie będziesz mógł skorzystać z prawa do rękojmi. Nierzadko w ramach umowy kupna-sprzedaży sporządzane jest dodatkowe oświadczenie kupującego z listą wad, o których został powiadomiony.
Uwaga: jeśli po zakupie auta pojawi się usterka, o której nie wiedziałeś i nie ma jej w spisie, masz prawo do rękojmi w tym zakresie. Uważaj też na sytuację, gdy kupujesz auto sprowadzane zagranicy np. w komisie. Jeśli polski sprzedawca występuje w transakcji jako pośrednik, nie może być stroną późniejszego roszczenia.
Natomiast handlarz nie może ci odmówić prawa do rękojmi, gdy też nie wiedział o wadzie ukrytej. Ukryta usterka samochodu nie musi też oznaczać powstania szkody. W obu tych sytuacjach sprzedawca ponosi pełną odpowiedzialność.
Wada ukryta samochodu a szkoda
Wada ukryta samochodu może zwiększać ryzyko kolizji lub wypadku. Kto w takiej sytuacji ponosi odpowiedzialność za szkodę? Zasadniczo kierowca i z ubezpieczenia OC samochodu będą pokrywane koszty wyrządzonych szkód. Sprawa może się skomplikować, jeśli auto nie miało ważnych badań technicznych. Wtedy ubezpieczyciel skorzysta pewnie z regresu i za szkodę finalnie odpowiesz z własnej kieszeni.
Furtką, która może zdjąć z ciebie odpowiedzialność jest sytuacja, gdy nie mogłeś przewidzieć określonej usterki. Daje ci to prawo do zaskarżenia handlarza za sprzedaż samochodu z ukrytymi wadami, a w drugim kroku pozwala na przerzucenie odpowiedzialności za szkodę na sprzedawcę.
PODSUMOWANIE:
- Wada ukryta samochodu to każda usterka, której nie da się zauważyć na pierwszy rzut oka i o której nie powiedział ci sprzedawca, a która ma wpływ na wartość lub użyteczność auta.
- Wady ukryte samochodu dzielą się na fizyczne (np. ukryte ślady po wypadku, przekręcony licznik) i prawne (np. pojazd pochodzi z kradzieży).
- Prawa kupującego w przypadku wykrycia wady ukrytej wynikają m.in. z kodeksu cywilnego i dają mu możliwość roszczenia z tytułu rękojmi.
- Rękojmia z tytułu wad ukrytych samochodu dotyczy zakupów zarówno samochodów używanych, jak i nowych. Nie ma znaczenia też, czy auto pochodzi od sprzedawcy prywatnego czy firmy.
Przeczytaj więcej na temat: eksploatacja samochodu
Napęd RWD
Napęd RWD
Napęd FWD
Napęd FWD
Które auta mogą jeździć na E10?
Które auta mogą jeździć na E10?
Samochody hybrydowe mHEV, HEV i PHEV
Samochody hybrydowe mHEV, HEV i PHEV
Benzyna E10 zastępuje Pb95
Benzyna E10 zastępuje Pb95
Podatek ekologiczny od samochodu
Podatek ekologiczny od samochodu
Sekwencyjna skrzynia biegów
Sekwencyjna skrzynia biegów